سفیر ترکیه در تهران معتقد است اقدام یکجانبه رهبران اقلیم کردستان عراق و برگزاری همه‌پرسی در این منطقه منجر به بروز بی‌ثباتی‌های جدیدی در منطقه می‌شود.
«رضا هاکان تکین» در گفت‌وگو با ایرنا خاطرنشان می‌کند: حکومت اقلیم کردستان بخشی از نظام و حاکمیت عراق محسوب می‌شود که در چارچوب قانون اساسی عراق شکل گرفته و اقدام اخیری که مقامات اقلیم کردستان عراق کردند(همه‌پرسی استقلال) اساسا با فلسفه وجودی چنین سیستمی تناقض دارد. وی تاکید دارد: ترکیه از هر نظر آماده است برای کمک به حل هر مساله‌یی که می‌تواند تهدید جدی برای امنیت ملی این کشور و صلح و ثبات منطقه محسوب شود، همکاری کند و از طریق رایزنی با دولت مرکزی عراق و دیگر دولت‌های منطقه همچون ایران اقدامات مقتضی را انجام دهد. گفت‌وگوی ایرنا با هاکان تکین در آستانه سفر رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه به تهران صورت گرفته است.
اردوغان برای نخستین بار پس از شکل‌گیری دولت دوازدهم در مرداد ماه گذشته به تهران سفر می‌کند. در جریان این سفر قرار است چهارمین نشست شورای عالی همکاری ایران و ترکیه برگزار و گام دیگری در جهت توسعه و تعمیق همکاری‌های تهران- آنکارا برداشته شود. دو طرف به ویژه در سال‌های اخیر با وجود برخی اختلاف نظرها توانسته‌اند مناسبات خود را در مسیر رو به رشدی هدایت کنند. گشایش فصل جدید دیپلماسی دفاعی و امنیتی بین تهران و آنکارا در سال جاری را شاید بتوان نقطه عطفی در این مسیر عنوان کرد.
در همین راستا، ﻫﻤﮑﺎری ﻫﺎی اﻣﻨﯿﺘﯽ اﯾﺮان، ﺗﺮﮐﯿﻪ و ﻋﺮاق ازﺟﻤﻠﻪ ﺳﻔﺮ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺗﺮﮐﯿﻪ و ﻋﺮاق ﺑﻪ اﯾﺮان و رزﻣﺎﯾﺶ ﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک را باید اﻗﺪاﻣﯽ مهم ﺑﺮای ﭘﺎﯾﺎن دادن ﺑﻪ ﺣﯿﺎت ﺗﺮورﯾﺴﻢ و ﻧﯿﺰ ﺣﻔﻆ ﺛﺒﺎت ﻣﻨﻄﻘﻪ ارزیابی کرد.
به عقیده کارشناسان، روﯾﮑﺮد ﺗﺮﮐﯿﻪ و ﻋﺮاق ﺑﻪ اﯾﺮان در ﺣﻮزه اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت اﯾﺮان در ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺗﺮورﯾﺴﻢ و اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ و ﻧﻪ دﺧﺎﻟﺖ اﯾﺮان در ﻋﺮاق و ﯾﺎ ﻋﻠﯿﻪ ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﻋﺮاق. در همین چارچوب، ﺳﻔﺮ رییس ﺟﻤﻬﻮری ﺗﺮﮐﯿﻪ ﺑﻪ اﯾﺮان نیز بیش از هر چیز ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ رواﺑﻂ دو ﺟﺎﻧﺒﻪ و اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ است و به گفته هاکان تکین، یک تحول تاریخی جدید در روابط دو کشور محسوب می‌شود. علاوه بر این، روند تحولات در خاورمیانه همکاری‌های نزدیک‌تر را به یک ضرورت تبدیل کرده است. متن کامل گفت‌وگو با رضا هاکان تکین را که در دفتر او در سفارت ترکیه در تهران برگزار شد، پیش رو دارید:
آقای رییس‌جمهور اردوغان قرار است به تهران سفر کنند؛ ایشان در چه تاریخی به تهران سفر می‌کنند ومحورهای گفت‌وگوی ایشان در این سفر چه خواهد بود؟
رییس‌جمهور چهارم اکتبر-12مهر- به تهران خواهند آمد. روابط ترکیه و ایران روابط نزدیک و ریشه‌داری است. بر همین اساس دیدارهای مقامات درعالی‌ترین سطوح بین دو کشور به شکل منظم و دوره‌یی برگزار می‌شود. ما در این چارچوب هر سال یک سفر در سطح ریاست‌جمهوری بین دو کشور انجام می‌دهیم. یک سال سفر رییس‌جمهوری ترکیه به ایران و سال دیگر سفر رییس‌جمهور ایران به ترکیه. البته بعد از آغاز دوره ریاست‌جمهوری آقای روحانی و در نخستین سفر ایشان به ترکیه که 3سال قبل برگزار شد عالی‌ترین مکانیسم همکاری بین دو کشور تحت عنوان شورای عالی همکاری ترکیه و ایران شکل گرفت.
جلسات و نشست‌های این شورا طی سفرهای دو رییس‌جمهور هر سال برگزار شده است. انشاء‌الله در سفر رییس‌جمهور به تهران هم در هفته جاری چهارمین نشست شورای عالی همکاری در تهران برگزار خواهد شد. البته تماس‌های بین روسای جمهور دو کشور صرفا محدود به دیدارهای دو جانبه نیست. در حاشیه اجلاس‌های بین‌المللی چند جانبه هم روسای جمهور دو کشور دیدارهایی داشتند که از آن جمله می‌توان به دیدار اخیر در دهم سپتامبر- 19شهریور- در حاشیه نشست آستانه یا ملاقات در ماه مارس در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل اشاره کرد.
گذشته از این روسای جمهور دو کشور تماس‌های تلفنی هم در زمان‌های نزدیک با هم دارند به طوری که هفته گذشته دو بار روسای جمهور تماس تلفنی با هم داشتند.
در دیدار هفته جاری رییس‌جمهوری ترکیه از ایران بررسی تمامی ابعاد روابط دوجانبه در دستور کار قرار دارد. همکاری‌های اقتصادی و تجاری همکاری‌های حقوقی، قضایی و حتی همکاری‌های امنیتی بین دو کشور در دستور کار این سفر است. گذشته از این حوزه‌های همکاری جدیدتر یا مشکلاتی که در بعضی بخش‌ها وجود دارد، تمام این موضوعات در شورای عالی همکاری که تعداد زیادی از وزرا در آن حضور دارند، بررسی خواهد شد.
تحولات منطقه هم بعد مهمی از این مذاکرات را تشکیل خواهد داد. می‌دانید که تحولات سریعی در عراق درحال وقوع است و مقامات اقلیم کردستان عراق تصمیمات یکجانبه‌یی مبنی بر اجرای رفراندوم گرفتند و آن را هم انجام دادند. ترکیه و ایران در این خصوص نگرانی‌های مشترک دارند. علاوه بر اینها در حوزه بحث سوریه در چارچوب(مذاکرات) آستانه با شرکت ترکیه، ایران و روسیه برای ایجاد آتش بس و صلح در سوریه گام‌هایی برداشته شده است. اینکه نتایج به دست آمده را چطور می‌شود تثبیت و نتایج مثبت‌تری را در سوریه پیش برد، این موضوعات در دستورکار مذاکرات قرار دارد.
اهمیت دیگری که این سفر دارد این است که در دور جدید ریاست‌جمهوری جناب آقای روحانی، این سفر نخستین سفر یک رییس‌جمهور به ایران است و این سفر از این جهت هم برای ما اهمیت ویژه‌یی دارد و این هم یک تصویر جدیدی از روابط بسیار نزدیک ترکیه با ایران است.
در روزهای اخیر همه پرسی در اقلیم کردستان عراق برگزار شد. آیا واقعا پیش بینی می‌کردید که این اتفاق بیفتد یا نه و چرا مسعود بارزانی با وجود مخالفت‌های منطقه‌یی و جهانی اصرار به برگزاری این همه‌پرسی کرد؟
ما از همان ابتدای کار و زمانی که تصمیم بر اجرای این رفراندوم گرفته شد، هشدارهای لازم را به مقامات حکومت اقلیم کردستان عراق دادیم و از برادران کرد عراقی خواستیم که برگردند و سعی کنند در فضای حسن نیت مسیر اشتباه را اصلاح کنند. به هر صورت هشدارها و خواسته‌های ما از طرف مقامات کرد عراقی به شکل مناسبی پاسخ داده نشد و ما طبیعتا از این مساله ناراحت شدیم. اگرچه شاید یک مقدار دیر شده ولی امیدواریم مقامات حکومت دولت کردستان عراق از این تصمیم اشتباه خود برگردند.
شما وقتی نگاه می‌کنید جز اسراییل هیچ کشوری نه در منطقه و نه در جهان از این رفراندوم حمایت نکرده و تنها دولتی که از آن حمایت کرد، اسراییل بود. حکومت اقلیم کردستان بخشی از نظام و حاکمیت عراق محسوب می‌شود که در چارچوب قانون اساسی عراق شکل گرفته و اقدامی که مقامات اقلیم کردستان عراق کردند اساسا با فلسفه وجودی چنین سیستمی تناقض دارد چراکه آنها طی یک اقدام یکجانبه بدون در نظر گرفتن مخالفت‌های جهانی و مخالفت‌های منطقه‌یی و بدون در نظر گرفتن هیچ چیز دیگری کاری را که خودشان خواستند انجام دادند و به این شکل کشورهای دنیا و کشورهای منطقه و همین طور ملت عراق را در مقابل خودشان قرار دادند.
این موضوع با حضور بخش‌های مختلف حاکمیت ترکیه و سازمان‌ها و نهادهای ما ارزیابی شده و تدابیر لازم در رابطه با این مساله اتخاذ شده است. بخشی از این تصمیماتی که گرفته شده، اجرایی شده و بقیه تصمیمات هم متناسب با روند وقایع، عملی خواهد شد. ما درحال حاضر آمادگی کامل داریم برای حل مساله‌یی که می‌تواند تهدید جدی برای امنیت ملی ما و همین طور برای صلح و ثبات منطقه محسوب شود، با دولت مرکزی عراق و دیگر دولت‌های منطقه مانند ایران رایزنی کرده و اقدامات مقتضی را انجام دهیم.
البته تدابیری که درحال اتخاذ است نباید به این شکل تعبیر شود که ما با مردم کرد عراق یا با بقیه مردم کرد در کشورهای مختلف منطقه دشمنی داریم. معتقدیم مردم کرد عراق می‌توانند مطالبات مشروعی را از حکومت مرکزی عراق داشته باشند. باید این مطالبات در چارچوب قانون اساسی عراق و بر اساس تفاهم و مذاکرات و گفت‌وگوی سیاسی و متقابل پاسخ داده بشود نه اینکه با اقدامات یک سویه و رجز خوانی‌ها و یک سری اقدامات اینچنینی. کسانی که می‌خواهند به این شکل عمل کنند و برنامه خودشان را پیش ببرند طبیعتا ضرر و زیان آن را هم خواهند دید.
عراق طی ماه‌ها و هفته‌های اخیر توانسته پیروزی‌های زیادی را در مبارزه با تروریسم داعش در موصل و مناطق دیگر کسب کند. تحولات اقلیم کردستان عراق چه تاثیری در مبارزه با تروریسم و افراطی‌گری خواهد داشت؟
سال‌هاست که عراق با بی‌ثباتی‌های جدی مواجه است. در ماه‌های اخیر حکومت مرکزی توانسته گام‌های بلندی را در مبارزه با گروه‌های تروریستی بر دارد اما بحثی که وجود دارد، این است که برگزاری این رفراندوم تنش‌ها، شکاف‌ها و بی‌ثباتی‌های جدیدی را به وجود خواهد آورد و نگرانی ما این است. علاوه بر این هر مساله‌یی در عراق کم و بیش در منطقه ما به ویژه در کشورهای همسایه ترکیه و ایران هم انعکاس پیدا می‌کند. با بی‌ثباتی‌های جدیدی که ایجاد می‌شود مبارزه با گروه‌های تروریستی هم مشکل‌تر و سخت‌تر خواهد شد.
من وقتی این مساله را می‌گویم می‌خواهم به این مساله دقت داشته باشید که نیروهای پیشمرگه کرد عراقی در مبارزه با داعش سهم جدی داشتند و ما تصورمان این بود که مصیبت تروریسم و افراطی‌گری و مبارزه با آن باعث خواهد شد اتحاد بین مردم عراق بیشتر بشود اما چیزی که از ظاهر امر برمی‌آید این است که بعضی گروه‌ها و محافل چنین تصور کرده‌اند که از این بی‌ثباتی می‌توانند در جهت اهداف و برنامه‌های خود سوءاستفاده کنند که این اشتباه جدی است.
آقای سفیر ظاهرا مقامات اقلیم امیدوارند با توجه به مناسبات اقتصادی و تجاری که ایران و ترکیه با اقلیم دارند، در نهایت از مواضع خود در قبال اقدام یکجانبه آنها کوتاه بیایند. بعضا در محافل رسانه‌یی هم این بحث مطرح می‌شود که با توجه به حجم بالای تعاملات اقتصادی در نهایت مجبور هستند که با این اتفاقات کنار بیایند.
این یک محاسبه اشتباه است. کشورهایی مثل ترکیه و ایران نیستند که به اقلیم وابسته باشند بلکه اتفاقا این اقلیم کردستان عراق است که در حجم بسیار بالا به ترکیه و به همسایه دیگرش، ایران وابستگی اقتصادی دارد. کشورهایی مثل ترکیه و ایران بدون داشتن روابط اقتصادی و تجاری با اقلیم و حتی در حوزه‌هایی مثل انرژی هم می‌توانند به حیات خودشان ادامه بدهند و زندگی و کار خودشان را داشته باشند اما برعکس این مساله را در مورد اقلیم کردستان عراق نمی‌توانیم بگوییم.
احتمالا، برخی رهبران اقلیم چه بسا با چراغ سبزهایی که از بعضی قدرت‌های فرامنطقه‌یی گرفته‌اند ممکن است جسارت برای انجام چنین کاری را پیدا کرده‌اند اما برادران کرد عراقی ما باید این مساله را فراموش نکنند که قدرت‌های فرامنطقه‌یی امروز اینجا هستند و فردا نیستند اما کشورهایی مثل ترکیه و ایران همسایه آنها هستند و همواره در کنار آنها حضور دارند.
کسانی که به حساسیت‌های همسایه‌هایشان بی‌توجه بودند یا حتی در مقابل این حساسیت‌ها شروع به رجزخوانی کردند اینکه چه مشکلات و چه مسائلی برایشان پیش آمده را همه می‌دانند. ما هیچ سیاستی مبنی بر اعمال سلطه در هیچ کشور و گروهی در منطقه نداریم و طرفدار حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی تمام کشورهای منطقه هستیم. خواسته ما این است که در تمام کشورهای منطقه دولت‌هایی شکل بگیرد که کل اقشار جامعه را نمایندگی کنند و دولت‌های فراگیری باشند و بتوانند حقوق تمام اقشار جامعه خودشان را رعایت کنند و مطالبات آنها را پاسخ بدهند. باور داریم که راه برپایی ثبات، رفاه و آرامش در منطقه ما فقط از این مسیر می‌گذرد.
ما شاهد دو روند متضاد در دو دنیای متفاوت جهان توسعه یافته مثل اروپا و جهان درحال توسعه و منطقه خاورمیانه هستیم. درحالی که در کشورهای اروپایی شاهد همگرایی کشورها هستیم در منطقه خاورمیانه روند واگرایی ملت‌های منطقه را می‌بینیم. برای حل این مساله، چه باید کرد؟
این تعبیر و مساله‌یی که شما مطرح می‌کنید بسیار درست است و متاسفانه به شکل کاملی در مورد منطقه ما هم صدق می‌کند. اگر بخواهیم دست کم برای منطقه خودمان راه‌حل این را پیدا کنیم به نظر من نخستین گام این است که کشورهای منطقه سرنوشت خودشان را خودشان به دست بگیرند یعنی به جای تکیه به نیروها و قدرت کشورهای فرامنطقه‌یی سعی کنند، سرنوشت خودشان را خودشان مشخص کنند. گام دوم این است که ما سیاست‌های اعتمادسازی را در بین کشورها بتوانیم پیگیری کنیم البته نه فقط در بین کشورها بلکه این اتفاق باید در داخل خود کشورها و بین اقشار مختلف هم پیگیری شود. مثلا در عراق و سوریه این چند پارگی در جوامع آنها نیز اتفاق افتاده است. باید سیاست‌های اعتمادساز را پیگیری کنیم تا همه اقشار جوامع بتوانند با اعتماد بیشتری به هم نگاه کنند.
موضوع دیگر یا گام بعدی که باید در این راه‌برداریم مبارزه با مصیبتی است که در منطقه ما شایع شده و آن هم افراطی‌گری است؛ به خصوص سازمان‌های تروریستی و افراطی مثل داعش و القاعده که با سوءاستفاده از دین اسلام که دین صلح و رحمت است بزرگ‌ترین ضربه‌ها را به دین اسلام و مردم می‌زنند. همین طور ما باید با فرقه گرایی مبارزه کنیم.
می‌خواهم صمیمانه بگویم ما باید مسلمانی را در درجه اول قرار بدهیم و برای ما اسلام از مذاهب مهم‌تر باشد و سعی کنیم در این راه گام‌های جدی را‌برداریم چراکه الان وقتی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم این افراطی‌گری و فرقه‌گرایی باعث چند پارگی جوامع می‌شود و آن کسی که نهایتا از این امر متضرر می‌شود، خود ملت‌های منطقه هستند. کسی که شکست می‌خورد ما و مردم منطقه در عراق، سوریه و یمن هستند. مهم است که نگاه کنیم و ببینیم که تاجرین سلاح و کارخانجات اسلحه‌سازی، برنده این اتفاقات هستند و بازنده، مردم منطقه هستند که به جای اینکه امکانات محدود و سرمایه‌هایشان در مسیر توسعه آنها هزینه بشود در جهت خرید تسلیحات صنایع دفاعی و تجهیزات نظامی مصرف می‌شود. ما در اینجا دور باطلی از خرید و تامین تجهیزات نظامی و جنگی را در منطقه داریم و باید بتوانیم این چرخه را بشکنیم. برای عبور از این مرحله به یک رهبری و چشم‌انداز بلندمدت نیاز است که بتوانیم دست به دست هم بدهیم و با جسارت منطقه را از این شرایط خارج کنیم. تصور من این است که ترکیه و ایران می‌توانند این کار را انجام بدهند.
شما در ابتدای صحبت‌هایتان گفتید ایران و ترکیه به همراه روسیه در قالب سازوکار آستانه توانستند بحران سوریه را تا حدی کنترل کنند. چشم‌انداز حل و فصل بحران سوریه را چگونه می‌بینید؟
بین ترکیه و ایران منافع مشترک بسیاری وجود دارد و ما برای اینکه همکاری‌های خودمان را تقویت کنیم و به هم نزدیک‌تر شویم نیاز به بحران‌های جدید نداریم. اما بحران‌ها و تهدیداتی که پیش روی دو کشور قرار می‌گیرد و تنش‌های جدیدی که در منطقه اتفاق می‌افتد در واقع همکاری‌های بسیار نزدیک‌تر را برای ما تبدیل به یک ضرورت می‌کند.
البته ما کارهای مهمی را توانستیم در چارچوب مذاکرات آستانه انجام دهیم. شما وقتی نگاه می‌کنید می‌بینید کارهایی که هیچ کشوری نتوانسته در سوریه محقق بکند ترکیه و ایران با همکاری روسیه در چارچوب روند آستانه توانستند محقق کنند.
در حال حاضر 4منطقه کاهش تنش در سوریه شکل گرفته و گام‌های مهمی دراین خصوص برداشته شده و این یک نمونه از همکاری‌هایی است که می‌تواند نتایج مثبتی را در پی داشته باشد. البته راهی که در چارچوب آستانه طی شده به یک نقطه حساس رسیده و باید تلاش کنیم این نتایج حفظ شود چراکه در هفته گذشته در ادلب مجددا بعضی بمباران‌ها انجام شده و بعضی از شهروندان غیرنظامی در آنجا جان خودشان را از دست دادند. باید تلاش کنیم که با حساسیت خیلی بالا این روند و نتایج به دست آمده را حفظ کنیم و بتوانیم گام‌های بیشتری در این جهت برداریم.
آقای سفیر، ما امسال و با سفر سرلشکر باقری به ترکیه شاهد گشایش فصل جدیدی در عرصه دیپلماتیک بین ایران و ترکیه بودیم و این روند با سفر هفته جاری رییس ستاد ارتش ترکیه به تهران تقویت شده است. چه عوامل و نیازهایی باعث گشایش این فصل از دیپلماسی بین دو کشور شد؟ دیپلماسی دفاعی بین تهران- آنکارا در این مدت چه دستاوردهایی داشته است؟
ترکیه و ایران در تمامی حوزه‌ها همکاری‌های گسترده‌یی داشتند و گام‌های جدی برداشته بودند. تنها بخشی که شاید تاکنون و در رابطه بین دو کشور مغفول مانده بود حوزه روابط دفاعی و نظامی بود. وقتی بی‌ثباتی‌ها، تنش‌ها و درگیری‌هایی که در منطقه وجود دارد را نگاه می‌کنیم به ضرورت چنین همکاری‌هایی پی می‌بریم. اینکه چرا تاکنون در این حوزه ما همکاری جدی نداشته‌ایم، واقعیت این است که خیلی توجیهی برای این مساله پیدا نمی‌کنیم و نمی‌توانیم توضیح قانع‌کننده‌یی داشته باشیم. سفر سرلشکر باقری، رییس کل ستاد کل نیروهای مسلح ایران به ترکیه در ماه آگوست گذشته را می‌توانیم یک سفر تاریخی بدانیم چراکه بعد از انقلاب اسلامی ایران سفری در این سطح به ترکیه نشده بود. ما توانستیم صفحه جدیدی را در حوزه نظامی و دفاعی در روابط خودمان باز کنیم. درحال حاضر و پیش از سفر رییس‌جمهور ترکیه، رییس ستاد کل ارتش ترکیه ارتشبد خلوصی آکار به تهران آمده است که این سفر به نوعی پاسخ به سفر سرلشکر باقری به ترکیه است.
در مورد نتایج گشایش این فصل از دیپلماسی بین دو کشور، ما در گام‌های آغازین
همکاری‌هایمان در این حوزه هستیم و هنوز زود است که بگوییم توانستیم در این حوزه به این نتایج دست پیدا کنیم. البته حوزه‌های همکاری گسترده‌یی پیش روی دو کشور وجود دارد. با توجه به تنش‌ها وتحولات و درگیری‌هایی که در منطقه وجود دارد، رایزنی‌ها می‌تواند در این خصوص بین مقامات نظامی و دفاعی دو کشور انجام و تدابیری به شکل هماهنگ اتخاذ شود.
یکی از موضوعات جدی دیگر که در همکاری در این حوزه مطرح است بحث مبارزه با تروریسم است؛ همانطور که شما هم در جریان هستید گروه تروریستی (پ.ک.ک) و شاخه ایرانی آن یعنی پژاک از مناطق مرزی دو کشور سوءاستفاده می‌کنند و با نفوذهایی که متقابلا می‌کنند، تحرکات و حمله‌های تروریستی خودشان را انجام می‌دهند که در این حوزه مقامات نظامی و دفاعی ما می‌توانند تصمیمات مختلفی بگیرند.
موضوع دیگر که می‌تواند در دستور کار قرار داشته باشد، همکاری در حوزه آموزش و حوزه صنایع دفاعی است. این همکاری‌ها براساس منافع مشترک بین دو کشور شکل می‌گیرد اما چیزی که من می‌خواهم تاکید کنم این است که همانند همکاری ما در تمامی حوزه‌های دیگر، همکاری ما در حوزه نظامی و دفاعی هم بر پایه منافع دو کشور است و این همکاری علیه کشور دیگری نیست و نیازی نیست که کشورهای دیگر از این همکاری احساس نگرانی داشته باشند یا آن را تهدیدی علیه خودشان ارزیابی کنند. همکاری ترکیه و ایران در این حوزه مثل همکاری در حوزه‌های دیگر، هم به نفع دو کشور خواهد بود و هم در جهت صلح و امنیت منطقه است.
با توجه به موضع‌گیری قدرت‌های فرامنطقه نسبت به مساله اقلیم کردستان عراق، تا چه حد رویکرد کشورهای غربی را صادقانه می‌بینید؟ بالاخره بعضی از دولت‌ها و قدرت‌های فرامنطقه‌یی در عرصه رسانه‌یی از بارزانی می‌خواستند که همه پرسی را برگزار نکند. آیا اینها را در این کار صادق دیدید؟
متاسفانه پیش از این، از طرف دوستان غربی ما سیاست‌های غیرصادقانه‌یی در ارتباط با منطقه ما پیگیری شده است. اینکه در ارتباط با مواضع رسمی که آنها می‌گرفتند و مخالفت‌هایی که ابراز کردند چقدر صادق بودند و چقدر صادقانه این مواضع را اعلام کردند زمان به ما نشان خواهد داد.
از طرف دیگر، باید بدانیم اقلیم کردستان کشور مستقلی نیست بلکه بخشی از کشور عراق است و ذیل دولت مرکزی عراق محسوب می‌شود و در حال حاضر دارد در مقابل دولت مرکزی خودش رجز خوانی می‌کند، اقدام یکطرفه انجام می‌دهد و حساسیت‌های ترکیه و ایران را نادیده می‌گیرد
اما مهم‌تر از آن، مساله مهم درباره آینده این همه پرسی این است که هیچ کس نمی‌تواند در شرایطی که با تمام همسایگانش ناهماهنگ است بتواند به نقطه‌یی برسد که موفقیت آمیز باشد و بتواند آینده موفقی را برای خودش رقم بزند. ما خواسته و آرزویمان این است که رهبران اقلیم هرچه زودتر از این گام اشتباه و یکطرفه خودشان برگردند. ما همواره در کنار برادران کرد عراقی خودمان بوده‌ایم.
وقتی در سال 1991 صدام اقلیم کردستان را بمباران می‌کرد ما مرزهایمان را به روی آنها باز کردیم و هزاران نفر از کردهای عراق را در کشورمان میزبانی کردیم. بعد از آن هم چه در حوزه اقتصادی و تجاری و چه در موارد انسانی، ما کمک‌های زیادی به اقلیم کردستان عراق کردیم و اگر آنها از این اشتباه برگردند ما می‌توانیم روابط خودمان را چه با حکومت مرکزی عراق و چه با حکومت اقلیم خیلی بیشتر از این چیزی که تاکنون داشتیم گسترش بدهیم و گام‌های مهم‌تری را به همراه یکدیگر‌برداریم اما باید دانست هیچ کس با اقدام یکجانبه به پیروزی نمی‌رسد.
