گروه راه و شهرسازی|
در شرایطی که ایرانی‌ها رکورددار خرید ملک در برخی از کشورهای همسایه از جمله ترکیه هستند، محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است: تمام افرادی که نسبت به خرید ملک در هر کشور خارجی اقدام کرده‌اند باید منشأ ارز رامعرفی و مشخص کنند. صادرکنندگانی که ارز صادراتی را به ملک خارجی تبدیل کردند، باید ارز هزینه شده برای خرید آن ملک را به کشور برگردانند.
اسلامی اظهار کرد: اگر فردی بابت صادرات کالایی ملک خریده و درآمد حاصل از صادرات کالا را به مسکن در کشور خارجی تبدیل کرده باشد باید این ارزی که صرف خرید ملک کرده است را برگرداند و این یک الزام است.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه صادرات جزو منابع ملی کشور محسوب می‌شود، ادامه داد: صادر‌کننده از مزیت سوخت و انرژی ارزان، مواد اولیه و نیروی کار ارزان برای صادرات کالا استفاده کرده است و نمی‌تواند ارزی که با استفاده از این مزیت‌ها به دست آورده به کشور برنگرداند.
اسلامی در گفت‌وگو با ایلنا، در پاسخ به اینکه آیا مشخص شده است که چه تعداد از صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات را به ملک خارجی تبدیل کرده است، گفت: وزارت راه و شهرسازی در این حوزه ورود نکرده است و بررسی این موارد جزو وظایف وزارتخانه نیست، اما بانک مرکزی اسامی این افراد را استخراج کرده و به آنها بابت برگشت ارز صادراتی اخطار داده و لیست اسامی این افراد را به قوه قضاییه هم تحویل داده است.
ایرانیان رکورددار خرید ملک در ترکیه
به گزارش «تعادل»، در شرایطی خریداران ملک خارجی ملزم به اعلام منشأ ارزی خود شده‌اند که ایرانی‌های حتی در دوران کرونا رکوددار خرید ملک در ترکیه بوده‌اند. بنا به آمارهای منتشره در ترکیه، اتباع ایرانی در سه ماه نخست سال جاری میلادی در بین اتباع خارجی، بیشترین تعداد ملک در این کشور را خریداری کرده‌اند.بر اساس گزارش مرکز آمار دولتی ترکیه، در دوره سه ماه نخست سال جاری میلادی تعداد اتباع خارجی که اقدام به خرید ملک در ترکیه کرده‌اند با 3 درصد کاهش نسبت به سال قبل به ۳۰۳۶ مورد رسید. در بین اتباع خارجی ایرانیان با ۴۶۵ مورد خرید ملک بیشترین تعداد خریداران خارجی ملک در این کشور بودند. بعد از ایرانیان، عراقی‌ها با ۴۲۶، روس‌ها با ۲۲۷ و افغان‌ها با ۱۸۴ در رده‌های بعدی جای گرفتند.
بر اساس آمارهای اداره آمار دولتی ترکیه، در سال ۲۰۱۹ میلادی نیز خرید و فروش ملک در ترکیه با ۱.۹ درصد کاهش نسبت به سال ماقبل مجموعا به یک میلیون و ۳۴۸ هزار و ۷۲۹ واحد رسید. در سال گذشته میلادی فروش ملک به اتباع خارجی ۱۴.۷ درصد افزایش داشت. در سال گذشته میلادی اتباع عراق با خرید 7 هزار و ۵۹۶ واحد، اتباع ایران با خرید 5 هزار و ۴۲۳ واحد، اتباع روسیه با خرید 2 هزار و ۸۹۳، اتباع عربستان با خرید 2 هزار و ۲۰۸ واحد و اتباع افغانستان با خرید 2 هزار و ۱۹۱ واحد در ردیف‌های اول تا پنجم جای گرفتند. به گزارش «تعادل»، آمار رسمی منتشره از سوی ترکیه حاکی از این است که ایرانی‌ها ۷۶۳ واحد مسکونی در ماه دسامبر 2019 در این کشور خریده بودند که رکورد جدیدی در دوران پیشاکرونا محسوب می‌شد. ایرانی‌ها در سال گذشته میلادی در حالی اقدام به خرید 5 هزار و ۴۲۳ واحد مسکونی در ترکیه کرده‌اند که نسبت به سال 2018 رشد 50 درصدی و نسبت به سال 2017 افزایش 600 درصدی را ثبت کرده است.
همچنین محاسبات «تعادل»، حاکی از این است که در سه ماهه نخست سال جاری میلادی، معادل یک هزار و 836 میلیارد و 750 میلیون تومان (به قیمت روز هر دلار 15800 تومان) بابت خرید 465 مورد ملک خریداری شده در ترکیه از ایران خارج شده است. اگر چه حداقل مبلغ مورد نیاز برای خرید ملک در ترکیه 250 هزار دلار اعلام شده است، اما به‌طور قطع، خرید‌ها باید بیش از مبلغ مزبور و با هدف کسب نظر کارشناسان رسمی ترکیه صورت گیرد. در عین حال، در صورتی که فرض کنیم هر واحد ملکی خریداری شده 250 هزار دلار بوده است، ارزش دلاری 465 ملک خریداری شده در سه ماهه نخست سال 2020 برابر با 116 میلیون و 250 هزار دلار است که با هر دلار 15800 تومان (متوسط نرخ دلار در سه ماهه نخست سال جاری میلادی)، به یک هزار و 836 میلیارد تومان بالغ می‌شود.
رشد 33 درصدی بازار ملک ترکیه
در 3 ماهه نخست سال جاری میلادی ۳۴۱ هزار و ۳۸ مورد انتقال ملک در ترکیه به ثبت رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۳۳ درصد افزایش پیدا کرده است. ۱۰۷ هزار و ۴۳۲ خانه از خانه‌های فوق نوساز بوده‌اند. استانبول بزرگ‌ترین مرکز خرید ملک در ترکیه است و ۱۸.۳ درصد کل املاک (معادل ۱۹ هزار و ۸۴۶ دستگاه) از خانه‌های خریداری شده مربوط به استانبول بوده است. پس از این شهر، آنکارا با ۱۲ هزار و ۴۰۹ واحد و ازمیر با ۷۱۳۱ واحد در رده‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند.
دلایل جذابیت بازار مسکن ترکیه
بر اساس قوانین موجود در کشور ترکیه، اتباع خارجی با حداقل خرید 250 هزار دلار ملک در این کشور و حفظ آن به مدت سه سال می‌توانند تابعیت ترکیه را کسب کنند. اگرچه داشتن تابعیت ترکیه و بهره‌مندی از سایر مزایای اقتصادی و سیاسی زندگی در این کشور هر یک به تنهایی یا در مجموع می‌تواند عامل فرار سرمایه‌ها به خارج از ایران تعبیر و تفسیر شوند اما به اعتقاد برخی از کارشناسان اقتصاد مسکن، رکود بازار مسکن در شهر تهران را نیز باید به عنوان یکی از عوامل خروج سرمایه از کشور در نظر گرفت، چه آنکه خریداری از بیش از 5 هزار ملک توسط ایرانی‌ها در سال 2019 در شرایطی صورت گرفته بود که بازار مسکن تهران در رکود کامل قرار داشت.
