گروه انرژی|
حدود یک هفته پیش و با شدیدتر شدن شیب نزولی قیمت نفت، بیژن زنگنه وزیر نفت ایران از رایزنی میان اعضای اوپک برای واکنش به تولید نفت ایالات‌متحده و افت قیمت خبر داد. اظهارات زنگنه، نخستین واکنش یک مقام رسمی اوپک در رابطه با لزوم اتخاذ سیاستی جدید، پس از نشست این سازمان در 25 مه سال جاری بود. نشستی که منجر به تمدید 9ماهه توافق کاهش تولید اوپک بدون هیچ تغییری در بندهای آن شد. این تصمیم به هیچ‌وجه به مذاق بازار خوش نیامد و آغازگر دور جدیدی از افت قیمت طلای سیاه شد به‌گونه‌یی که قیمت نفت به پایین‌ترین سطح خود در 10 ماه اخیر رسید. چراکه فعالان بازار معتقد بودند که برای از بین بردن مازاد عرضه در بازار و رساندن سطح ذخایر جهانی نفت به میانگین پنج‌ساله، نیاز به کاهش بیشتر تولید از سوی اوپک است.
شرایط فعلی بازار، سبب شده است اندک‌اندک، زمزمه‌هایی از سوی برخی منابع اوپکی به گوش برسد که شاید نشان‌دهنده این باشد که اعضای اصلی این کارتل به دنبال سناریو‌های جدیدی در رابطه با نحوه اجرای توافق کاهش تولید هستند.
آنچه تقریبا مسلم به نظر می‌رسد این است که اگر قرار باشد تصمیم جدیدی در رابطه با توافق گرفته شود، مربوط به دو عضو معاف یعنی نیجریه و لیبی خواهد بود، چراکه دردسر اصلی فعلی اوپک، بازگشت مجدد نفت این دو کشور آفریقایی است.
به نظر می‌رسد نخستین منزلگاه برای بحث و بررسی رسمی در رابطه با گزینه‌های روی میز اوپک، در نشست آتی کمیته نظارت بر اجرای توافق باشد. نشستی که به میزبانی روسیه و برای بررسی وضعیت اجرای توافق و پایبندی اعضا و احتمالا با هدف درنظر گرفتن گام‌های بیشتر برای حمایت از بازار برگزار خواهد شد. در این نشست که در روز 24جولای برگزار می‌شود، وزرای نفت و انرژی 5 کشور عضو کمیته نظارت بر اجرای توافق نفتی یعنی کویت، روسیه، ونزوئلا، عمان و الجزایر به همراه عربستان‌سعودی به‌عنوان رییس فعلی اوپک حضور خواهند داشت.
در این میان زمزمه‌هایی از برخی منابع اوپکی به گوش می‌رسد که به نوعی حکایت از توجه بیشتر اعضای سازمان به اعمال تغییرات در توافق فعلی است. به گزارش «تعادل» به نقل از رویترز، یکی از نمایندگان اوپک در این باره اظهار می‌کند: «تردید دارم که به‌زودی تصمیمی (در رابطه با کاهش بیشتر تولید) اتخاذ شود. اما به احتمال زیاد، اعضای اوپک این مساله را در نشست ماه جولای در روسیه مطرح کنند.»
باتوجه به اظهارنظر پیشین زنگنه و صحبت‌های برخی نمایندگان اوپک، می‌توان گفت که زمزمه‌های وارد شدن لیبی و نیجریه به بازی اجرای توافق کاهش تولید آغاز شده است.
هرچند برخی دیگر از نمایندگان اوپک نیز اعلام کرده‌اند که این سازمان در حال حاضر تصمیمی برای کاهش بیشتر سطح تولید خود یا پایان دادن به معافیت نیجریه و لیبی ندارد اما انتظار می‌رود که در نشست 24جولای روسیه، روی پیشنهادات جدید یا اصلاح توافق فعلی مذاکره شود تا در نشست بعدی اوپک در ماه نوامبر میان تمام اعضا مورد بحث قرار بگیرد.
پیش‌تر وزیر انرژی عربستان نیز اظهار کرده بود که فشار به لیبی برای کند کردن سرعت ریکاوری تولید این کشور، حرکت درستی نیست. اما به نظر می‌رسد این گزینه کماکان در اتاق‌های فکر اوپک مطرح است. در این رابطه، یکی دیگر از نمایندگان اوپک در گفت‌وگو با رویترز عنوان می‌کند: «بی‌شک، کاهش بیشتر تولید می‌تواند یک گزینه باشد. از سوی دیگر گام‌های بیشتر اوپک (برای ایجاد تعادل در بازار) لزوما درخواست از نیجریه و لیبی برای کاهش در تولید و بازگشت به عقب نیست، بلکه می‌تواند به شکل محدود کردن رشد تولیدشان باشد.»
یکی دیگر از منابع آگاه در این زمینه می‌گوید: «کاهش بیشتر تولید، پیش‌تر یک گزینه بود اما به صورت جدی مورد توجه قرار نگرفت. مطرح کردن مجدد این موضوع امکان‌پذیر است اما در حال حاضر گفت‌وگوی جدی در این زمینه شکل نگرفته است.» وی اظهار می‌کند که مستثنا شدن نیجریه و لیبی، مانع اصلی توافق محدودیت عرضه فعلی است.
در مجموع استنباط کلی از اظهارات وزرای کلیدی نفت اوپک حاکی از این است که کارتل، در رابطه با کاهش بیشتر تولید شتاب‌زدگی ندارد. شاهد مثال این ادعا، صحبت‌های وزرای نفت ایران، عربستان‌سعودی و روسیه در یک ماه گذشته است. هفته پیش بیژن زنگنه وزیر نفت ایران اعلام کرد که اوپک کاهش بیشتر تولید را درنظر داشته است اما فعلا باید به انتظار نشست تا اثرات توافق فعلی کاهش تولید مشخص شود. همچنین 10روز پیش، خالد الفالح وزیر انرژی عربستان‌سعودی نیز در صحبت‌های خود عنوان کرد که بازار در مسیر صحیح خود حرکت می‌کند. روس‌ها نیز پیش‌تر اعلام کرده بودند که نیازی به بازبینی مجدد توافق نیست.
اما به نظر می‌رسد که نشست 24جولای روسیه را باید جدی گرفت و انتظار داشت که اوپک با ایده‌های جدیدی در رابطه با کنترل بازار به استقبال نشست ماه نوامبر خود برود.
