مهرداد جمال ارونقی در گفت‌وگو با فارس اظهار داشت: کمیته‌های انتخاب مسیر اظهارنامه‌ها در گمرک، در سه سطح کمیته راهبردی، کمیته راهبری و کمیته اجرایی تعیین شده است. کمیته راهبردی متشکل از ریاست کل به عنوان رییس کمیته، معاون امور گمرکی به عنوان دبیر کمیته و سایر معاونین، مدیرکل دفتر حراست، مدیرکل دفتر بازرسی، مدیرکل دفتر مدیریت اطلاعات و برنامه‌ریزی و مدیرکل حوزه ریاست کل است.
ارونقی افزود: کمیته راهبری با شرکت مدیرکل دفتر مدیریت اطلاعات و برنامه‌ریزی به عنوان دبیرکمیته، مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات، مدیرکل دفتر صادرات، مدیرکل دفتر واردات، مدیرکل دفتر تعرفه، مدیرکل دفتر ارزش، مدیرکل دفتر بازرسی، مدیرکل دفتر بازبینی و حسابرسی، مدیرکل دفتر نظارت بر ترانزیت، مدیرکل دفتر حراست، مدیرکل مرکز مبارزه با جرایم سازمان یافته، دو مدیرکل گمرک اجرایی و به ریاست معاون امورگمرکی تشکیل خواهد شد. همچنین، در سطح سوم، کمیته اجرایی به ریاست ناظر یا مدیرکل یا مدیر گمرک اجرایی ذی‌ربط و با شرکت معاون فنی گمرک مربوطه، جانشین معاون فنی، مسوول درب خروج، مسوول بازبینی، مسوول واحد رایانه به عنوان دبیرکمیته، مسوول حراست و حداقل سه کارشناس خبره با انتخاب رییس کمیته اجرایی تشکیل خواهد شد.
رییس کمیته راهبری گمرک ایران در ادامه اظهار داشت: با توجه به اهمیت موضوع و لزوم بررسی‌های لازم درخصوص ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه‌ها مقرر گردید جلسات کمیته راهبری حداقل هردو هفته یک‌بار و جلسات کمیته راهبردی حداقل هرماه یک‌بار تشکیل شود. همچنین جلسات کمیته‌های اجرایی گمرکات، الزاماً باید هر 10 روز یک بار تشکیل و روسای کمیته‌های اجرایی موظف به ارسال صورت جلسات مربوطه در حداقل زمان ممکن به گمرک ایران هستند.
دبیر کمیته راهبردی گمرک ایران خاطرنشان نمود: کمیته راهبردی بالاترین رکن انتخاب مسیر اظهارنامه‌ها در گمرک بوده و وظیفه تعیین اصول کلی و سیاست‌گذاری در زمینه انتخاب مسیر اظهارنامه‌ها و زمان سنجی و اطلاعات مدیریت و سایر موارد مرتبط را برعهده دارد. ارونقی افزود: باید توجه داشت بررسی، تعیین و تصویب ضوابط ملی انتخاب مسیر اظهارنامه‌ها، تعیین ریسک‌های بالا و راه‌های مدیریت آن، بررسی و تجدیدنظر در ضوابط و به هنگام نمودن آنها براساس اطلاعات واصله از واحدها و مراجع ذی‌ربط از طریق تصویب در کمیته راهبری گمرک ایران انجام می‌پذیرد.
نیاز به بازنگری ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه
معاون امور گمرکی گمرک ایران با اشاره به اینکه ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه نیاز به بازنگری دارد بیان داشت: ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه‌ها در گمرک ایران باید پس از طرح در جلسات کارشناسی و کمیته‌ها مورد بازنگری قرار گیرند. این ضوابط مدت‌هاست که به همین صورت اجرا می‌شوند و با توجه به مقتضیات زمان و به روز بودن تجارت، نیاز به بازنگری دارند. هدف نهایی کمیته راهبری نیل به ضابطه هایی است که علاوه بر اینکه اقلام وارده توسط واحدهای تولیدی در حداقل زمان ممکن از گمرک ترخیص شوند، مواد اولیه و واسطه‌ای تولید نیز از تسهیلات ویژه‌ای استفاده نمایند.
ارونقی افزود: از تأکیدات وزیر امور اقتصادی و دارایی، ترخیص بی‌وقفه کالاهای اساسی از گمرک و همچنین اتخاذ تدابیری است که زمان فعلی ترخیص کالا به یک سوم کاهش یابد. رییس کل گمرک ایران نیز در جلسات مختلف به این مهم اشاره و تأکید داشته است. برای نیل به این اهداف باید ضابطه‌های انتخاب مسیر مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرند تا ایستایی در انجام تشریفات گمرکی این اقلام وجود نداشته باشد.
تعاریف مسیرهای سه‌گانه گمرک عملیاتی نمی‌شوند
رییس کمیته راهبری گمرک ایران با اشاره به سایر مشکلات در انجام تشریفات گمرکی اشاره نمود: باید بپذیریم تعاریفی که از مسیر سبز و زرد و قرمز (سطوح 1 و 2 و 3) صورت پذیرفته بود در برخی از گمرکات به‌صورت کامل اجرا نمی‌شود و برخی از واحدهای گمرکات اجرایی نیز سلیقه‌ای در این خصوص رفتار می‌کنند که نتیجه این امر ممکن است باعث تطویل در زمان تشریفات گمرکی گردد. باید مجدداً تعریف مسیرهای سه گانه و سطوح مربوطه به صورت واضح و آشکار تبیین و به گمرکات اجرایی ابلاغ گردد تا این برخوردهای سلیقه‌ای احتمالی از بین رفته و چارچوب و نحوه اقدام یک متصدی مشخص باشد.
ارونقی در پاسخ به این سوال که یکی از چالش‌های موجود در گمرکات مبحث کارشناس مجازی است بیان نمود: موضوع «کارشناس مجازی» و «نحوه تعیین ارزش کالا در سامانه TSC » از جمله موارد دیگری است که باید مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته و به فوریت تصمیمات لازم درخصوص اصلاح روند موجود اتخاذ شود.
وی افزود: تصمیم بر این است که بعد از به روز رسانی ضابطه‌های تعیین مسیر اظهارنامه‌ها، به این دو مورد مهم نیز در همین کمیته راهبری پرداخته شده و فرآیندهای موجود مربوط به این دو مقوله نیز در اسرع وقت مورد بازنگری قرار گرفته و پس از تصویب در کمیته راهبری و تنفیذ در کمیته راهبردی، جهت اجراء، در سامانه جامع گمرکی، اعمال و به گمرکات اجرایی نیز ابلاغ و اطلاع‌رسانی شود.
