گروه انرژی| نادی صبوری| فرداد احمدی |
سومین گزارش ماهانه اوپک در سال 2019 میلادی که حاوی اطلاعات و داده‌های تولید و تقاضا و عرضه نفت خام در ماه مارس است عصر دیروز منتشر شد. این گزارش حاکی از افت بیش از 500 هزار بشکه‌ای تولید نفت خام اوپک در این ماه است که تولید اوپک را با 30 میلیون بشکه لب‌به‌لب کرده است. تولید نفت خام ایران نیز در این ماه 28 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
به گزارش «تعادل» به نقل از اوپک در ماه مارس 2019، سبد مرجع اوپک (ORB) با 2 دلار و 54 سنت یا 4 درصد رشد قیمت ماهانه، به قیمت 66 دلار و 37 سنت در هر بشکه رسید. در این ماه توافق کشورهای عضو اوپک و شرکای غیرعضو آن برای بازگرداندن ثبات به بازار جهانی نفت در حال تقویت بنیان بازار و ترمیم حس بی‌اعتمادی آن بود که بر رشد بهای نفت خام تاثیر داشت.
قیمت معاملات آتی نفت خام در ماه مارس افزایش یافت و در هر دو شاخص نفتی برنت و دبلیوتی‌آی به خاطر عدم اطمینان از چشم‌انداز عرضه نفت در چندین منطقه جهان، به بالاترین حد خود از ماه اکتبر گذشته رسیدند. شاخص جهانی نفت برنت بطور میانگین 2 دلار و 60 سنت یا 4 درصد رشد ماهانه داشت و به 67 دلار و 3 سنت در هر بشکه رسید و شاخص نفتی وست تگزاس امریکا نیز 3 دلار و 19 سنت یا 5.8 درصد رشد ماهانه داشت و به 58 دلار و 17 سنت در هر بشکه رسید.
با وجود این، در مقایسه سال به سال، شاخص نفت برنت در موقع مشابه سال گذشته 3 دلار و 40 سنت یا 5.1 درصد کمتر از حالا و با 63 دلار و 83 سنت در هر بشکه معامله می‌شد. شاخص دبلیوتی‌آی نیز سال گذشته نسبت به حالا 7 دلار و 99 سنت یا 12.7 کمتر بود با و رقم 54 دلار و 90 سنت در هر بشکه خرید و فروش می‌شد. ساختار قیمتی شاخص نفت برنت در وضعیت بک‌واردیشن قرار گرفته است، ساختار قیمت شاخص دبلیوتی‌آی در وضعیت کنتانگو باقی مانده و شاخص DME عمان به بک‌واردیشن قابل توجهی ادامه می‌دهد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دیگر مدیران مالی علاوه بر بالابردن موقعیت صعودی خود در هر دو شاخص نفتی برنت و دبلیوتی‌آی، به بالاترین سطح از اکتبر سال 2018 رسیدند.
اقتصاد جهانی
پیش‌بینی رشد اقتصادی جهان بر تخمین 3.6 درصد برای سال 2018 باقی ماند، در حالی که این پیش‌بینی برای سال 2019 تجدید نظر شد و با کمی کاهش به نسبت پیش‌بینی 3.3 درصدی ماه قبل، 3.2 درصد تخمین زده شد. تجدیدنظر اصلی برای اقتصاد کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) انجام شد. رشد اقتصادی سال 2018 ایالات متحده امریکا بدون تغییر به نسبت تخمین پیشین همان 2.9 درصد باقی ماند، اما برای سال 2019 رشد اقتصادی این کشور از 2.5 درصد به 2.4 درصد تجدیدنظر شد. رشد اقتصادی سال 2018 منطقه اروپا نیز همان 1.8 درصد باقی ماند، در حالی که برای سال 2019، از 1.3 درصد به 1.2 درصد کاهش یافت. به همین ترتیب، رشد جی‌دی‌پی ژاپن در مقایسه با 0.8 درصد سال 2018، برای سال 2019 از 0.7 درصد به 0.6 درصد تجدیدنظر شد
در اقتصاد کشورهای غیرعضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، پیش‌بینی‌های اصلی برای سال‌های 2018 و 2019 بدون تغییر باقی ماند. پیش‌بینی رشد اقتصادی چین پس از رشد 6.6 درصدی در سال 2018، همان 6.1 درصد باقی ماند. پیش‌بینی رشد اقتصادی هند نیز به دنبال رشد 7.2 درصدی در سال 2018، 7.1 درصد باقی ماند. اقتصاد برزیل پس از 1.1 درصد رشد در سال 2018، برای سال 2019 تغییری نکرد و همان 1.8 درصد باقی ماند، درحالی که جی‌دی‌پی روسیه در سال 2019 نیز بدون تغییر نسبت به پیش‌بینی ماه قبل، همان 1.6 درصد براورد شد و برای سال 2018 بهبود یافت و 2.3 درصد تخمین زده شد.
تجدید نظر در رشد تقاضا
برآورد از رشد تقاضای جهانی برای نفت خام در سال 2018 نسبت به گزارش پیشین با 20 هزار بشکه کاهش نسبت به گزارش پیشین همراه است چرا که دیتاهای به روز شده از وضعیت اقتصاد کشورهای آسیای پاسفیک عضو OECD در فصل پایانی 2018 نسبت به دیتاهای قبلی رشد اقتصادی ضعیف‌تری را نشان می‌دهد.
اکنون برآورد می‌شود که رشد تقاضا برای نفت خام در سال 2018 نسبت به سال قبل از آن با 1 میلیون و 410 هزار بشکه در روز افزایش روبرو شده و در نتیجه تقاضا برای نفت خام در این سال را به روزانه 98 میلیون و 700 هزار بشکه رسانده باشد.
بطور مشابه، برآورد برای رشد تقاضا در سال 2019 نیز به سمت پایین تجدید نظر شده و از میزان آن نسبت به گزارش پیشین روزانه 30 هزار بشکه کم شده است. این رقم از روزانه 1 میلیون و 240 هزار بشکه اکنون به روزانه 1 میلیون و 210 هزار بشکه اصلاح شده است. این به دلیل فعالیت‌های اقتصادی کمتر از حد انتظار در ماه گذشته است.
در نتیجه این اتفاق، تقاضای جهانی برای نفت خام در نیمه نخست 2019 همچنان زیر 100 میلیون بشکه و معادل 99 میلیون و 910 هزار بشکه در روز خواهد بود. انتظار می‌رود تقاضا برای نفت خام در نیمه دوم سال 2019 به 100 میلیون بشکه در روز برسد.
برآورد می‌شود که رشد تقاضای ناحیه OECD برای نفت خام به 210 هزار بشکه در روز برسد و پیشران این مساله کشورهای امریکایی OECD خواهند بود. از سوی دیگر پیش‌بینی می‌شود که رشد تقاضا در کشورهای غیر OECD با روزانه 1 میلیون بشکه افزایش همراه باشد که بار اصلی بر دوش کشورهای آسیایی و به ویژه چین است.
عرضه جهانی نفت خام
برآورد ماه پیشین اوپک از رشد عرضه نفت خام کشورهای غیر اوپک در سال 2018 در گزارش این ماه تغییر کرده و با افزودن روزانه 16 هزار بشکه به برآورد پیشین همراه شده است. به این ترتیب رشد عرضه نفت خام غیر اوپکی‌ها در سال قبل میلادی معادل 2 میلیون و 900 هزار بشکه در روز بوده است که کل تولید این کشورها را بطور متوسط در این سال به 62 میلیون و 370 هزار بشکه در روز رسانده است. این تنظیمات جدید بیشتر از هر چیز به دستیابی به اطلاعات جدید در مورد برزیل، چین و بریتانیا بازمی‌گردد.
مهم‌ترین پیشران افزایش تولید غیر اوپکی‌ها در سال پیشین میلادی، ایالات متحده با سهمی 2 میلیون و 260 هزار بشکه‌ای در روز بوده است. کانادا، روسیه، قزاقستان، بریتانیا و قطر نیز به دنبال امریکا قرار دارند. در عین حال پیش‌بینی می‌شود که مکزیک، ویتنام و نروژ بیشترین کاهش را در تولید نفت خام در سال 2018 تجربه کرده باشند.
در تقابل با تجدید نظر در آمار رشد تولید نفت خام غیر اوپک در سال 2018، این آمار برای 2019 نیز تجدید نظر می‌شود اما این‌بار به سمت پایین. این رشد نسبت به برآورد ماه قبل با 6 هزار بشکه کاهش همراه شده است. در نتیجه برآورد می‌شود که رشد عرضه غیر اوپک در سال جاری میلادی معادل با 2 میلیون و 180 هزار بشکه در روز باشد. اکنون برآورد می‌شود که کل عرضه نفت خام غیر اوپک در سال 2019 معادل 64 میلیون و 540 هزار بشکه در روز باشد که امریکا، برزیل، بریتانیا، استرالیا و غنا بیشترین سهم را در رشد این تولید ایفا خواهند کرد. از سوی دیگر پیش‌بینی می‌شود که مکزیک، قزاقستان، نروژ، اندونزی و ویتنام بیشترین کاهش را در تولید خود در میان غیر اوپکی‌ها در سال 2019 تجربه کنند.
طبق اطلاعات منابع ثانویه در ماه مارچ 2019 تولید نفت خام سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام با کاهشی روزانه 534 هزار بشکه‌ای نسبت به ماه قبل روبرو شده و به 30 میلیون و 2 هزار بشکه در روز رسید.
طبق بررسی «تعادل» منابع ثانویه اوپک گزارش کرده‌اند که تولید نفت خام ایران در ماه مارچ با کاهش 1 درصدی معادل روزانه 28 هزار بشکه‌ای نسبت به ماه پیشین روبرو شده است. ایران خود در این ماه و ماه پیشین از ارایه آمار رسمی تولید نفت خام خود اجتناب کرده است. بیژن زنگنه وزیر نفت ایران تاکنون چند بار به صورت رسمی اعلام کرده است که ایران به دلیل اینکه نمی‌خواهد امریکا از اطلاعاتش برای تحریم استفاده کند فعلا آمار تولید نفت خام خود را اعلام نخواهد کرد.
