مرتضی بهروزی‌فرد
کارشناس ارشد
حوزه انرژی
وضعیت قیمت نفت در بازارهای جهانی، امروز با آنچه اوایل شیوع ویروس کرونا در چین آغاز شد تاحدودی تغییر کرده و شیب کاهش قیمت نفت روندی کاهنده به خود گرفته است، حتی در این مدت بعضا در برهه‌هایی شاهد افزایش‌های موقتی قیمتی نیز بودیم. به طور کلی تصور می‌کنم با پیشرفت‌ها و اقداماتی که چین برای مقابله با کرونا داشته، کاهش قیمت نفت به واسطه کرونا تا زمان زیادی ادامه پیدا نکند. کمااینکه ترس اولیه بازار نسبت به این ویروس هم تاحدودی کاهش پیدا کرده است.
بر همین اساس تصور می‌کنم تاثیر قیمتی این بیماری بر بازار نفت صورت گرفته و شیب تاثیر آن کاهش یافته و تاثیر اصلی آن طی یک ماه گذشته رخ داد. گرچه در صورت تداوم و گسترش بیشتر شیوع این ویروس احتمالا شاهد کاهش بیشتر قیمت نفت خواهیم بود اما شیب آن کمتر از قبل خواهد بود.
اما یک مساله مهم وجود دارد که حایز اهمیت است؛ اینکه از زمان شیوع کرونا در چین، مصرف نفت این کشور حدود 20 درصد کاهش یافته که این 20 درصد معادل حدود 2.5 تا 3 میلیون بشکه در روز است.
براین اساس تقاضای جهانی نفت حدود 3 میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرده که در صورت تداوم حذف این میزان تقاضا از بازار و عدم بازگشت آن، باید منتظر تصمیمات جدی از سوی تولیدکنندگان نفت از جمله اوپک و شرکایش بود.
در واقع اگر این تقاضای حذف شده بهبود نیافته یا حتی تشدید شود، عملا اوپک راهی جز تلاش برای حفظ قیمت‌ها از طریق کاهش عرضه نفت نخواهد داشت. گرچه معتقدم اگر بازار احساس کند اوپک و اوپک پلاس تصمیم به کاهش عرضه دارد، واکنش قیمتی نشان داده و شاید حتی نیاز به کاهش نیز نباشد.
در نشست اسفندماه اوپک احتمال آن وجود دارد که تصمیم گرفته شود کمیته‌ای به این منظور تشکیل شده و سقفی قیمتی تعیین شود که در صورت کاهش قیمت نفت به بیش از سقف تعیین شده، تولید و عرضه اوپک کاهش پیدا کند. عدم کاهش عرضه نفت تا به امروز حاکی از آن است که اوپک تاکنون امیدوار به بازگشت تقاضای نفت چین بوده است. آنچه مشخص است اینکه؛ اوپک و اوپک پلاس به ویژه عربستان و روسیه به شدت نیازمند حفظ قیمت نفت بوده و جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت‌ها برایشان بسیار حایز اهمیت است. در صورت ادامه کاهش قیمت‌ها، این دو کشور بیشترین ضرر را خواهند دید و به همین دلیل نسبت به آن واکنش نشان خواهند داد. اوپک انتظار دارد که مصرف نفت چین به وضعیت قبلی خود بازگردد و به همین علت است که تاکنون اقدامی فوری در راستای کاهش عرضه نفت انجام نداده است. اما در صورتی که به این نتیجه برسند که وضعیت به منوال فعلی ادامه خواهد داشت، این دو کشور (عربستان و روسیه) اولین گام‌ها را برای کاهش عرضه نفت برخواهند داشت.
