مردم، قدرت و منافع (40)

نوشته:  جوزف استیگلیتز|

ترجمه:  منصور  بیطرف|

شرکت‌های «مبتکر» ما اقدامات ضد رقابتی‌شان را در آنجا باقی نمی‌گذارند. آنها پیشگام در توافقنامه‌های تازه قراردادی برای بالا بردن نفوذ قدرت بازاری‌شان هستند. در کارت‌های اعتباری، این شکل‌های جدید قراردادی مثلا این امکان را به فروشگاه‌ها نمی‌دهد تا مشتریانی را که از کارت‌های اعتباری با اعتبار بالا استفاده می‌کنند– و نیز بازارگانان معتبر– به خاطر استفاده از این کارت‌های اعتباری با خرج بالا شارژ کنند. بنگاه‌های کارت اعتباری موثرا رقابت‌های قیمتی کوتاه‌مدت دارند . فقدان رقابت به این معنی است که سلطه شرکت‌ها (ویزا، مسترکارت و آمریکن اکسپرس) می‌تواند هزینه‌های بازرگانانی که چندین بار از هزینه‌های ارایه خدمات استفاده می‌کنند را شارژ کند. البته، این هزینه‌ها در نهایت به قیمت کالاها و خدماتی که افراد با این کارت‌ها می‌خرند اضافه خواهد شد به همین خاطر وقتی که کارت‌های اعتباری پاداش‌ها را فراهم می‌سازد حتی معلوم نمی‌شود که مشتریان کارت‌های اعتباری هم ارتقاء پیدا کرده‌اند. اما این به معنای آن هم هست که آنهایی که نقد پرداخت می‌کنند و بنابراین نمی‌توانند خودشان را از تخفیف‌هایی که توسط کارت‌های اعتباری ارایه می‌شود بهره مند سازند عملا به افراد درآمد بالایی که از کارت‌های اعتباری پریمیوم استفاده می‌کنند از جمله آمریکن اکسپرس یارانه می‌دهند . شاید هزینه هر تراکنش که 1، 2 یا 3 درصد است بسیار کوچک به نظر بیاید اما اگر آن را در تریلیون‌ها دلار تراکنش ضرب کنید مقدار آن به ده‌ها میلیارد دلار می‌رسد– پولی که مستقیما از جیب مصرف‌کنندگان به جمیع نهادهای مالی می‌رسد.هر صنعت به شیوه خودش برای نگهداری قدرت بازار خلاقیت‌هایی را به نمایش می‌گذارد. بنگاه‌های «بیگ فارما» ابتکار عمل دارند. آنها فقط عادت کرده‌اند تا به ژنریک‌ها رشوه بدهند که وارد نشوند که به درستی مشخص شد که از قوانین ضد تراست تخلف کرده‌اند. آنها راه‌هایی را پیدا کرده‌اند که عمر حق امتیازها را به‌طور موثر بسط دهند– یک اقدامی که به آن نام «اورگریننینگ» گذاشته شده است.

با این حال هنوز نمونه دیگری از خلاقیت در نگهداری قدرت بازار وجود دارد که توسط غول‌های جدید فناوری به کار گرفته می‌شود: ادغام‌های پیشگیرانه یعنی رقبای بالقوه را قبل از آنکه یک تهدید رقابتی شوند و پیش از انکه توسط دولت تحقیق و تفحصی به خاطر کاهش رقابت صورت گیرد، خریداری می‌کنند. این کارآفرینان جوان به جای آنکه ریسک ورود به مبارزه با گوگل یا فبس بوک را بخرند دوست دارند به پولی برسندکه غالبا فراتر از رویاهای آنها هم هست .