گروه بانک و بیمه محسن شمشیری
در کل 6 ماه اول سال 96 روی هم رفته بیش از 8.5 میلیون چک به مبلغ حدود 74هزار و 500 میلیارد تومان برگشت خورده که میانگین آن 15.7درصد تعداد و 22.1درصد مبلغ چک‌های مبادله شده بوده است. به عبارت دیگر به طور متوسط در هر ماه معادل 1.42میلیون چک به مبلغ میانگین ماهانه 12.42هزارمیلیارد تومان برگشت خورده است.
به گزارش«تعادل» آمارها نشان می‌دهد که مهم‌ترین علت برگشت چک‌ها، کسری موجودی بوده و بیش از 97درصد چک‌ها به خاطر کسری موجودی برگشت خورده است.
در فروردین ماه ١٣٩٦ درکل کشور بالغ بر 1.1میلیون به مبلغ 8 هزارمیلیارد تومان، معادل 14.8درصد تعداد و 21درصد مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت خورده است. در اردیبهشت ماه ١٣٩٦ نیز در کل کشور بالغ بر 1.5میلیون به مبلغ 13هزارمیلیارد تومان معادل 15.7درصد تعداد و 21.9درصد مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت خورده است.
همچنین در خرداد ماه ١٣٩٦ در کل کشور بالغ بر 1.5میلیون به مبلغ 13.8هزارمیلیارد تومان معادل 16.2درصد تعداد و 23.1درصد مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت خورده است. در تیر ماه ١٣٩٦ در کل کشور بالغ بر 1.5میلیون به مبلغ 13.1هزارمیلیارد تومان معادل 16.3درصد تعداد و 22.8درصد مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت خورده است.
در مرداد ماه ١٣٩٦ نیز در کل کشور بالغ بر 1.5میلیون به مبلغ 13.8هزارمیلیارد تومان معادل 15.8درصد تعداد و 22درصد مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت خورده است و در شهریور ماه ١٣٩٦ در کـل کشـور بـالغ بـر 1.4میلیـون فقـره چـک بـه مبلغـی بـالغ بـر 12.8هزارمیلیارد تومان معادل 15.6درصد تعداد و 21.8درصد مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت داده شده است.
آمار شهریور ماه
در شهریور ماه ١٣٩٦ در کـل کشـور بـالغ بـر 1.4میلیـون فقـره چـک بـه مبلغـی بـالغ بـر 12.8هزارمیلیارد تومان برگشت داده شده که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتیـب 7.5درصد و 7.2درصد کاهش نشان می‌دهد.
در مـاه مـورد گـزارش در اسـتان تهـران حـدود ٤٦٨هـزار فقـره چـک بـه مبلغـی حـدود ٧٠هزارمیلیارد ریال برگشت داده شد در کـل کشـور 15.6درصـد از کـل تعـداد چک‌های مبادلـه‌یی و 21.8درصد از کل مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت داده شده است.
در ماه مورد گزارش، در استان تهران 14.9درصد از کل تعداد چک‌های مبادلـه‌یی و 20.1درصد از کل مبلغ چک‌های مبادله‌یی برگشت داده شده است.
در بین سایر استان‌های کشور بیشترین نسبت مبالغ چک‌های برگشتی به کل مبـالغ چک‌های مبادلـه شـده در اسـتان بـه ترتیـب بـه استان‌های هرمزگـان39.9درصـد، ایلام 35درصد و سمنان 30.9درصد اختصاص یافته و استان‌های البرز 17.2درصد، خوزستان 17.6درصد و کرمانشاه 19.5درصد کمترین نسبت مبالغ چک‌های برگشتی به کـل مبالغ چک‌های مبادله شده در استان را به خود اختصاص داده‌اند.
علت برگشت چک‌ها
در شـهریور مـاه 1396 در کـل کشـور حـدود 1.4میلیـون فقـره چـک بـه مبلغـی بـالغ بـر 123هزارمیلیارد ریال به دلایل کسری یا فقدان موجودی برگشت داده شده است. در واقع در کل کشور از نظر تعداد 97.3درصد و از نظر مبلغ 96.1درصد از کل چک‌های برگشـتی بـه دلایـل کسری یا فقدان موجودی بوده است. در ماه مورد گزارش در استان تهـران بـالغ بـر 452هـزار فقـره چـک بـه مبلغـی بـالغ بـر 67 هزارمیلیارد ریال به دلایل کسری یا فقـدان موجـودی برگشـت داده شـده اسـت. در واقـع در استان تهران از نظر تعداد 96.8درصد و از نظر مبلغ 96.1درصد از کـل چک‌های برگشـتی بـه دلایل کسری یا فقدان موجودی بوده است. در ماه مذکور در بین سایر استان‌های کشور بیشترین نسبت مبالغ چک‌های برگشـتی بـه دلایل کسری یا فقدان موجودی به کل مبالغ چک‌های برگشتی در استان به ترتیب به استان‌های گیلان 98.3درصد، گلسـتان 98درصـد و زنجـان 97.9درصـد اختصـاص یافتـه و استان‌های هرمزگــــان 77.7درصــــد، کهگیلویــــه و بویراحمــــد 93درصــــد و ایلام 93.1درصد کمترین نسبت مبالغ چک‌های برگشتی به دلایل کسری یا فقـدان موجـودی به کل مبالغ چک‌های برگشتی در استان را به خود اختصاص داده است.
آمار چک‌های مبادله‌ای
در شهریور امسال بالغ بر 9.1میلیون فقره چک به مبلغی بالغ بر 589 هزارمیلیارد ریال مبادله شده که نسبت به ماه قبل از آن از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب 6.7 و 6.2 درصد کاهش نشان می‌دهد. در این ماه در استان تهران بیش از 3.1میلیون فقره چک به مبلغی حدود 348هزارمیلیارد ریال مبادله شده است.
همچنین در شهریور 52.3 درصد از تعداد چک‌های مبادله‌یی کل کشور در 3 استان تهران، اصفهان و خراسان رضوی مبادله شده که به ترتیب با 34.3درصد، 9.5درصد و 8.5 درصد بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استان‌ها دارا بوده‌اند.
از نظر مبلغ 70درصد از مبالغ چک‌های بالا در 3 استان تهران(59 درصد)، اصفهان (5.6 درصد) و خراسان رضوی (5.4 درصد) مبادله شده که بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استان‌ها دارا بوده‌اند.
براساس اعلام بانک مرکزی بیش از ۷.۷میلیون فقره چک به مبلغی حدود ۴۶۱هزارمیلیارد ریال در شهریور ۱۳۹۶ در کل کشور وصول شده است.
چک‌های وصولی در شهریور امسال نسبت به ماه قبل از آن از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب 6.5 درصد و 5.9 درصد کاهش نشان می‌دهد. در این ماه در کل کشور 84.4 درصد از کل تعداد چک‌های مبادله‌یی و 78.2درصد از کل مبلغ چک‌های مبادله‌یی وصول شده‌اند.
بر پایه این گزارش، در شهریور، در استان تهران حدود 2.7میلیون فقره چک به مبلغی حدود 278هزارمیلیارد ریال از نظر تعداد 85.1 درصد و از نظر مبلغ 79.9درصد از کل مبلغ چک‌های مبادله‌یی وصول شده است.
در این ماه در بین سایر استان‌های کشور بیشترین نسبت تعداد چک‌های وصولی به کل چک‌های مبادله‌یی در استان به ترتیب به استان‌های گیلان(88.5 درصد)، یزد(86.7 درصد) و کرمانشاه(86.2 درصد) اختصاص یافته است و استان‌های کهگیلویه و بویراحمد (77.1درصد)، کردستان(78درصد) و هرمزگان (79.5درصد) پایین‌ترین نسبت تعداد چک‌های وصولی به کل چک‌های مبادله شده در استان را به خود اختصاص داده‌اند.
همچنین در ماه مورد گزارش در بین سایر استان‌های کشور بیشترین نسبت مبالغ چک‌های وصولی به کل مبالغ چک‌های مبادله‌یی در استان به ترتیب به استان‌های البرز(82.8درصد)، خوزستان (82.4درصد) و کرمانشاه (80.5درصد) اختصاص یافته است و استان‌های هرمزگان(60.1 درصد)، ایلام (65 درصد) و سمنان (69.1 درصد) کمترین نسبت مبالغ چک‌های وصولی به کل مبالغ چک‌های مبادله شده در استان را به خود اختصاص داده‌اند.
چک‌های رمزدار وصولی
در شهریور 1396 در کل کشور حدود 700هزار فقره چک رمزدار به مبلغی حدود هزار و 111هزارمیلیارد ریال وصول شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد 10.3درصد کاهش و از نظر مبلغ 4.3درصد افزایش داشته است.
این گزارش حاکی است در این ماه در استان تهران بیش از 255هزار فقره چک رمزدار به مبلغی حدود 804 هزارمیلیارد ریال وصول شد. در شهریور ماه 50.5 درصد از تعداد چک‌های رمزدار وصولی در 3 استان تهران(36.5درصد)، خراسان رضوی(7.3درصد) و اصفهان (6.7 درصد) وصول شده که بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استان‌ها دارا بوده‌اند.
همچنین به لحاظ مبلغ 79.3درصد از مبالغ چک‌های اشاره شده در استان‌های تهران(72.4درصد)، اصفهان(3.7درصد) و خراسان رضوی(3.2درصد) وصول شده است.
چک‌های وصولی بر حسب عادی و رمزدار
در شهریور امسال در کل کشور بالغ بر 8.4 میلیون فقره چک وصول شده که از این تعداد بیش از 7.7میلیون فقره چک عادی و حدود 0.7 میلیون فقره چک رمزدار بوده است. بر این اساس در کل کشور 91.7درصد از کل تعداد چک‌های وصولی، چک عادی و 8.3 درصد چک رمزدار بوده است.
در ماه مورد گزارش در کل کشور مبلغی حدود هزار و 572 هزارمیلیارد ریال چک وصول شد که حدود 461هزار میلیارد ریال چک عادی و حدود هزار و 111هزارمیلیارد ریال چک رمزدار بود. به عبارتی در کل کشور 29.3درصد از کل مبلغ چک‌های وصولی، چک عادی و 70.7درصد چک رمزدار بوده است.
