تعادل|
مراسم روز ملی صادرات با حضور کم‌رنگ صادرکنندگان برگزار شد. رییس دولت سیزدهم در این مراسم با بیان اینکه افسران جنگ تحریمی تولیدکنندگان و صادرکنندگان هستند که باید برای پیروزی در این نبرد تلاش کنند، عنوان کرد که دیپلماسی سیاسی باید در خدمت دیپلماسی اقتصادی باشد و هیچ سفیری از ما در خارج از کشور نباید دغدغه مسائل اقتصادی جزو مساله اولش باشد. رییسی تاکید کرد رشد ۴۰ درصدی صادرات عزم فعالان اقتصادی کشور است و همه تلاش‌ها باید در چارچوب تولید باشد و مجلس باید در این زمینه قوانین را اصلاح کند. رییس اتاق بازرگانی ایران هم با بیان اینکه ۴۴ دستگاه در ایران به شکل مستقیم و غیرمستقیم درگیر تجارت هستند تاکید کرد که بررسی وضعیت کشورهایی که در تجارت خارجی موفق بودند نشان می‌دهد که هر چه به سمت حرکت در تصمیم‌گیری واحد برویم شانس موفقیت در تجارت بالاتر می‌رود؛ از این‌رو خواسته مشخص بخش خصوصی تشکیل شورای تجارت خارجی برای عبور از این مشکلات است.
رییسی چه گفت؟
ابراهیم رییسی در بیست و ششمین سالروز ملی صادرات اظهار کرد ۴۰ درصد رشد صادرات و ۱۳ درصد رشد صادرات غیرنفتی در سال جاری نشان از عزم صادرکنندگان و فعالان اقتصادی است. او افزود: اگر احیای کارخانجات و کارگاه‌های تولیدی، مثبت شدن تراز تجاری، رشد تولید و صادرات نفتی و غیرنفتی دشمن را عصبانی می‌کند، بگذار عصبانی شود و از این عصبانیت بمیرد. ما متوقف نمی‌شویم. ما افسران و سربازان خنثی‌کردن تحریم‌ها و دور زدن تحریم‌ها داریم.وی یادآور شد: دیروز در صنعت نظامی گرفتار سیم خاردار بودیم، اما امروز در نیویورک و سمرقند یکی از خواسته‌هایشان این است که یکی از صنایع نظامی‌مان را به آنها بفروشیم. می‌گویند ما شنیده‌ایم که صنایع نظامی شما پیشرفته است و با بقیه کشورها فرق دارد.رییسی تاکید کرد که «ما امروز جنگ اراده‌ها را داریم» و افزود: یک اراده نمی‌خواهد ما تولید داشته باشیم و ملت ایران با اراده می‌خواهد این کار را انجام دهد.رییس‌جمهور با بیان اینکه « قابل پیش‌بینی شدن تولید در گروی ثبات است و هرچه ثبات بیشتر شود و تصمیمات لحظه‌ای کنار رود طبیعتا تولید رشد بیشتری خواهد بافت» افزود: دستورالعمل‌ها و تصمیمات باید متقن باشد و دارای ثباتی باشد که به بازار و عرضه کالا ثبات دهد. وی همچنین با بیان اینکه «امروز کیفیت حرف بالایی را می‌زند. بسیارمهم است که کار از کیفیت بالایی برخوردار باشد و دستیابی به رشد اقتصادی در گروی صادرات در کشور است.» تاکید کرد: همانطور که ملت در جنگ تحمیلی سرافراز شد، در این جنگ تحریمی نیز تاکنون سرافراز شده‌ایم. حرف سخنگوی امریکا خودش گفته که در فشار حداکثری شکست خورده است. حرف خودشان است.رییسی ادامه داد: نباید صادر‌کننده‌ای را که تشویق می‌کنیم، اگر ارز را نیاورد متهم کنیم بلکه باید مشکلش رفع شود و باید تسهیل کرد که کالا به سهولت صادر شود. باید دنبال شود که صادرکننده با یک روش صادر کند.وی در ادامه گفت: از فرمایشات رهبری مساله جلوگیری از خام فروشی است و باید ارزش افزوده ایجاد کرد. شما ببینید بهترین کاشی، سرامیک، پارچه، پرده، مبل، فرش و ... کجا تولید می‌شود؟وی با بیان اینکه «احیای کارخانه‌ها از سیاست دولت است و ادامه دارد»، گفت: دیپلماسی سیاسی باید در خدمت دیپلماسی اقتصادی باشد و هیچ سفیری از ما در خارج از کشور نباید دغدغه مسائل اقتصادی جزو مساله اولش باشد. رشد ۴۰ درصدی صادرات عزم فعالان اقتصادی کشور است. همه تلاش‌ها باید در چارچوب تولید باشد و باید مجلس در این زمینه قوانین را اصلاح کند. وی در پایان گفت: ما بسته‌ای را برای رفع مشکلات تجاری پیشنهاد کردیم و ابلاغ شد و گامی بود که صادرکنندگان خوشحال شدند.
دشمن آشوب و بلوا به راه انداخته
رییس‌جمهور ادامه داد: دشمن نمی‌خواهد اینطور باشد، لذا آشوب و بلوا به پا می‌کند. رسما این را می‌گویند و به آن عمل هم می‌کنند. هر جا شما فعالان اقتصادی ایرانی حضور یابید و بخواهید بازاریابی کرده و کالای خود را عرضه کنید، آنها مانع‌تراشی می‌کنند تا کالای شما بازار نداشته باشد. خودشان هم می‌دانند که امروز کالای ایرانی باکیفیت و قابل رقابت با کالاهای جهانی است و لذا نمی‌خواهند شما در کارتان موفق باشید؛ این جنگ اراده‌هاست.رییسی با بیان اینکه «دشمن تلاش می‌کند که کشور مولد نباشد و فقط مصرف‌کننده باشد»، گفت: ما با وجود تحریم‌ها در صادرات پیروز شدیم. باید شورای عالی صادرات تشکیل شود و باید دانشگاه در کنار تولید باشد.وی با اشاره به مساله برنامه هفتم گفت: جایگاه تجارت در برنامه هفتم مهم است و در مجلس و دولت دنبال می‌شود.وی ادامه داد: حجم و کیفیت صادرات، نشان قدرت اقتصادی است و نشانه‌های خوبی است و افزایش صادرات نشان بسیاری از موفقیت‌ها در کشور در همه حوزه‌هاست. ما می‌توانیم عرصه‌های مختلفی در صادرات داشته باشیم. رییس‌جمهور گفت: فعال کردن بازارچه‌های مرزی لازم است و می‌تواند به توسعه تجارت کمک کند.وی در پایان گفت: ما بسته‌ای را برای رفع مشکلات تجاری پیشنهاد کردیم و ابلاغ شد و گامی بود که صادرکنندگان خوشحال شدند.
شورای تجارت خارجی تشکیل شود
رییس اتاق ایران هم در اظهاراتی گفت: از سال‌های قبل همواره یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی که اقتصاد ایران با آن مواجه بوده تعدد دستگاه‌های تصمیم‌گیر و فعال در حوزه‌های مختلف اقتصاد بوده است. از این‌رو یک مدیریت واحد می‌تواند از آسیب‌های جدی که در این حوزه به اقتصاد ایران وارد شده جلوگیری کند.غلامحسین شافعی با بیان اینکه ۴۴ دستگاه در ایران به شکل مستقیم و غیرمستقیم درگیر تجارت هستند تاکید کرد: بررسی وضعیت کشورهایی که در تجارت خارجی موفق بودند نشان می‌دهد که هر چه به سمت حرکت در تصمیم‌گیری واحد برویم شانس موفقیت در تجارت بالاتر می‌رود از این‌رو خواسته مشخص بخش خصوصی تشکیل شورای تجارت خارجی برای عبور از این مشکلات است.رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه نیاز به یک برنامه بلندمدت در حوزه صادرات و سیاست خارجی داریم، بیان کرد: امروز در جهان حجم صادرات غیرنفتی و چگونگی ترکیب آن اهمیت فراوانی در سنجش قدرت اقتصادی و سیاسی دارد. یکی دیگر از معضلات‌مان محدود بودن نقش‌آفرینی اقتصاد ایران در زنجیره عرضه جهانی به حساب می‌آید موضوعی که باید در برنامه‌های بالادستی به آن توجهی ویژه داشته باشد.شافعی ادامه داد: در برنامه‌های توسعه به عنوان سند بالادستی می‌توان نگاه کلان به صادرات را مشخص کرد. نگاهی به اقلام اصلی صادرات کشور نشان می‌دهد که محصولات پتروشیمی و میعانات گازی تقریبا نیمی از صادرات ما را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر حدود ۷۵ درصد از صادرات ما تنها به پنج مقصد انجام می‌شود.
وی با اشاره به پایین‌بودن ارزش افزوده یا کالاهایی با فناوری بالا در سبد صادراتی ایران تاکید کرد: افزایش صادرات نیاز به افزایش تولید کالای باکیفیت دارد. برنامه‌ریزی برای همکاری بلندمدت با همسایگان و در نظر گرفتن تحولات سیاسی و اقتصادی در این زمینه نقشی مهم ایفا می‌کند. در شرایطی که پیش‌بینی می‌شود قدرت اقتصادی جهان در سال‌های آینده تغییر کند جبران عقب‌افتادگی‌های اقتصادی در برنامه هفتم توسعه می‌تواند اقتصاد ایران را به جایگاه واقعی خود برساند.
سال 1402 تراز تجاری مثبت می‌شود
وزیر صمت هم از دیگر سخنرانان این مراسم بود، اظهار کرد: کشورهای مختلف صادرات را برای واردات انجام می‌دهند. هر کشوری واردکننده کالاهایی است که یا در کشور خود ندارد یا توان تولید آن را ندارد و برای این واردات به پول نیاز دارد؛ بنابراین برای کسب پول مورد نیاز، به سراغ صادرات می‌روند.سیدرضا فاطمی امین تصریح کرد: هر کشوری که بتواند صادرات بیشتری داشته باشد وضع بهتری دارد و این به معنای تراز تجاری مثبت است. خوشبختانه اعلام می‌کنم با روند فعلی، تراز تجاری کشور در پایان سال آینده مثبت می‌شود.وی تاکید کرد: واردات سال گذشته ۵۲ میلیارد و صادرات غیرنفتی ۴۷ میلیارد دلار بود و امسال در ۶ ماه ابتدایی این اختلاف به ۲ میلیارد دلار رسید و به زودی برای سال آینده این اختلاف از وضعیت منفی خارج و مثبت خواهد شد.فاطمی‌امین تاکید کرد: هدف‌گذاری رسیدن به ۷۵ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی بر همین اساس بود و کیفیت کالای صادراتی اهمیت داشت. در دنیا شاخصی به نام پیچیدگی وجود دارد که مربوط به فناوری ساخت کالا مرتبط می‌شود، هرچه کالای تولید شده فناوری پیچیده‌تری داشته باشد، شاخص پیچیدگی هنگام صادرات افزایش می‌یابد. خوشبختانه این شاخص جهانی که ۱۵ سال پیش برای ما رتبه بالای ۱۰۰ بود، سال قبل به ۶۵ رسید و سال ۱۴۰۴ به زیر ۴۰ خواهد رسید.وزیر صمت با اشاره به اینکه دانش مولد خود را در صادرات نشان خواهد داد، گفت: در این زمینه دولت نقش حمایتگری و نظارت دارد و برای فراهم کردن زیرساخت‌های تجارت که همان ایجاد روابط سیاسی و بین‌المللی و توسعه زیرساخت‌های لجستیک و انتقال پول است، فراهم کند. وی تاکید کرد: در حوزه روابط سیاسی اقدامات بزرگی صورت گرفت که نمونه آن توافقنامه تجارت آزاد اوراسیا و پیمان شانگهای بود. به گفته فاطمی امین، در اجلاس پیمان شانگهای رییس‌جمهور پیشنهاد حذف دلار و یورو و جایگزینی پول‌های ملی و توسعه زیرساخت‌های لجستیکی را مطرح کرد که با استقبال اعضا همراه شد.وزیر صمت با اشاره به مشکلات صادراتی سال‌های قبل گفت: امروز ما بازارهای بکر و مغفول مانده مانند آفریقا را زنده کردیم و برخلاف گذشته تجارت خود را به جایی گره نزدیم که دستاوردی نداشته باشد.فاطمی‌امین گفت: امروز در برخی صنایع ظرفیت تولید بالایی وجود دارد اما به علت فقدان بازار فروش، تولید صورت نمی‌گیرد و در این زمینه صادرکنندگان می‌توانند تکمیل‌کننده چرخه رشد اقتصادی شوند.
پیگیری ۳۰۰ اقدام زیرساختی برای توسعه صادرات
رییس سازمان توسعه تجارت نیز در مراسم روز ملی صادرات اظهار کرد: برآوردها نشان می‌دهد که اقدامات انجام شده در دولت سیزدهم منجر به آن شده که میزان صادرات در سال ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۴۰ درصدی داشته باشد و از ابتدای سال نیز تا پایان شهریورماه افزایش ۱۳ درصدی صادرات به ثبت رسیده است.علیرضا پیمان‌پاک پیگیری حدود ۳۰۰ اقدام زیرساختی برای توسعه تجارت ایران از آمارهایی که از حدود یکسال و نیم پیش منتشر شده حاکی از رشد در بسیاری از بخش‌ها دارد.وی ادامه داد: ما در سال‌های گذشته شاهد تصمیم‌هایی بودیم که مانعی جدی بر سر راه توسعه صادرات به حساب می‌آمده است که تلاش شده بسیاری از آنها برطرف شود برای مثال موضوع بازگشت ارز و رفع تعهد ارزی یکی از مسائل مطرح شده در این حوزه بود که تلاش کردیم با پیگیری برخی اقدامات مسیرهای تازه برای تاجران ایرانی باز کنیم.پیمان‌پاک اضافه کرد: رفع موانع پولی و بانکی و همچنین بهبود زیرساخت‌های لجستیک یکی از اولویت‌های ما در طول این مدت بوده است. در این مسیر تلاش شده از ظرفیت خطوط کشتیرانی، احتیاج کریدور سبز گمرکی و همکاری با کشورهای همسایه برای فعال کردن ظرفیت‌هایی که بتواند جایگزین ال سی شود استفاده کنیم و این امید وجود دارد که با نهایی شدن این اصلاحات توسعه صادرات ایران با سرعت بیشتری دنبال شود.در پایان بیست و ششمین مراسم روز ملی صادرات از ۵۷ صادرکننده نمونه سال 1401 کشور توسط رییس‌جمهور تقدیر شد. از میان 57 صادرکننده برتر، به سه شرکت مدال افتخار صادرات، به 7 شرکت تندیس صادرکننده ممتاز ملی و به 47 شرکت تندیس صادرکننده نمونه ملی اهدا شد.
