فرآیند تفکیک حساب‌های تجاری و غیرتجاری برای نخستین‌بار در کشور و در دولت سیزدهم و با هدف ایجاد شفافیت در نظام اقتصادی کشور و برخورد با فرارهای مالیاتی اجرا می‌شود. هفته گذشته رییس‌جمهوری به بانک مرکزی رفت و از نزدیک در جریان برنامه‌های راهبردی این بانک قرار گرفت. در این دیدار پنج راهبرد بانک مرکزی تشریح شد. یکی از راهبردها حکمرانی ریال است و در این راهبرد پولی که از جایی به جای دیگر منتقل می‌شود قابل رصد است و از این طریق نظارت بر نهادهای گردش‌دهنده پول که همان بانک است انجام می‌شود. همچنین برای برقراری عدالت در دریافت مالیات کمک می‌کند. بر اساس اعلام بانک مرکزی تاکنون ۱۸ میلیون درگاه توسط بانک مرکزی و سازمان مالیاتی شناسایی شده است و در واقع پوزی در کشور وجود ندارد که توسط بانک مرکزی شناسایی نشده است. همچنین بر اساس اعلام این بانک ۲۲۰ هزار حساب تجاری نیز در این ایام شناسایی شده است. شناسایی حساب تجاری از این لحاظ اهمیت دارد که فرآیند اخذ مالیات از دارنده حساب انجام می‌شود و دیگر شاهد فرارهای مالیاتی نخواهیم بود. «اصغر ابوالحسنی» قائم‌مقام بانک مرکزی پیش از این درباره شناسایی حساب‌های تجاری و غیرتجاری گفت: بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار چنانچه حسابی بیش از ۱۰۰ تراکنش در ماه داشته باشد و ۳۵ میلیون تومان در تراکنش‌ها جابه‌جا شود، تراکنش تجاری تلقی می‌شود. به گفته وی در ابتدا پیامکی برای افراد ارسال می‌شود که تراکنش‌هایی بالایی که دارد حساب تجاری است و حساب تجاری نیازمند اخذ مالیات است و چنانچه فرد مدعی شود که کار تجاری انجام نمی‌دهد و به اشتباه جزو حساب‌های تجاری شناسایی شده می‌تواند مدارک مربوطه را به سازمان مالیاتی ارایه کند و مساله حل می‌شود. قائم مقام بانک مرکزی اعلام کرد که از ابتدای مهرماه پیامک حساب‌های تجاری و غیرتجاری برای افراد ارسال می‌شود. به گفته این مقام بانکی نه‌تنها شناسایی حساب‌های تجاری خللی در فعالیت افراد ایجاد نمی‌کند و برای حساب‌های تجاری موارد مشوقی هم در نظر گرفته شده است. هدف از تفکیک حساب‌های تجاری از غیرتجاری ایجاد شفافیت است.همچنین «ابوذر سروش» معاون نظارت بانک مرکزی در تشریح مزایای تفکیک حساب‌های تجاری از حساب‌های غیرتجاری، اظهار داشت: هدف بانک مرکزی از تفکیک حساب‌های تجاری از غیرتجاری ایجاد شفافیت در نظام اقتصادی کشور است، ضمن آنکه مشوق‌هایی همچون افزایش سقف نقل و انتقال پول به صورت غیرحضوری و کاهش حد نصاب بازگشت چک‌های قبلی برای دور دسته چک جدید برای این دسته از دارندگان حساب‌ها پیش‌بینی شده است. وی افزود: همچنین صاحبان حساب‌های تجاری دیگر لازم نیست تا برای نقل و انتقالات بیش از دو میلیارد ریال خود به بانک مستند ارایه کنند، بلکه بانک‌ها فقط برای نقل و انتقالات بالاتر از مبلغ ۱۰ میلیارد ریال باید از این اشخاص مستندات مطالبه کنند. معاون نظارت بانک مرکزی درباره اقدام افراد برای تجاری شدن حساب‌هایشان گفت: اشخاص به دو طریق می‌توانند حساب‌های موردنظر خود را به حساب تجاری تبدیل کنند. در روش نخست، اشخاص مزبور می‌توانند با مراجعه به درگاه‌های تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور، شماره حساب یا حساب‌های تجاری خود را اعلام کنند. معمولاً سازمان امور مالیاتی کشور در هنگام تکمیل اظهارنامه‌های مالیاتی شماره حساب‌های تجاری صاحبان کسب و کار را از آنها استعلام می‌کند، بنابراین افراد می‌توانند از همان درگاه، شماره حساب‌های تجاری خود را اظهار کنند. وی ادامه داد: پس از اظهار مودیان، سازمان امور مالیاتی کشور صحت اطلاعات حساب و تعلق آن به مودی را از سامانه سیاح بانک مرکزی استعلام می‌کند و در صورت تایید، مراتب را به صورت سیستمی به بانک مرکزی اعلام می‌کند. بانک مرکزی نیز شماره حساب دریافتی را به صورت سیستمی به بانک عامل برای تغییر وضعیت به حساب تجاری، اعلام می‌کند؛ بنابراین همه حساب‌های اعلامی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور تجاری می‌شوند. البته به استثنای حساب‌های اشخاص خارجی دارای کسب و کار که مجوز کار یا سرمایه‌گذاری در کشور را از مراجع ذی‌صلاح دریافت کرده باشند. سروش گفت: در روش دوم، افراد می‌توانند به بانک‌های عامل مراجعه و اطلاعات حساب‌های خود نزد آنها را که می‌خواهند به حساب تجاری تبدیل شود اعلام کنند. در این حالت صاحبان کسب و کار باید شماره پرونده مالیاتی خود را نیز به متصدیان بانکی اعلام کنند. بانک عامل پس از ارسال سیستمی اطلاعات به سازمان امور مالیاتی از مسیری که بانک مرکزی تدارک دیده است و دریافت تاییدیه از آن سازمان، می‌تواند حساب معرفی شده را تجاری کند.
