مجیدرضا حریری
حذف ارز4200 تومانی یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌هایی است که در طول ماه‌های گذشته از سوی فعالان اقتصادی و کارشناسان بارها بر آن تاکید شده و به نظر می‌رسد با گذشت حدود چهار سال، مشخص است که این ارز در رسیدن به بسیاری از اهداف خود ناکام بوده است. از حیف و میل منابع در برخی حوزه‌ها گرفته تا افزایش قیمت کالاهایی که این ارز را دریافت می‌کردند، همگی نشان از آن دارد که ادامه سیاست فعلی به شیوه فعلی، بسیار دشوار خواهد بود. با این وجود باید به این سوال نیز به دقت پاسخ داد که آیا این ارز اساسا تاثیری ندارد؟ نگاهی به قیمت واقعی برخی محصولات نشان می‌دهد که این ارز تاثیرات خود را نیز دارد. اگر بنا باشد کالاهایی مانند گندم، دارو یا مرغ به شکل آزاد تولید شده و در اختیار مردم قرار بگیرند، قطعا قیمت نهایی بسیار بالاتر از رقمی است که امروز مشاهده می‌شود و از این رو حذف بدون پشتوانه ارز4200 تومانی برای اقتصاد ایران گران تمام خواهد شد.
افزایش فشار بر جامعه آن هم در شرایطی که بسیاری از دهک‌ها برای ادامه حیات با مشکل مواجه شده‌اند نشان می‌دهد که دولت باید برای این موضوع راهکاری دقیق پیدا کند و اگر بدون در نظر گرفتن حمایت‌های لازم این ارز حذف شود، قطعا برای جامعه هزینه‌های جانبی فراوانی به وجود می‌آید. جدای از آن در اقتصاد ایران شرایط روانی نیز بسیار تاثیرگذار هستند. یعنی اگر با حذف این ارز، قیمت کالاهای اساسی که آن را دریافت می‌کردند افزایش پیدا کند، قطعا قیمت دیگر کالاها نیز تحت تاثیر آن افزایش پیدا می‌کند و با توجه به نرخ فعلی تورم، شوکی جدید در حوزه قیمت‌ها به ثبت می‌رسد که قطعا به نفع اقتصاد کشور نیست. از این رو به نظر می‌رسد با وجود آنکه بسیاری به این جمع‌بندی رسیده‌اند که ارز4200 تومانی باید حذف شود، دستگاه‌های تصمیم‌گیر باید با استفاده از تمامی نظرات کارشناسی، طرح جایگزینی را در دستور کار قرار دهند که کمترین تبعات را برای مردم و جامعه داشته باشد و برای آنها مشکلی جدید ایجاد نکند.
البته فعلا کمیسیون تلفیق حکم به تداوم تخصیص این ارز داده، هرچند تا زمانی که بودجه در مجلس مطرح شده و در صحن علنی، نظر نهایی نمایندگان مشخص نشود، نمی‌توان انتظار داشت که ارزیابی‌های فعلی به عنوان نظر نهایی به مرحله اجرا برسد. از این رو بررسی دقیق تمام جوانب و رسیدن به بهترین تصمیم، اصلی‌ترین موضوعی است که دستگاه‌های تصمیم‌گیر باید آن را دنبال کنند.
