معماری دولت در توسعه زنجیره فولاد

تعادل | سمیه سایش |

دو کارخانه فرآوری سنگ‌آهن در سنگان روز پنج‌شنبه با حضور معاون اول دولت دوازدهم، وزیر صنعت معدن و تجارت و رییس هیات عامل ایمیدرو افتتاح شد. بنابه اظهارات دولتمردان ومتولیان صنعتی کشور، دو واحد صنعتی ومعدنی «توسعه ملی» و «اپال پارسیان» را می‌توان جز معماری‌های خاص در توسعه زنجیره فولاد نام برد. اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور در مراسم افتتاح دو کارخانه فرآوری سنگ‌آهن در سنگان خواف، با اشاره به وجود چالش‌های موجود اقتصادی، تنها راه برون رفت از این وضعیت را استفاده از ظرفیت‌های مهم موجود در کشور دانست و بر این موضوع تاکید کرد: به جای محکوم کردن دیگران، که چه اقدامی برای تحقق اقتصادی مقاومتی انجام داده‌اند، باید خودمان را بازخواست کنیم که برای تحقق اقتصاد مقاومتی چه کرده‌ایم. از آنسو، سکاندارصنعت، معدن و تجارت نیز افزایش صادرات صنایع معدنی را از اهداف مهم دولت دوازدهم برشمرد و یکی از راه‌های دستیابی به این اهداف، افزایش تولید سنگ‌آهن، فولاد خام و آهن اسفنجی است. همچنین به گفته محمد شریعتمداری، برای رسیدن به ظرفیت ۵۵ میلیون تنی فولاد کشور به 8.4میلیارد دلار برای فعالیت‌های صنایع معدنی و معادن و 14.5میلیارد یورو برای زیر ساخت‌های این صنعت نیاز داریم.

***

به گزارش «تعادل»، برای اجرای دو طرح «توسعه ملی» و «اپال پارسیان» سنگان، در مجموع 19 هزار و 80 میلیارد ریال به صورت ریالی و ارزی سرمایه‌گذاری شده است. ظرفیت تولیدی این واحدها که در زمینه‌های تولید خوراک کنسانتره کارخانجات گندله‌سازی، سنگ‌آهن و صنایع معدنی فعالیت دارند، در مجموع 7.5 میلیون تن ذکر شده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد، با فعال شدن این 2 واحد تولیدی، برای یک هزار و 400 نفر به صورت مستقیم اشتغال ایجاد شده است. از سوی دیگر، معادن سنگ‌آهن سنگان خواف در مجموع با ذخیره یک میلیارد تن، یکی از 10 معدن بزرگ سنگ‌آهن جهان است که تامین‌کننده خوراک اولیه برای تولید 17.5 میلیون تن کنسانتره، 15 میلیون تن گندله و پنج میلیون تن سنگ‌آهن است.

همچنین واحد صنعتی کنسانتره سنگ‌آهن توسعه ملی از ظرفیت تولید سالانه 2.5 میلیون تنی برخوردار است، که ارزش سرمایه‌گذاری آن 800 میلیارد تومان عنوان شد. ظرفیت اشتغال‌زایی این واحد صنعتی 200 نفر بوده است. از دیگر واحدهای صنعتی فعال، «گندله اُپال پارسیان» با ظرفیت 5 میلیون تنی را می‌توان نام برد که این واحد صنعتی نیز با سرمایه‌گذاری 1100 میلیارد تومانی راه‌اندازی و شرکت سرمایه‌گذاری بانک پارسیان با سهم 60درصدی و ایمیدرو با سهم 40درصدی در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. به گفته فعالان معدنی، تولید آزمایشی این کارخانه از تابستان شروع شده و میزان اشتغال دومین کارخانه گندله‌سازی شرق کشور، برای 350 نفر شغل مستقیم را فراهم کرده است. این در شرایطی است که پروژه‌های مطرح شده، به دلیل برخی بی‌سیاستی‌ها در دولت‌های نهم و دهم تا سال 92 جزو طرح‌های راکد به شمار می‌رفتند. اما با همت متولیان معدنی دولت یازدهم و با مشارکت بخش‌خصوصی، طرح‌های مذکور فعال و از سرگرفته شد.

 توجه دولت به معادن

در همین راستا، معاون اول رییس‌جمهور در جریان بازدید از «دو کارخانه فرآوری سنگ‌آهن در سنگان خواف» با اشاره به رویکرد دولت دوازدهم نسبت به وضعیت معادن، گفت: معادن از ظرفیت‌های مهم تحقق اقتصاد مقاومتی برای کشور محسوب می‌شوند و دولت توجه خاصی به این بخش دارد. در بخش معادن دولت بسیار توجه کرده و همین امر موجب فعال شدن بخش زیادی از معادن کشور شده است.

اسحاق جهانگیری بیان‌کرد: معادن سنگ‌آهن خواف از معادن بزرگ جهان به شمار می‌رود و اقداماتی که برای توسعه این معادن انجام می‌شود، بسیار منحصر به فرد است. دولتمردان در سال‌های اخیر به این جمع‌بندی رسیده‌اند که حل مسائل توسعه نیازمند فهم مشترک است. او اظهارکرد: همه کسانی که در تصمیم‌گیری‌های کشور نقش دارند، باید برای توسعه و آبادانی کشور به تفاهم و راهکار مشترک برسند.

معاون اول رییس‌جمهور افزود: تنها راه برون رفت از چالش‌های موجود، استفاده از ظرفیت‌های مهم موجود در کشور است که باید به جای اینکه دیگران را محکوم کنیم که چه اقدامی برای تحقق اقتصادی مقاومتی انجام داده‌اند، خودمان را بازخواست کنیم که برای تحقق اقتصاد مقاومتی چه کرده‌ایم. جهانگیری گفت: تلاش کرده‌ایم پرچم اقتصاد مقاومتی را با علم به اینکه این سیاست‌ها می‌تواند راه نجات کشور باشد، بالا نگه داریم و در همین راستا همه مسوولان، استانداران و فرمانداران را پای کار آورده‌ایم.

جهانگیری همچنین در مراسم بهره‌برداری مرحله دوم مجتمع کاغذسازی در شهرک صنعتی بینالود، نیز اظهارکرد: دولت دوازدهم از سرمایه‌گذاران و سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی که به صورت مستقیم با تولیدکنندگان ایرانی شراکت می‌کنند استقبال و حمایت می‌کند. اوافزود: بازار بین‌المللی فقط بازار منطقه نیست هرچند متصل شدن به بازار اروپا مشکل است اما ورود به این بازار نیازمند تلاش بیشتر است.

حال باتوجه به کمبود کاغذ در کشور که طی ماه‌های اخیر مورد انتقاد طیف وسیعی از مصرف‌کنندگان این محصول قرار گرفت، معاون اول رییس‌جمهوری گفت: در بخش کاغذ مورد نیاز در صنایع بسته‌بندی در کشور دچار کمبود جدی هستیم. راه‌اندازی این نوع کارخانه‌ها در ایران اولویت دارد و امیدوارم این کارخانه بتواند منابع مالی مورد نیاز خود را برای اجرای مراحال دوم و سوم کارخانه به دست آورد. او افزود: با وجود همه محدودیت‌های مالی کشور امسال بیشترین اعتبارات برای تامین سرمایه در گردش به صنایع و صنایع معدنی اختصاص یافت که امیدواریم به بهره‌گیری از این نوع منابع مالی صنایع به ویژه بخش کاغذ بتواند نیاز داخل را تامین کند.

از سوی دیگر وزیر صنعت، معدن و تجارت در جریان بازدید از معادن سنگان خواف از افزایش صادرات در صنایع معدنی سخن گفت. محمد شریعتمداری اظهارکرد که افزایش صادرات صنایع معدنی از اهداف مهم دولت دوازدهم است که باید با افزایش تولید سنگ‌آهن، فولاد خام و آهن اسفنجی به این مهم در کشور دست یابیم. او افزایش صادرات صنایع‌معدنی و فولاد کشور به میزان 15 میلیون تن را از اهداف مهم دولت تدبیر و امید دانست. شریعتمداری با بیان‌اینکه توسعه زیرساخت‌های معدنی کشور نیازمند 14.5 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است، افزود: هیچ مشکلی برای صنایع و معادن کشور وجود ندارد و باید از ظرفیت‌های بخش‌های مختلف و نیز قابلیت نظام بانکی بیش از پیش در این زمینه استفاده کرد. او گفت: معادن سنگان خواف از ظرفیت‌های بسیار غنی برای توسعه صنایع معدنی کشور محسوب می‌شود و با بهره‌برداری از طرح‌های در دست اجرا در این منطقه بستر توسعه بیش از پیش فراهم می‌شود.

از سوی دیگر، رییس هیات عامل ایمیدرو درباره وضعیت بخش معدن در سال 97 به «تعادل» گفت: سرنوشت سال آینده در بخش معدن وضعیت بهتری را خواهیم داشت؛ چراکه در سال 96 به توازن طرح‌ها و دستیابی به برنامه‌ها نزدیک شدیم و افتتاح این نوع کارخانه‌ها یعنی «کنسانتره توسعه ملی» و «گندله‌سازی اپال پارسیان» می‌تواند نوید بخش این باشد که ما بتوانیم زنجیره فولاد را تکمیل و ارزش افزوده‌یی را در داخل کشور فراهم و از خام فروشی جلوگیری کنیم.

مهدی کرباسیان به وضعیت دیگر بخش‌های معدنی همچون مس و طلا اشاره کرد وگفت: در این حوزه هم اقدامات خوبی انجام شده در کل باتوجه به نگاه ویژه دولت و مجلس به بخش معدن و صنایع معدنی پیش‌بینی ما این است که در تبصره بودجه حمایت‌های بیشتری خواهد شد و تاکیدی که وزیر صنعت، معدن و تجارت در این بخش دارند، این است که مشکلات کمتر و توسعه در سال‌های آتی افزایش یابد.

 کرباسیان در پاسخ به پرسش دیگری درباره تعیین و تکلیف اعمال عوارض بر سنگ اظهارکرد: درباره اعمال عوارض بر سنگ‌آهن هنوز تصمیمی گرفته نشده و در این باره درحال مذاکره هستیم. به گفته او، وزارت صنعت، معدن و تجارت بحث عوارض را مورد واکاوی قرار داده اما هنوز به جمع‌بندی کامل نرسیده است. رییس هیات عامل ایمیدرو همچنین درباره پروژه‌های هفت گانه طرح فولادی گفت: ماه قبل معدن «شادگان» افتتاح شد و دو پروژه «سبزوار و نی‌ریز» هم تا پایان دی و بهمن ماه در د ستور کار قرار خواهد گرفت. او همچنین ابراز امیدواری کرد که بخش فولاد را بتوانیم فعال کنیم و از اواخر سال آینده شاهد اتفاقات مهم در این حوزه باشیم.

 افزایش ذخائر معادن سنگان

مدیرعامل سازمان توسعه صنایع معدنی ایران ادامه داد: با اکتشافات جدید صورت گرفته در مجتمع سنگان خواف، 200 میلیون تن به ذخائر معادن این منطقه افزوده شده که طبق برآوردها افزایش این رقم تا 300 میلیون تن هم دور از انتظار نیست. کرباسیان افزود: 23 درصد پشتوانه فولاد کشور در معادن سنگ‌آهن سنگان است و حدود چهار هزار نفر به صورت مستقیم و هشت هزار نفر به صورت غیر مستقیم در این معادن مشغول به کارند. او ارزش افزوده در کنار اشتغال را از دیگر ویژگی‌های مهم معادن سنگ‌آهن سنگان خواف ذکر کرد که می‌تواند نقش مهمی در توسعه اشتغال و رونق اقتصادی کشور و منطقه داشته باشد. نماینده مردم خواف و رشتخوار در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: اقدامات خوبی در سال‌های گذشته در استخراج معادن در سنگان خواف انجام شده و امیدواریم افتتاح طرح‌های جدید معدنی باعث رونق اقتصادی منطقه شود. احمد نگهبان سلامی بر شتاب دادن به روند اجرای خط‌آهن خواف، سنگان و هرات و ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در خواف تاکید کرد و گفت: ایجاد این منطقه اقتصادی به تصویب دولت رسیده و اکنون در مجلس در دست بررسی است. او همچنین خواستار سهیم کردن مردم شهرستان در کارخانجات فولاد سنگان خواف شد.