رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: منابع ارزی کشور نسبت به گذشته بهبود یافته و پیش‌بینی ما این است که با اعمال مدیریت صحیح در بازار شاهد کاهش نرخ ارز باشیم.
محمدرضا پورابراهیمی در جلسه علنی مجلس و در جریان بررسی گزارش کمیسیون اقتصادی پیرامون ارزیابی اقدامات و سیاست‌های ارزی دولت، بیان کرد: سه محور مهم و اساسی درباره مباحث مرتبط با گزارش کمیسیون باید مورد توجه قرار گیرد. اول اینکه در بند (ت) ماده (۲۰) قانون احکام دایمی مطرح شده که نرخ ارزی که در کشور بر اساس آن اقدام می‌کنیم نرخ ارز شناور مدیریت شده است. بنده تعجب می‌کنم افرادی که خودشان را در مجلس اقتصاددان می‌دانند نسبت به حکم قانونی که خودشان در مجلس تصویب کردند متفاوت عمل می‌کنند.
وی در ادامه اظهار کرد: حکم احکام دایمی در سیاست ارزی کشور اشاره می‌کند مبنا نرخ شناور مدیریت شده است. ضمن اینکه تورم را در محاسبات اعمال کنیم عوامل مرتبط با حوزه تورم را نیز باید اعمال کنیم، یکی از عوامل اثرگذار در کاهش ارزش پول ملی تورم ناشی از کسری بودجه است. برخی از آقایانی که در صحن اظهارنظر کرده‌اند در جریان بررسی بودجه عددهایی برای تسهیلات پیشنهاد می‌دادند که چند برابر بود و با نامه رییس کل بانک مرکزی به مقام معظم رهبری این اعداد اصلاح شد.
نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: ناترازی بودجه و ناترازی نظام بانکی ریشه اصلی تورم است که حتی اگر مراودات خود با طرف‌های خارجی را نیز اصلاح کنیم و حتی تحریم‌ها نیز برداشته شود، این مشکل ساختاری است. باید برای رفع و اصلاح آن اقدام کرد. اولین موضوع مهم و پایه و اساسی در اصلاح سیاست ارزی در کشور، اصلاح ساختار بودجه و مشکل ناترازی بودجه است که باید اصلاح شود. در صورت ادامه این ناترازی اثرات آن استمرار پیدا خواهد کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: اکنون مالیات بر عایدی به عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعات باید در دستور کار قرار گیرد و من از هیات رییسه برای اینکه این موضوع را در دستور کار قرار داده و ظرف روزهای آینده بررسی شود، تشکر می‌کنم. این موضوع باید عملیاتی و اجرایی شود. اگر می‌خواهیم نرخ ارز را مدیریت کنیم، این سیاستی که تجربه آن در سال‌های گذشته بوده در زمان آقایان سیف و همتی و سایر زمان‌ها بوده و اکنون این افراد به عملکرد دولت و مجلس انتقاد می‌کنند. افرادی که اکنون صحبت کردند، مباحثی را مطرح کردند که باید از آنها پرسید حدود ۲۸۰ میلیارد دلار منابع صرف مداخلات شد که نتیجه آن را می‌بینید، در نرخ ارز ترجیحی چه کسانی مخالف بودند، اگر نرخ ارز ترجیحی استمرار پیدا می‌کرد، امروز حتما ۲۵ میلیارد دلار منابع برای این سیاست نیاز بود در حالی که اکنون حدود ۴ میلیارد دلار به دلیل تغییر همین سیاست صرفه‌جویی ارزی صورت گرفته است که این موضوع را بانک مرکزی به دستگاه‌های نظارتی اعلام می‌کند.
پورابراهیمی در ادامه خاطرنشان کرد: سیاست سرکوب قیمتی در نرخ نیمایی امروز دو پدیده را به دنبال دارد. خروجی این سیاست موجب سرکوب عرضه در طرفی که نیازمند یک دلار در طرف عرضه هستیم؛ شده و از سوی دیگر تحریک تقاضا برای طرفی که فقط ثبت سفارش می‌دهد ۲۵ درصد نرخ بازده دارد را ایجاد کرده است. رانت عجیبی در رانت نیمایی در اقتصاد کشور در حال توزیع است. نرخ نیمایی امروز به نرخ ارز ترجیحی دوم در اقتصاد تبدیل شده است که باید برای آن چاره‌ای اندیشید.
رییس کمیسیون اقتصادی در ادامه بیان کرد: اگر پیشنهادات کمیسیون اقتصادی اجرایی شود حتما نرخ ارز کاهش می‌یابد. عوامل روانی و مسائل بازار را نیز مدنظر قرار دادیم. تصمیم دولت باید تعیین تکلیف نرخ نیمایی در نظام اقتصادی باشد، موضوع بحث نرخ‌هایی که ذیل این نرخ قرار گرفته نیز یکی از مباحث مهم در این زمینه است. سوال من از رییس کل بانک مرکزی این است که نرخ سنا که مبنای تصمیم‌گیری است بر اساس چه مولفه‌ای است؟ این موضوع تبدیل به محاسبه پایه برای حوزه تصمیم‌گیری در بورس‌های کالایی شده است که عملا توزیع رانت در اقتصاد کشور است که باید از این اقدامات جلوگیری شود. پورابراهیمی در پایان بیان کرد: شرایط اقتصادی کشور در حوزه ارز شرایطی است که منابع ارزی ما نسبت به گذشته بهتر شده است. پیش‌بینی ما کاهش نرخ با مدیریت صحیح در بازار است، امیدواریم این مسیر بتواند با همکاری دولت و مجلس، کاهش التهابات ارزی باشد. ما گزارش هفتگی نظارتی خود در خصوص مدیریت بازار ارز و نقدینگی را پیگیری می‌کنیم.
انتقادات از عملکرد دولت در حوزه اقتصادی
عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی مشکلات اصلی اقتصادی کشور را در عدم عمل دولت به قانون دانست و تاکید کرد: تیم اقتصادی دولت هماهنگ نیست، چراکه اگر چنین بود مشکلات فعلی ایجاد نمی‌شد.
حسینعلی حاجی دلیگانی در نطق میان دستور خود در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی در تذکری خطاب به وزرای نیرو و نفت در خصوص آلایندگی ناشی از سوخت مازوت توسط نیروگاه شهید منتظری اصفهان در شهرستان‌های شاهین شهر، میمه و برخوار و اصفهان، گفت: از وزرای مربوطه درخواست دارم در برنامه‌های خود تجدید نظر کنند. همچنین از رییس‌جمهور انتظار می‌رود جلوی مصوباتی که در این خصوص اتخاذ شده را بگیرد.
وی با بیان اینکه مشکلات اصلی اقتصادی کشور در عدم عمل دولت به قانون است که به چند نمونه از قوانین اجرا نشده اشاره و عنوان کرد: بیش از یک سال از تصویب قانون جهش تولید مسکن می‌گذرد؛ دولت اعلام کند چه اقدامی در این خصوص انجام داده است؟ وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن و بانک‌ها برای اجرای قانون مذکور چه اقدامی داشته‌اند و در سال آینده چه پاسخی به مردمی که برای خانه‌های طرح نهضت ملی مسکن پول واریز کرده‌اند، دارند؟
نماینده مردم شاهین شهر به عدم اجرای قانون ساماندهی صنعت خودرو اشاره کرد و گفت: دولت به شفافیت بیان کند چرا این قانون را تاکنون اجرایی نکرده تا امروز چنین بلایی به سر جامعه بیاید؟ همچنین قانون تولید دانش بنیان چرا اجرایی نشده است؟ اگر دولت در هماهنگی‌ها ناتوان است چرا بیان نمی‌کند؟ رییس‌جمهور که خود فردی حقوقدان است، چرا توجهی به عدم اجرای قانون ندارد و چرا هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف برای اجرای قانون انجام نمی‌شود؟
حاجی دلیگانی در ادامه اظهار کرد: فردا لایحه بودجه ۱۴۰۲ به مجلس ارسال می‌شود و مجلس تقریبا ۳ ماه برای بررسی آن وقت صرف خواهد کرد. حال اگر قرار است بودجه تصویب شود اما دولت کار خودش را انجام داده و قانون بودجه را اجرا نکند، چه دلیلی وجود دارد که وقت مجلس گرفته شود؟
وی خطاب به رییس‌جمهور گفت: در قانون بودجه چند مصوبه داشتید که تاکنون اجرا نشده است؟ همچنین تبصره‌های مختلف آن نیز چرا اجرا نشده است؟ موضوع ثبات اقتصادی که در قانون بودجه ۱۴۰۱ مد نظر قرار گرفته بود و در همین راستا نیز مصوب کردیم که چند قلم از کالاهای اساسی با قیمت شهریور ۱۴۰۰ باقی بمانند، آیا ماند؟ چرا این مهم اجرایی نشد؟ مگر بنا نبود سامانه ارزی ایجاد و بازارهای ارزی یکپارچه شوند؟ مگر بنا نبود بودجه‌ریزی نیز نظام مند شود؟ چرا این موارد محقق نشد؟
عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه پیشنهادهای دولت برای نرخ ارز در لوایح بودجه قیمت‌ها را بالا می‌برد، تصریح کرد: دولت در سال گذشته برای نرخ ارز پیشنهاد قیمت ۲۵ الی ۲۶ هزار تومانی داشت اما پیش بینی شده در لایحه بودجه سال آتی نرخ پیشنهادی دلار بیش از این مقدار است. این امر پیامی برای گرانی بوده و دولت باید به آن توجه کند.
حاجی دلیگانی خطاب به رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: تیم اقتصادی شما هماهنگ نیست که اگر بود چنین مشکلاتی ایجاد نمی‌شد. بدانید برخی از گزارش‌هایی که وزرا و روسای سازمان‌ها به شما می‌دهند دقیق نبوده و با وضعیت جامعه تطابق ندارد. آقای رییس‌جمهور؛ چرا به وعده‌های خود عمل نمی‌کنید؟ مگر دی ماه سال گذشته اعلام نکردید که لایحه نظام هماهنگ پرداخت حقوق کارکنان را به مجلس ارایه می‌کنیم ؟ در یک سال اخیر فاصله حقوقی کارکنان برخی از دستگاه‌ها و واحدهای صنعتی چندین برابر شده است. در برخی از واحدهای صنعتی راننده ۶ میلیون تومان دریافتی داشته، اما فردی دیگر در ذوب آهن یا فولاد مبارکه ۶۰ میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند و در بانک‌ها وضعیت بدتر است.
با دلار۴۰ هزار تومانی روزبه‌روز پول مردم دود می‌شود
یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: دلار شده ۴۰ هزار تومان و روز به روز پول مردم دود می‌شود و به هوا می‌رود؛ در این خصوص تیم اقتصادی دولت که تیمی نا هماهنگ و فاقد فرماندهی مشخص است، باید حتما به مجلس پاسخگو باشند.
سیدغنی نظری در جلسه علنی مجلس در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد ارزیابی سیاست‌ها و اقدامات ارزی دولت و پس از استماع گزارش رییس کل بانک مرکزی گفت: در جلساتی که ما نمایندگان مجلس با مردم در حوزه‌های انتخابیه داشتیم هیچکدام پاسخ قانع‌کننده‌ای در توجیه وضع کنونی بازار ارز و طلا نداشتیم و حتی دولت و شخص آقای رییس‌جمهوری نیز در این زمینه پاسخ قانع‌کننده‌ای ندارند.
وی افزود: کمیسیون اقتصادی مجلس را زیر سوال می‌برند اما سوال نمی‌شود که این کمیسیون تا چه حدی اختیار دارد و در کدام تصمیمات ارزی نقش داریم و اصلا آیا طی ۲ و نیم سال گذشته درباره سیاست‌های پولی و بانکی از این کمیسیون نظری خواسته شده است؟
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار کرد: متأسفانه هنوز برای مجلس مشخص نیست که فرمانده اقتصادی دولت کیست؟ و متاسفانه سازمان‌هایی نظیر برنامه و بودجه، معاون اول و معاون اقتصادی و افراد متعددی تصمیم‌گیری می‌کنند.
