گروه انرژی| فرداد احمدی|
به نظر می‌رسد به نگرانی اژانس بین‌المللی انرژی که در گزارش دیروز خود آورده بود که «بازار نفت نباید خوش‌خیالانه به اصل عرضه و تقاضای نفت تکیه کند و تنش‌های خاورمیانه را دست‌کم بگیرد» خیلی زود جامه عمل پوشانده شد و با دو انفجار در یک نفتکش ایرانی در نزدیکی بندر جده عربستان سعودی که «احتمال داده می‌شود مورد حمله موشکی قرار گرفته باشد، تایید شد. برآوردهای اولیه نشان داد نفتکش «سابیتی» دچار نشت نفت شده است، اما هیچ‌یک از کارکنان و خدمه آن اسیب ندیده‌اند و پس از مهار شدن نشت نفت، سابیتی برای انجام تعمیرات عازم جزیره لارک در خلیج فارس شد. با وجود این، انتشار خبر حادثه برای نفتکش ایرانی که احتمال تروریستی بودن آن می‌رود، به خاطر گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش تنش‌ها در خاورمیانه اثر مستقیمی بر قیمت‌های نفت گذاشت و موجب افزایش حدود 2 درصدی قیمت برنت شد.
بنا بر اعلام شرکت ملی نفتکش ایران، نفتکش ایرانی «سابیتی» متعلق به شرکت ملی نفتکش (NITC) صبح دیروز (جمعه، ۱۹ مهرماه) در ۲ انفجار جداگانه که در ساعت‌های ۵ و ۵ و ۲۰ دقیقه صبح در ۶۰ مایلی بندر جده عربستان سعودی رخ داد، دچار انفجار در بخش بدنه شد. ۲ مخزن اصلی نفت در این کشتی آسیب دید و نفت موجود در آن به دریای سرخ نشت کرد.
شرکت ملی نفتکش ایران در بیانیه ابتدایی خود درباره علت وقوع دو انفجار جداگانه در بدنه این کشتی بیان کرد که این انفجارها در 60 مایلی بندر جده عربستان سعودی رخ داده و احتمالا بر اثر اصابت موشک صورت گرفته است. اخبار واصله گمانه‌زنی‌ها درباره تروریستی بودن این حمله‌ها را شدت بخشید و انگشت اتهام رسانه‌ها را به سمت عربستان سعودی برد.
با وجود این، این شرکت از اعلام این مطلب که «اصابت موشک توسط عربستان» انجام شده است خودداری کرد و پس از گذشت یک ساعت از بیانیه ابتدایی، در خبری جداگانه با اشاره به انتشار برخی اخبار اشتباه مبنی بر اصابت موشک توسط عربستان به نفتکش «سابیتی» در دریای سرخ به نقل از این شرکت، ضمن تکذیب چنین برداشتی از نخستین خبر شرکت ملی نفتکش، اعلام کرد که اطلاعیه این شرکت تنها مرجع اطلاع‌رسانی است.
در ساعت‌های اولیه حادثه، اخبار ضد و نقیضی از وضعیت نفتکش ایرانی آسیب‌دیده مخابره می‌شد، اما در نهایت شرکت ملی نفتکش ایران اعلام کرد که برخلاف برخی اخبار منتشر شده هیچ‌گونه حریقی در نفتکش ایرانی رخ نداده است و نفتکش حادثه‌دیده به‌طور کامل در وضع با ثبات قرار دارد. این شرکت همچنین اعلام کرد که همه کارکنان و خدمه کشتی در سلامت کامل هستند و در شرایط ایمن به سر می‌برند.
بر اساس گزارش شانا، پس از گذشت 5 ساعت از وقوع انفجار در بدنه کشتی «سابیتی»، با تلاش کارشناسان فنی مستقر در نفتکش، نشت نفت به حداقل رسید و شرایط کلی نفتکش به حالت کنترل درآمد.
در ادامه مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران ضمن اعلام اینکه پس از وقوع حادثه برای نفتکش «سابیتی» در دریای سرخ، هیچ کمکی به این کشتی نشده است، از تغییر مسیر این نفتکش ایرانی خبر داد. به گزارش شبکه خبری العالم، نصرالله سردشتی در حدود ساعت 11 و 30 دقیقه صبح دیروز گفت که نفتکش ایرانی هنوز مسیر خود را از سرنگرفته است و به محض آغاز سفر، مسیر خود را برای خروج از دریای سرخ تغییر می‌دهد. به گفته مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران، هنوز دلیل حادثه برای نفتکش ایرانی مشخص نیست، اما جلو نشست نفت به دریا گرفته شده است. در حدود ساعت 13 دیروز به نقل از پایگاه اطلاعات و ردیابی کشتی‌ها (ریفینیتیو)، اعلام شد که نفتکش ایرانی سابیتی تغییر مسیر داده و به سمت بندر لارک در خلیج فارس در حرکت است.
رشد قیمت جهانی نفت
پس از گزارش خبر انفجار نفتکش ایرانی سابیتی در نزدیکی بندر جده عربستان و افزایش ترس از ناآرامی در خاورمیانه، قیمت نفت بالا رفت و از 60 دلار در هر بشکه گذشت. در ادامه اما برنت کمی فروکش کرد و با 59 دلار و 83 سنت در هر بشکه بسته شد.
به گزارش بلومبرگ، دیروز پس از اینکه رسانه‌ها گزارش دادند یک نفتکش متعلق به شرکت نفت ملی ایران در دریای سرخ دچار سانحه شده و پس از یک انفجار آتش گرفته است، قیمت نفت برنت برای معاملات ماه دسامبر 1.36 دلار معادل 2.3 درصد افزایش یافت و به 60 دلار و 46 سنت در هر بشکه رسید. پس از گذشت چند ساعت و زمانی که مشخص شد نفتکش مذکور دچار اتش‌سوزی نشده و خدمه آن در سلامت کامل هستند، قیمت نفت برنت کمی پایین امد و در نهایت با 73 سنت یا 1.24 درصد رشد به نسبت معاملات پایانی روز پنج‌شنبه، با 59 دلار و 83 سنت در هر بشکه بسته شد. نفت وست تگزاس اینترمدیت امریکا برای تحویل در ماه نوامبر نیز ابتدا 1.14 دلار معادل 2.1 درصد بالا رفت و به 54 دلار و 69 سنت در هر بشکه رسید، اما در ادامه روز با رشد 80 سنت یا 1.49 درصد به نسبت معاملات روز پنج‌شنبه، با 54 دلار و 36 سنت در هر بشکه بسته شد.
قیمت نفت که پس از اظهارات دونالد ترامپ مبنی بر اینکه مذاکرات با چین به خوبی پیش می‌رود، افزایش یافته بود، پس از انفجار نفتکش ایران نزدیک عربستان باز هم بالا رفت.
انفجار نفتکش نگرانی جدیدی در مورد احتمال درگیری در مهم‌ترین منطقه تولید نفت دنیا به وجود اورده است. پیش از این، حمله به کشتی‌ها و پهپادها و حملات اخیر به تاسیسات نفتی عربستان باعث نگرانی شده بود.
حدود یک ماه پیش (14 سپتامبر برابر با 23 شهریور) بود که حملات پهپادی حوثی‌های یمن به تاسیسات نفتی شرکت ارامکو عربستان سعودی باعث ایجاد اخلال 5 درصدی در عرضه جهانی نفت خام شد. بر اثر این حملات شرکت ارامکو با توقف 5.7 میلیون بشکه در روز از تولید نفت خود مواجه شد و قیمت‌های نفت خام سریع‌ترین رشد تاریخ را رقم زدند. برنت نزدیک به 20 درصد رشد کرد و از 60 دلار و 22 سنت در هر بشکه (پیش از حملات) به 71 دلار و 95 سنت در هر بشکه صعود کرد. امریکا و عربستان سعودی ایران را متهم کردند که پشت این حملات بوده است. ارامکو در نهایت توانست تا پایان ماه سپتامبر سطح تولید خود را به میزان پیش از حملات بازگرداند و بدین‌ترتیب قیمت‌های نفت به کمتر از سطح قیمتی پیش از حملات حوثی‌ها به ارامکو بازگشت.اژانس بین‌المللی انرژی در گزارش ماهانه خود که دیروز منتشر شد هشدار داد که پس از حمله به ارامکو، بازار نفت نباید خیالش آسوده باشد و صرفا بر مناسبات عرضه و تقاضا تمرکز داشته باشد، چرا که منطقه استراتژیک خلیج فارس ابستن حوادث نفتی جدیدی است.
پیش‌بینی اژانس بین‌المللی انرژی خیلی زود، اما در خارج از خلیج فارس محقق شد و حادثه صبح دیروز نفتکش ایرانی سابیتا و گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش تنش‌های خاورمیانه که در پی این حادثه رخ خواهند داد، اثر مستقیم خود را بر بازار نفت گذاشت.در گزارش اژانس بین‌المللی انرژی که پیش از حمله به نفتکش ایرانی منتشر شده امده است که تمرکز بر اصول عرضه و تقاضا به معنای آن نیست که می‌توان حملات به عربستان سعودی را ناچیز انگاشت و «حوادث بعدی این‌چنینی در منطقه مهم و استراتژیک خلیج فارس می‌تواند رخ دهد و باعث ایجاد اختلال حتی بیشتر هم بشود.»
ترموستاتی به نام جنگ تجاری
به گزارش رویترز، اکنون نفت هنوز هم 19 درصد پایین‌تر از اوج قیمت آن در ماه اوریل است زیرا طولانی شدن جنگ تجاری بین امریکا و چین دورنمای اقتصاد جهان را تیره و تار کرده است.به گزارش تسنیم، این انفجار به خطر احتمالی ژئوپلیتیکی اشاره دارد و یک بار دیگر بازار را شوکه کرده است ولی باید دید با تمرکز سرمایه‌گذاران بر گفت‌وگوهای تجاری، در صورت به نتیجه نرسیدن این مذاکرات قیمت نفت باز هم افزایش می‌یابد یا خیر؟
