گلی ماندگار|تنها 5 روز دیگر به روز پرستار باقی مانده است. همان‌ها که طی یک سال گذشته لقب مبارزان خط اول کرونا را به خود اختصاص دادند، آنها که با تمام کمبودها و نبودها ساختند و خم به ابرو نیاوردند و برای سلامتی بیماران از جانشان مایه گذاشتند. همان‌ها که بیش از 9 هزار نفرشان به بیماری کرونا مبتلا شدند و طبق آخرین آمار 100 نفر از آنها جان باخته‌اند. پرستارانی که نه شب دارند و نه روز، پرستارانی که روزها و ماه‌هاست از خانه و خانواده خود دور مانده‌اند، رنج و سختی این روزها را به جان خریدند تا بیماران را سالم و سلامت راهی خانه کنند. هر چند که با تمام تلاش آنها باز هم هزاران نفر جان باختند، اما آنها چیزی کم نگذاشتند. آنها تمام تلاششان را کردند، شیف‌های متوالی 18 ساعته، از هوش رفتن به خاطر کار زیاد و بر بالین بیماران ماندن حتی وقتی سرم به دست داشتند از خودگذشتگی‌هایی بود که از هیچ کس دیگر سراغ نداریم. آنها جانشان را بر سر این کار گذاشتند و تمام تلاش خود را به کار بستند. اینها همان پرستارانی بودند که تا قبل از اینکه کرونا وارد کشور شود از کمی دستمزد و پرداخت نشدن کارانه‌هایشان شکایت داشتند و هر روز مقابل بیمارستان‌ها تجمع می‌کردند، اما وقتی کرونا آمد...
دیگر خبری از تجمع در مقابل بیمارستان نبود، دیگر خبری از شکوه و شکایت برای دستمزد و کارانه نبود، همگی لباس رزم به تن کردند و به جنگ با کرونا رفتند، نه اینکه فکر کنید، حقوق‌هایشان پرداخت شد، یا کارانه شان را دریافت کردند، نه! خیلی از آنها هنوز هم ماه‌ها حقوق طلب دارند، خیلی از آنها هنوز هم زندگی شان سخت می‌گذرد، اما دیگر برایشان چه اهمیتی دارد وقتی جان هموطنانشان به دست آنها سپرده شده است.
این سفید پوشان بی ادعا کاری کردند کارستان، در برابر تمام بی تدبیری و بی توجهی مسوولان آنها لحظه‌ای از وظایفشان شانه خالی نکردند. وقتی مسوولان دیگر مشغول شعار دادن و وعده‌های تو خالی بودند پرستاران با تمام وجودشان در خط اول مبارزه با کرونا تلاش می‌کردند. نه ادعایی داشتند و نه وعده‌ای دادند، فقط تلاش کردند.
سال‌هاست که بیمارستان‌ها
با کمبود پرستار مواجه اند
از سال‌ها پیش کمبود نیروی پرستاری در بیمارستان‌های کشور معضلی بود که هیچ‌وقت به‌طور خاص به آن رسیدگی نشد و البته هیچ گامی هم برای رفع این معضل برداشته نشد. کشور ما همیشه از نظر نیروی پرستاری با استانداردهای جهانی فاصله زیادی داشت. این کمبود به خصوص در بیمارستان‌های دولتی خیلی بیشتر به چشم می‌آمد. در بسیاری از مواقع بیماران بستری شده در بخش آی سی یو یا سی سی یو بیمارستان‌های دولتی به دلیل همین کمبود نیروی پرستار جان خود را از دست می‌دادند اما هیچ کس این موضوع را جدی نمی‌گرفت.
پرستو فراهانی، پرستار یکی از بیمارستان‌های دولتی در این باره به «تعادل» می‌گوید: متاسفانه بارها و بارها پرستاران به خاطر کمبود نیرو به وزارت بهداشت و درمان و شورای عالی نظام پرستاری شکایت کرده‌اند. حتی در این شرایط بحرانی هم کسی به فریاد ما نمی‌رسد. به همین خاطر خیلی از پرستاران از این شغل استعفا داده‌اند. خیلی از آنها از ایران مهاجرت کرده و به کشورهای همسایه رفته‌اند چرا که آنجا شرایط کار برایشان بسیار بهتر از ایران است. کمبود نیروی پرستار در بیمارستان‌ها باعث می‌شود که کیفیت خدمات درمانی هم پایین بیاید، پرستارها هر کاری از دستشان بر بیاید انجام می‌دهند، در این دوران کرونا خیلی از پرستارها روزها حتی به مرخصی هم نرفته‌اند و نجات جان بیماران برایشان در اولویت بوده، اما هیچ کس پرستاران را در اولویت قرار نمی‌دهد و به شرایط آنها رسیدگی نمی‌کند. کمبود نیروی پرستار خیلی وقت‌ها به قیمت جان بیماران تمام شده است اما باز هم کسی پاسخگوی این شرایط نیست.
مبارزان فراموش شده ایم
علی بخشی، پرستار بخش عفونی یکی از بیمارستان‌های تهران نیز در این باره به «تعادل» می‌گوید: وقتی پای حرف و سخن به میان می‌آید، پرستاران سربازان خط مقدم مبارزه با کرونا معرفی می‌شوند، اما وقتی قرار است به خواسته‌های ما توجه کنند و شرایط را برای ما آسان‌تر کنند، تبدیل به مبارزان فراموش شده می‌شویم. هیچ کس به دادمان نمی‌رسد، خستگی خیلی از همکاران من را از پای در آورده، شهریورماه مبتلا به کرونا شدم اما باز هم به کارم ادامه دادم، در حالی که سرم به دستم وصل بود، لباس مخصوص می‌پوشیدم و به بیماران رسیدگی می‌کردم، در حال حاضر بیش از 4 ماه است که پدر و مادرم را ندیده‌ام. همکارانم مثل برگ خزان می‌افتند و از بین می‌روند و مسوولان فقط وعده افزایش نیرو می‌دهند و هیچ کس کاری انجام نمی‌دهد. ما نیاز به نیروی تازه نفس داریم، با این شرایط کشور ما یک سال دیگر هم درگیر کرونا است و من نمی‌دانم ما چطور می‌خواهیم دوام بیاوریم.
امان از دست مسوولان و مردم
پرویز فروتن یکی دیگر از پرستاران درباره مشکلات این قشر می‌گوید: امان از دست مردم و مسوولان، هر کدام به نوعی ما را از بین می‌برند. بعد از گذشت یک سال هنوز خیلی‌ها کرونا را جدی نگرفته‌اند، هر چه ما التماس می‌کنیم و از مردم می‌خواهیم که پروتکل‌ها را رعایت کنند، انگار نه انگار. از طرف دیگر هم مسوولان هیچ تلاشی برای بهتر شدن شرایط پرستاران انجان نمی‌دهند. نه نیروی تازه استخدام می‌کنند و نه امکانات لازم را در اختیار ما می‌گذارند. در برخی از بیمارستان‌های شهرهای دور افتاده پرسنل حتی لباس مخصوص هم ندارند. همه فقط شعار می‌دهند و می‌گویند ما در خط مقدم مبارزه می‌کنیم. اما حتی امکانات مبارزه را هم از ما دریغ می‌کنند. چرا باید آنقدر کمبود نیرو داشته باشیم که پرستاری مجبور باشد سه شیفت متوالی کار کند. چرا حقوق و مزایای ما را به موقع نمی‌دهند. در همه کشورهای دنیا پاداش‌های کلان برای کادر درمان در نظر گرفته‌اند و در ایران از این خبرها نیست. همه توقع دارند ما کارمان را به نحو احسن انجام دهیم اما هیچ کس برای ما کاری نمی‌کند. ما از کارمان کم نمی‌گذاریم ما قسم
خورده ایم که جان بیماران از هر چیز برایمان با ارزش‌تر است اما این وضعیت را تا کی می‌شود تحمل کرد.
کمبود نیرو جدی‌ترین معضل فعلی
جامعه پرستاری
رییس شورای عالی نظام پرستاری نیز در آستانه روز پرستار، کمبود نیرو را جدی‌ترین معضل فعلی جامعه پرستاری دانست و گفت: نیاز به نیرو در شرایط فعلی بسیار زیاد حس می‌شود و باید به فکر جذب نیرو باشیم؛ این خواسته ما بیش از آنکه برای کاهش حجم کاری پرستاران باشد برای بیمارانی است که در بیمارستان بستری هستند. پرستاران پیش از شیوع کرونا هم مشکلاتی داشتند اما با شیوع این بیماری، مشکلات آنها بیش از پیش شد و در عین حال آحاد جامعه نیز به آگاهی بیشتری از مشکلات این شغل رسیدند.
کمبود نیرو
معضل مزمن شده حوزه پرستاری
دکتر شمس‌الدین شمسی یکی از اصلی‌ترین مشکلات پرستاران که حتی مانع خدمت رسانی نیز هست، را کمبود شدید نیروی پرستاری اعلام کرد و گفت: پیش از بحران کرونا هم شدیدا کمبود نیروی پرستاری حس می‌شد و در این بحران این کمبود بیش از پیش به چشم آمد. یکی از درخواست‌های سازمان نظام پرستاری به عنوان نهاد صنفی و مدافع پرستاران، تربیت نیروی پرستاری کافی بود.
سهم پرستاران در استخدام‌های جدید وزارت بهداشت
وی افزود: برای رفع مشکل کمبود نیروی پرستاری اقداماتی صورت گرفت و برای نیمه دوم سال ۹۸ آزمون استخدامی حدود ۱۰ هزار نفری برگزار شد که در اوایل امسال به تدریج این افراد جذب دانشگاه‌های علوم‌پزشکی شدند. گرچه این تعداد کاملا مربوط به پرستاران نیست اما درصد عمده آن مربوط به جذب پرستاران است. در سال جاری نیز حدود ۳ هزار نفر از ذخیره‌های سال قبل، ۲۲۰۰ نفر با آزمون قراردادی و حدود ۷۰۰۰ نفر هم اخیرا به نظر می‌رسد که با نشر آگهی جذب شوند؛ یعنی با احتساب این موارد، حدود ۲۲ هزارنفر از نیمه دوم سال ۹۸ تا آخر امسال جذب خواهند شد که عمده آنها پرستاران هستند.
پرستارانی که به کرونا مبتلا می‌شوند
و نیاز بیش از پیش به نیروی انسانی
شمسی ادامه داد: علی‌رغم این تعداد جذب نیرو بازهم کمبود نیرو بسیار بالا است. با توجه به اینکه تعدادی از پرستاران به علت ابتلا به کرونا از چرخه کار خارج‌می‌شوند، نیاز بیشتر ما به نیروی انسانی حس می‌شود. خوشبختانه سازمان برنامه و بودجه با به کارگیری ۳۰هزار نیرو موافقت کرده است و بنابر اعلام آقای نوبخت، بودجه این کار در اعتبارات سال آینده وزارت بهداشت درنظر گرفته شده است، قطعا عمده این ۳۰ هزارنفر هم از گروه پرستاری خواهند بود.
او در ادامه تاکید کرد: البته نیاز به نیرو در شرایط فعلی بسیار زیاد حس می‌شود و باید در شرایط فعلی به فکر جذب نیروی پرستاری باشیم. این خواسته ما بیش از آنکه برای کاهش حجم کاری پرستاران باشد، برای بیمارانی است که در بیمارستان بستری هستند. زمانی که نیرو کم باشد مراقبت لازم کمی و کیفی از بیماران به عمل نخواهد آمد. در جذب نیروی پرستاری و رفع این کمبود تنها وزارت بهداشت مسوول نیست بلکه باید با نگاهی فرابخشی، بین دستگاهی و جامع‌نگر به آن بپردازیم.
شاخص پایین تعداد پرستار
به ازای هر تخت بیمارستانی در کشور
رییس شورای عالی نظام پرستاری با اشاره به اینکه اکنون بیشترین مراقبت از مبتلایان به کرونا که در بیمارستان بستری هستند، توسط پرستاران انجام می‌شود، تصریح کرد: برای پاسخگویی صحیح به حقوق بیمار و کمک به جامعه پرستاری حتما باید نیروی انسانی کافی به کار گرفته شود. در حال حاضر آمار ما به ازای هر تخت بیمارستانی، یک پرستار هم نیست؛ این در حالی است که استاندارد جهانی می‌گوید باید به ازای هر تخت ۲.۵ نفر پرستار وجود داشته باشند. حتی در کشورهای در حال توسعه هم این عدد بیشتر از ۲ است. اگر اکنون حدود ۱۳۰ هزار نیروی پرستاری مشغول خدمت باشند ما به همین میزان به جذب نیرو نیاز داریم.
