یک فعال کارگری گفت: این چه رویه‌ای است که دولت، نیروهای مورد نیاز خود را از طریق نیروهای شرکتی جبران می‌کند و با حقوق ناچیز آنها را به خدمت می‌گیرد و بعد به راحتی آنها را کنار می‌گذارد؟! این سیستمِ جبرانِ کمبود نیرو هم در وزارت بهداشت وجود دارد و هم در وزارت آموزش و پرورش. معاون وزارت بهداشت از مهاجرتِ ۵۰۰ پرستار در ماه خبر داد و به کمبود ۱۰۰هزار نفری پرستار در کشور اشاره کرد. این آمار البته بارها از سوی فعالان این حوزه مطرح شده است. در واقع نه آماری که در مورد کمبود پرستار در ایران می‌دهند تازه است و نه آمار مربوط به اخراج پرستاران. اوایل امسال سازمان نظام پرستاری از بیکاری بیش از ده هزار پرستار خبر داد. پرستارانی که در دورانِ شیوع کرونا با عناوین مختلفِ شرکتی و ۸۹ روزه و تمدید طرح و… آمدند تا مشکلِ کمبودِ پرستار را جبران کنند اما بعد از فروکش کردنِ شیوع کرونا بیکار شدند!
پرستاران کارگران فصلی نیستند
برخورد با پرستاران مثل کارگران فصلی، محلِ انتقاد فعالان این حوزه به وزارت بهداشت است. آنها می‌گویند وزارت بهداشت نمی‌تواند هر زمان که نیاز داشت پرستاران را به خدمت بگیرد و بعد آنها را کنار بگذارد. چنین برخوردی با نیروهایی که در این دو سال در سخت‌ترین شرایط کار کردند و جسم و روحشان تحلیل رفت، بی‌انصافی است. وزارت بهداشت البته مشکل را سازمانِ امور استخدامی کشور و کمبود بودجه می‌داند. نمایندگان مجلس نیز برای حل این مشکل، طرح ساماندهی را پیش می‌کشند و می‌گویند جذب این پرستاران با تصویب طرح ساماندهی انجام خواهد شد. اما نه تنها وضعیتِ طرح ساماندهی هنوز مشخص نیست بلکه بهانه نبود اعتبار و بودجه همچنان یکی از مهم‌ترین موانع جذب پرستاران است.
چشم انتظاری پرستاران
فاطمه بحرینی (رییس خانه پرستار مشهد) به بیکاری پرستاران اشاره می‌کند و می‌گوید: پرستارانی که قبل از کرونا دعوت به کار شدند از کار بیکار شده‌اند. البته تعداد کمی از این پرستاران که معمولا جزو ایثارگران به حساب می‌آمدند تبدیل وضعیت شده‌اند اما سایر پرستاران که در این مدت در شرایط سخت مشغول به کار بودند کنار گذاشته شدند. آنها اکنون منتظرند ببیند چه تصمیمی برای آنها گرفته می‌شود و چطور می‌توانند به کار برگردند.
بی‌انصافی در حق پرستاران
احسان سهرابی (فعال کارگری) با تأکید بر اینکه اخراج این پرستاران بعد از کار در دوران سخت شیوع کرونا بی‌انصافی است، گفت: در شرایط بسیار سخت کرونا که دستگاه‌های دولتی با دستورالعمل‌ها و مصوبات دورکار می‌شدند، پرستاران نه‌تنها در خطرناک‌ترین شرایط کار می‌کردند بلکه حتی به دلیلِ کمبود نیرو امکانِ استفاده از مرخصی استحقاقی هم نداشتند. آنها هفته‌ها از خانواده دور می‌ماندند. هر پرستار با فشار سنگینِ کار، وظیفه چندین پرستار را انجام می‌داد. او گفت: شنیدنِ خبر تعدیلِ پرستارانی که در خط مقدمِ تلاش برای نجات جان انسان‌ها بودند و بیش از دو سال سخت‌ترین فشارها را تجربه کردند، ناامید‌کننده است و نشان داد مسوولانی که در دورانِ کرونا بارها از تکریم پرستاران گفتند امروز دیگر به صحبت‌های خود پایبند نیستند و حالا که نیازشان به این نیروی زحمتکش تمام شده آنها را به خانه‌های خود فرستادند. این فعال کارگری بیان کرد: این چه رویه‌ای است که دولت، نیروهای مورد نیاز خود را از طریق نیروهای شرکتی جبران می‌کند و با حقوق ناچیز آنها را به خدمت می‌گیرد و بعد به راحتی آنها را کنار می‌گذارد؟! این سیستمِ جبرانِ کمبود نیرو از طریق به استثمار کشیدنِ نیروی کارِ جوان هم در وزارت بهداشت وجود دارد و هم در وزارت آموزش و پروش. این درحالی است که هم پرستاران و هم معلمان، جزو نیروهای تحصیلکرده‌ای هستند که مستقیم با جامعه در ارتباط هستند.
روند افزایشی مهاجرت پرستاران
سهرابی تصریح کرد: اینکه هر روز می‌شنویم تعداد پرستارانی که به دنبال مهاجرت هستند روز به روز افزایش پیدا می‌کند، به دلیلِ همین رفتار با نیروی کار است. متأسفانه افزایش تعداد بیکاران باعث شده کارفرمای بخش دولتی و خصوصی هر رفتاری که می‌خواهد با نیروی کار انجام دهد. این رویه به‌شدت غلط امروز تاثیر خود را در جامعه گذاشته است. مهاجرتِ نیروی کار، عدم گرایش برای انجام کارهای تولیدی و رفتن به سمتِ کارهای دلالی و کاهش کیفیتِ خدمات حاصل چنین سیستمی است که نیروی کار را به استثمار می‌کشد. سهرابی بیان کرد: امنیت شغلی یک مطالبه جدی است. نمایندگان مجلس حل مشکلِ معلمان، پرستاران، کارگران دولتی، کارگران شهرداری و... را در گروی تصویب طرح ساماندهی می‌دانند اما به بهانه‌های مختلف بیش از یک سال است که این طرح را در مجلس معلق نگه داشته‌اند. این چه رفتار دوگانه‌ای است؟ این فعال کارگری گفت: یکی از راه‌های رشد هر جامعه‌ای توجه به نیروی کار است. ما از رشد اقتصادی و توسعه صحبت می‌کنیم اما مهم‌ترین مولفه آن را که نیروی انسانی است، نادیده می‌گیریم. در واقع نه تنها نیروی کار را نادیده می‌گیریم بلکه گاهی فراتر می‌رویم و نیروی کار را مقابل توسعه و رشد اقتصادی قرار می‌دهیم! به تکرار شنیده‌ایم که افرادی پرداختِ حداقلی‌ترین حقوق کارگران را مانع رشد تولید دانسته‌اند. تا زمانی که چنین دیدگاهی حاکم است، انتظار پیشرفت و رفتنِ به سمت توسعه انتظاری بعید است.
