یک کارشناس انرژی با بیان اینکه بخش عمده قاچاق سوخت قبل از جایگاه انجام می‌شود، گفت: درآمد دولت از محل اصلاح قیمت بنزین با احتساب درآمد صادرات این فرآورده، ۵۵ هزار میلیارد تومان است.
جواد نوفرستی در گفت‌وگو با مهر، صنعت گاز را صنعتی استراتژیک دانست و گفت: این صنعت برای ایران یک مزیت و نقطه قوت است. در حال حاضر تولید گاز از میدان پارس جنوبی در وضعیت مطلوبی است اما متاسفانه در حوزه صادرات گاز عملا بازارها را از دست داده‌ایم به نحوی که خط لوله صلح که با هدف صادرات گاز به پاکستان و هند طراحی شده بود بی‌ثمر مانده و آینده‌ای نیز برای آن متصور نیست. از سویی دیگر بخشی از گاز را نیز در نیروگاه‌ها با نرخی اندک می‌سوزانیم.
وی با بیان اینکه به دلیل سیاست‌گذاری‌های غلط دولت در زمینه صنعت سی ان جی سرمایه‌گذارانی که در این زمینه فعالیت می‌کردند ورشکسته شدند، ادامه داد: پیش از افزایش قیمت بنزین که اخیرا انجام شد، این صنعت مهجور مانده بود چرا که توجیهی برای استفاده از گاز به عنوان یک سوخت پاک وجود نداشت و البته سیاست‌های حمایتی از این صنعت به عنوان ابزاری برای مدیریت مصرف سوخت بنزین وجود نداشت.
نوفرستی اظهار داشت: فاصله قیمتی بنزین و سی ان جی در دولت نهم و دهم رقم جذابی بود و همین امر موجب استقبال خودروسازان و کل زنجیره فعال در این زمینه از صنعت سی‌ان‌جی بود. رشد تقاضا برای سی‌ان‌جی به نحوی بود که جایگاه‌های سوخت‌رسانی سی ان جی توان پاسخگویی به نیاز موجود را نداشتند.
انتظار ۴ ماهه برای گازسوز کردن خودرو
این کارشناس انرژی با اشاره به اینکه در حال حاضر تعداد جایگاه‌های سوخت سی ان جی به حدود ۲۵۰۰ واحد رسیده است، افزود: وزیر نفت در نخستین سال فعالیت خود در دولت یازدهم اعلام کرد که وزارت نفت می‌خواهد سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت مصرفی کشور را ۵۰ درصد نسبت به گذشته افزایش دهد. اما شواهد و قراین نشان می‌دهد که دولت ناآگاهانه یا از سر اشتباه این صنعت را حاشیه‌نشین کرد.
به گفته وی صنعت سی ان جی که با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی شکل گرفته بود به دلیل حمایت نکردن دولت به ورشکستگی افتاد. دولت باید حداقل ۶ ماه پیش از افزایش قیمت بنزین فعالان و سرمایه‌گذاران صنعت سی‌ان‌جی را جمع می‌کرد و درباره رونق، حمایت و پشتیبانی این صنعت از این فعالان کمک می‌گرفت. به این ترتیب ذهن جامعه و تقاضای موجود برای آن به‌طور منظم شکل می‌گرفت و پاسخ داده می‌شد. نوفرستی گفت: در حال حاضر با افزایش قیمت بنزین، تقاضا برای گازسوز کردن خودرو و خرید خودروهای گازسوز رشد داشته است در حالی که گازسوزکردن خودروها حداقل ۴ ماه زمان می‌برد. چرا که میزان تقاضا بالا بوده و اجابت درخواست‌ها به دلیل محدودیت‌های این حوزه زمان‌بر است.
۷۰ درصد قاچاق سوخت محاسبه نشد
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد سوخت فروخته شده در کشور در یک‌ماه از بنزین سهمیه و ۱۵۰۰ تومانی است، تصریح کرد: با وجود این سودجویان برای افزایش قیمت کالاها و خدمات مختلف بنزین ۳ هزار تومانی را مد نظر قرار می‌دهند. دولت در حالی دوباره بنزین دو نرخی را احیا کرد که بنزین ۷۰۰ تومانی و ۴۰۰ تومانی در دولت دهم را فسادزا می‌دانست.این کارشناس انرژی گفت: اگر از سال ۹۲ دولت به‌طور میانگین قیمت بنزین را ۳۰۰ تومان افزایش می‌داد، شیب افزایشی قیمت ملایم‌تر بود؛ در چنین شرایطی افزایش قیمت‌های احتمالی نیز با شیب ملایمی انجام می‌شد و از سویی دیگر مصرف مدیریت می‌شد و میزان قاچاق نیز با کاهش همراه بود.نوفرستی درآمد دولت در نتیجه افزایش قیمت بنزین را بیش از ۳۰ تا ۳۲ هزار میلیارد تومان دانست و گفت: دولت میانگین مصرف بنزین را حدود ۹۵ میلیون لیتر در روز و ثابت در نظر گرفته است که از این میزان حدود ۳۰ میلیون لیتر آن در روز به صورت آزاد و حدود ۶۵ میلیون لیتر در روز را بنزین سهمیه‌ای به خود اختصاص می‌دهد. این در حالی است که حدود نرخ صادراتی بنزین در هر لیتر حدود ۸۰ سنت است و در این بین درآمد حاصل از صادرات را مورد محاسبه قرار ندادند که حدودا معادل ۲۳ هزار میلیارد تومان است. البته ما به تفاوت قیمت بنزین و سی ان جی نیز که به صادرات اختصاص داده می‌شود درآمد دولت محسوب می‌شود.
وی تاکید کرد: رقم ۹۵ میلیون لیتر در روزی که از سوی دولت اعلام شده است مربوط به فروش است، در حالی که به این رقم باید مصرف که شامل قاچاق نیز می‌شود، اضافه شود. از سویی دیگر باید توجه داشت که با حذف کارت سوخت که با هدف پایش آنلاین بود، اطلاعات و آمار دقیقی درباره مصرف حقیقی بنزین وجود نداشت. این در حالی است که اصل قاچاق بنزین پیش از جایگاه انجام می‌گیرد. برای مدیریت این چالش باید کارت سوخت جایگاه داران غیرفعال و استفاده از کارت سوخت شخصی الزامی شود.
چرا گاز صنایع سهمیه‌بندی شد؟
افزایش مصرف گاز خانگی با سرد شدن هوا در کشور، باعث شده تا هر ساله شاهد محدودیت یا قطع گاز نیروگاه‌ها و صنایع باشیم. امسال نیز با هدف کنترل مصرف، دیسپچینگ شرکت ملی گاز از محدودیتی سه ماهه برای تحویل گاز کارخانه‌های سیمان خبر داده است.
به گزارش ایرنا، شبکه گازرسانی ایران را شاید بتوان بزرگ‌ترین شبکه گازرسانی جهان دانست که از بزرگ‌ترین شهرها تا دورترین روستاها را تحت پوشش قرار داده است. این امر سبب شده تا گاز به عنوان اصلی‌ترین سوخت در بخش‌های مختلف از مصرف خانگی تا نیروگاه‌های تولید برق شناخته شود.
اما با وجود تولید بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز در روز، به دلیل شدت بالای مصرف انرژی در ایران، فصل زمستان مصرف گاز صنایع و نیروگاه‌ها محدود می‌شود تا گاز مورد نیاز مصرف خانگی به‌طور کامل تامین باشد.
البته با محدودشدن تحویل گاز به صنایع و نیروگاه‌ها، سوخت مایع مورد نیاز مانند گازوئیل یا نفت کوره تامین می‌شود.امسال نیز که سرما زودتر از همیشه مهمان ایرانیان شده، مصرف گاز در بخش خانگی افزایش پیدا کرده و از همین رو شرکت ملی گاز ایران به منظور پایداری شبکه گاز خانگی، محدودیت مصرف را برای کارخانه‌های سیمان در نظر گرفته است.در این میان تولیدکنندگان سیمان معتقدند که این تصمیم به تعطیلی واحدها می‌انجامد چرا که استفاده از سوخت مازوت هزینه زیادی را به واحدها تحمیل می‌کند.این در حالی است که بر اساس مصوبه اردیبهشت ماه دولت، قیمت هر لیتر نفت کوره مصرفی کارخانه‌های سیمان که به شبکه سراسری گاز اتصال ندارند و آن دسته از کارخانه‌های سیمان که به دلیل کمبود گاز در ماه‌های سرد سال مجبور به استفاده از نفت کوره می‌شوند، معادل قیمت گاز مصرفی بخش صنعت و معدن تعیین می‌شود بنابراین کارخانه‌های تولید سیمان نباید نگران افزایش هزینه سوخت خود باشند.
بر این اساس مقرر شده تا کارخانه‌های سیمان از ۱۵ آذرماه تا ۱۵ اسفند سال جاری و به مدت سه ماه، ۹ هزار مترمکعب گاز در شبانه‌روز دریافت خواهند کرد و باید بقیه سوخت خود را از سوخت‌های مایع دریافت کنند.
البته استفاده از سوخت مایع اثرات زیست محیطی منفی به دنبال دارد که می‌توان با کنترل مصرف گاز از محدودیت یا قطع گاز صنایع جلوگیری کرد.از سوی دیگر نیروگاه‌ها نیز هر ساله در زمستان با افزایش مصرف بخش خانگی، با کمبود گاز روبه‌رو می‌شوند که علاوه بر زیان اقتصادی به کشور، باعث افزایش آلاینده‌ها در هوا خواهد شد.شدت مصرف انرژی در ایران، سه برابر میانگین جهانی و پنج برابر کشورهای توسعه‌یافته است. واقعی‌نبودن قیمت‌ها و پرداخت یارانه دولتی به حامل‌های انرژی از سوی دولت سبب شده تا ایرانی‌ها در مصرف سوخت بدمصرف باشند.همچنین پرمصرف‌بودن تجهیزات مختلف و خودروها نیز در این میان بی‌تاثیر نیست. هدررفت انرژی در نیروگاه‌های کشور بالاست و منازل نیز استانداردهای لازم برای کاهش مصرف را رعایت نمی‌کنند و همین امر زمینه افزایش مصرف انرژی در کشور را فراهم کرده است.
