اگرچه براساس اظهارنظر اخیر رییس سازمان خصوصی‌سازی، بررسی لایحه آزادسازی سهام عدالت ازسوی این سازمان و وزارت امور اقتصادی و دارایی به اتمام رسیده و اعلام نظر نهایی برعهده هیات دولت قرارگرفته است اما همچنان خبرهایی درخصوص توقف این لایحه شنیده می‌شود.
دراین میان چندی پیش معاون اول رییس‌جمهور، از نهایی شدن تدوین پیش‌نویس اولیه بسته سیاستی ساماندهی سهام عدالت خبر داد که یکی‌از گزینه‌های آن امکان آزادسازی سهام بود.
براین اساس و با اما و اگرهای پیش‌رو در بحث آزادسازی سهام عدالت به نظر می‌رسد که پرونده 8ساله سهام عدالت هر روز با افزوده شدن مشکلی برمشکلات گذشته قطورتر می‌شود و به نظر نمی‌رسد که مسوولان سازمان خصوصی‌سازی و وزارت امور اقتصادی و دارایی استقبال چندانی از آزادسازی سهام عدالت داشته باشند زیرا براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته تبعات منفی بسیاری پس از آزادسازی در حوزه اقتصادی کشورایجاد می‌شود. درهمین ارتباط محمود جام‌ساز، کارشناس مسایل اقتصادی با انتقاد از طرح واگذاری سهام عدالت به «تعادل» گفت: از همان ابتدای ورود این سهام به بند (ج) اصل44 قانون اساسی سوال‌ها و ابهامات بسیاری را به همراه داشت، براساس این بند قرار شد که 40درصد از واگذاری‌ها به‌صورت سهام عدالت تخصیص یابد،20درصد دراختیار دولت و 5درصد نیز به‌عنوان سهام مدیریتی در نظر گرفته شد.
جام‌ساز افزود: براساس قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44، فقط 35درصد از سهام بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی واقعی واگذارشد.
وی ادامه داد: سهم ناچیز بخش خصوصی در واگذاری سهام بنگاه‌های دولتی موجب شد که این بخش رغبت چندانی برای حضور پررنگ دراین طرح نداشته باشد زیرا درصورت خرید تمامی سهم خود نیز در هیات مدیره جایگاه قابل قبولی نداشت. این کارشناس مسایل اقتصادی با انتقاد از نحوه اجرایی شدن طرح واگذاری سهام عدالت، گفت: این طرح در زمینه واگذاری‌ها موفق نبود و رضایت قانونگذار از تصویب این طرح را جلب نکرد. جام‌ساز اظهار کرد: براساس قانون مالکیت و به‌تبع آن اراده مالک بر اموالش، چناچه افراد صاحب سهام عدالت تمام هزینه سهام را پرداخت کرده باشند قانونا مالک سهام بوده و می‌توانند آن را در بازار آزاد یا بورس خرید و فروش کنند.
آزادسازی سهام عدالت در راه پرپیچ‌وخم تصمیم‌گیری دولت
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد که آزادسازی سهام عدالت در سطوح تصمیم‌گیری دولت هنوز به نتیجه واحدی نرسیده است و اجرایی شدن آن نیاز به گذشت زمان دارد تا براساس آن، دارنده سهام بتواند سهم خود را فروخته یا به فرد دیگری واگذار کند.
این کارشناس مسایل اقتصادی با اشاره به اهمیت طرح واگذاری سهام عدالت گفت: تصمیم دولت در شفاف‌سازی واگذاری‌ها و آزادسازی سهام عدالت بسیار مهم است و تعلل دراین امر باعث بی‌اعتمادی جامعه به دولت در حوزه اقتصادی می‌شود.
جام‌ساز افزود: آزادسازی سهام عدالت تاثیر ملموسی در بهبود شرایط اقتصادی جامعه نخواهد داشت و تنها موجب می‌شود که این سهام از اختیار افراد کم‌توان مالی خارج شده و در دست افرادی قرار گیرد که به رموز بازار سرمایه آشنا هستند. وی در پایان گفت: آزادسازی سهام عدالت به نفع دارندگان سهام نیست و نمی‌تواند گام مثبتی در جهت اجرایی شدن اهداف قانونگذار و طراحان این طرح باشد.
دولت باید درخصوص سهام عدالت شفاف‌سازی کند
ابراهیم نکو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «تعادل» ضمن اشاره به پیچیدگی‌های طرح واگذاری سهام عدالت گفت: درحال حاضر مهم‌ترین اقدام دولت درخصوص این سهام، شفاف‌سازی تعداد سهامداران و واگذار‌کنندگان است، درواقع انتظارات مردم در این زمینه باید به درستی هدایت شود.
نکو افزود: طرح سهام عدالت دردولت نهم ارایه شد؛ این طرح اگرچه اقدام بزرگی در آن زمان محسوب می‌شد اما بدون برنامه و سیاست
تدوین شده اجرایی شد.
وی ادامه داد: این طرح با اما و اگرهای بسیاری در اختیار دولت یازدهم قرار گرفت و دولت تدبیر و امید نیز تمام تلاش خود را برتصمیم‌گیری درست و حساب شده در این زمینه تمرکز کرد.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر ابهامات موجود در طرح سهام عدالت گفت: برخی از شرکت‌هایی که برگه‌های سهام عدالت برای آنها صادر شده از این طرح رضایت ندارند زیرا دولت نهم و دهم سهم آنها را در این طرح پرداخت نکرده است.
نکو اظهار کرد: درحال حاضر این شرکت‌ها، درخصوص پرداخت سهم و سود این سهام با موانع بسیاری مواجه هستند و شرایط آزادسازی سهام را ندارند.
نماینده شهریار در مجلس شورای اسلامی به تبعات آزادسازی سهام عدالت اشاره کرد و گفت: خرید و فروش این سهام در بازار سرمایه می‌تواند تهدیدی جدی برای سهامدارانی باشد که اطلاعات لازم را دراین زمینه ندارند.
بازارسیاه نتیجه آزادسازی سهام عدالت
نکو افزود: ازسوی دیگر با آزادسازی سهام عدالت یک بازار بزرگ در بورس ایجاد می‌شود که گسترده‌تر از بازار اصلی است که این موضوع به علت تعداد بالای سهامداران است و می‌تواند در بازار بورس اختلال ایجاد کند.
وی ادامه داد: برگه‌های سهام عدالت قابلیت جعل دارند و با آزادسازی این سهام راه برای حضور سودجویان در بورس افزایش می‌یابد ضمن اینکه برخی دیگر نیز از این فرصت استفاده کرده و برگه‌های سهام را از مردم با قیمت ناچیز خریداری کرده و بازار سیاه تشکیل می‌دهند.
تدوین بسته سیاستی ساماندهی سهام عدالت و کاهش تبعات آزادسازی
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به آسیب‌های اقتصادی آزادسازی سهام عدالت گفت: به علت تهدیدات و ابهامات موجود، دولت یازدهم قبل از هرگونه تصمیم‌گیری باید تبعات آزادسازی را درنظر بگیرد.
نکو در پایان اظهار کرد: تدوین بسته سیاستی ساماندهی سهام عدالت در این خصوص می‌تواند راهگشا باشد و ضمن کاهش تبعات و نگرانی‌ها در این زمینه می‌تواند دورنمای مناسبی را از آزادسازی سهام عدالت در اختیار مسوولان اقتصادی قرار دهد.
