گروه اقتصاد کلان|
بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه 98، وام ازدواج برای هر یک از زوجین سال آینده 30 میلیون تومان می‌شود و هر زوج می‌تواند در مجموع 60 میلیون تومان وام ازدواج بگیرد.این مصوبه برای اجرایی شدن باید در صحن مجلس هم مورد تایید و تصویب نمایندگان مجلس قرار گیرد.وام ازدواج در حال حاضر برای هر یک از روجین 15 میلیون تومان و در مجموع 30 میلیون تومان است.
به گزارش «تعادل» دولت در لایحه بودجه سال آینده مبلغ وام ازدواج را ۱۵ میلیون تومان پیش‌بینی کرده بوده، اما روز گذشته کمیسیون تلفیق مجلس، مبلغ وام را به ۳۰ میلیون تومان افزایش داد. این در حالی است که اگر منابع جدیدی برای پرداخت وام ازدواج پیش‌بینی نشود، احتمال دارد که تعداد تسهیلات پرداختی در سال آینده کاهش یابد.
فاطمه ذوالقدر، عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی روز گذشته دوشنبه (۸ بهمن) از این افزایش وام ازدواج در جریان بررسی جزییات لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ خبر داد و گفت: اعضای کمیسیون تلفیق بودجه ۱۳۹۸ با پیشنهاد افزایش وام ازدواج به ۳۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت پنج ساله موافقت کردند.
این افزایش مبلغ تسهیلات در شرایطی انجام شده که دولت در لایحه‌ای که به مجلس ارایه کرد، مبلغ وام ازدواج را برای سال آینده ۱۵ میلیون تومان تعیین کرده بود و به نظر می‌رسد که بانک مرکزی این موضوع را پس از بررسی منابع موردنیاز برای پرداخت تسهیلات در لایحه بودجه گنجانده باشد.
این اتفاق در جریان بررسی لایحه بودجه سال ۱۳۹۵ نیز افتاد و در شرایطی که وام ازدواج سه میلیون تومان در نظر گرفته شده بود، مجلس مبلغ ۱۰ میلیون تومان را برای وام ازدواج تصویب کرد و بیش از سه برابر رقم وام ازدواج را افزایش داد.
مخالفت مدیران بانکی
هرچند درباره وام 30 میلیون تومانی فعلا از سوی مدیران بانکی واکنشی منتشر نشده است، اما در سال 95، عبدالناصر همتی، مدیرعامل وقت بانک ملی ایران و رییس وقت شورای عالی هماهنگی بانک‌ها که امروز ریاست کل بانک مرکزی را برعهده دارد، تصمیم 10میلیونی کردن وام ازدواج را اشتباه خوانده بود و گفته بود که تبصره موجود برای افزایش وام سه میلیونی به ۱۰میلیون تومان با توجه به منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها به عنوان تأمین‌کننده وام ازدواج، عملیاتی نیست.
وی این را هم گفته بود که اگر قرار باشد که سقف وام را به یک‌باره تا سه برابر افزایش دهیم، بطور حتم میزان پرداخت به یک سوم کاهش می‌یابد که در این حالت نه تنها تبصره موجود نتوانسته گره‌ای از مشکلات زوجین باز کند، بلکه موجب می‌شود عده‌ای از این تسهیلات استفاده کرده و عده‌ای دیگر از آن محروم شوند. همتی در آن زمان راهکار افزایش سقف وام ازدواج را افزایش به مرور و با رشد سالانه حداکثر ۱۰ درصدی اعلام کرده بود و پیشنهاد دیگر وی تغییر نرخ سود در تسهیلات ازدواج بود؛ بطوری که بخشی از این افزایش را از منابع قرض‌الحسنه خارج کرده و به جای سود 4 درصد موجود، به آن سود مبادله‌ای تعلق گیرد.به گفته وی، دولت در روند آماده‌سازی لایحه بودجه، هر کدام از بخش‌ها را بررسی کرده و به مجلس پیشنهاد می‌کند؛ بنابراین زمانی که دولت رقم ۱۵ میلیون تومان را برای وام ازدواج در نظر گرفته، قطعاً با بررسی بانک مرکزی از میزان منابع قرض‌الحسنه بانکی این کار انجام شده است.
به این ترتیب، با افزایش مبلغ وام ازدواج بدون پیش‌بینی و در نظر گرفتن منابع جدید برای پرداخت آن، احتمال دارد که تعداد پرداخت‌های بانکی برای وام ازدواج کاهش یابد. با این اوصاف باید دید بانک مرکزی برای حل این مشکل چه تدابیری را در پیش خواهد گرفت.
36 هزار میلیارد برای 1.2 میلیون نفر
خبرگزاری تسنیم گزارشی محاسباتی در این زمینه منتشر کرده بود. بر اساس بررسی‌های این گزارش برای اعطای وام ازدواج ۳۰ میلیون تومانی با بازپرداخت ۱۰ ساله به ۱.۲ میلیون جوان در سال آتی، به ۳۶ هزار میلیارد تومان منابع قرض‌الحسنه نیاز است.
سپرده‌های موجود و مصرف نشده قرض‌الحسنه پس‌انداز، بازپرداخت اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه، افزایش سپرده‌های قرض‌الحسنه پس انداز و بخش اندکی از سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری، 4 منبعی است که می‌تواند برای اعطای وام قرض‌الحسنه مورد استفاده قرار گیرد. گفتنی است که این منابع مردمی طبق قانون باید در مصارف مشخص از جمله وام ازدواج استفاده شود و بانک حق دخل و تصرف در آن را ندارد.
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد منابع قرض‌الحسنه جدید در اختیار بانک‌ها در سال آتی از محل این چهار منبع، در مجموع 56 هزار میلیارد تومان خواهد بود که می‌تواند وام ازدواج 30 میلیون تومانی را پوشش دهد و 20 هزار میلیارد تومان مازاد آن نیز به سایر مصارف قرض‌الحسنه برسد.
10 هزار میلیارد تومان از محل منابع موجود که وام داده نشده است، 13 هزار میلیارد تومان از محل بازپرداخت اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه، 18 هزار میلیارد تومان از محل افزایش حداقلی سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و 15 هزار میلیارد تومان نیز از محل 10 درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری، این 56 هزار میلیارد تومان را تشکیل می‌دهد.
حتی در صورتی که سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری نیز در نظر گرفته نشود، سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز کفاف وام ازدواج 30 میلیون تومانی را داده و 5 هزار میلیارد تومان از آن نیز مازاد خواهد بود.
با این اوصاف، افزایش وام ازدواج به 30 میلیون تومان در سال 1398 با بازپرداخت 10 ساله امکان‌پذیر بوده و ضروری است دولت یا نمایندگان مجلس، تبصره مرتبط آن را در بودجه سال آتی به این شکل اصلاح کنند.
