با اظهارات دیروز شهرداری به عنوان مرجع صدور پروانه ساخت، آمارهای رستم قاسمی رد شد
گروه راه و شهرسازی|
کمتر از یک ماه پس از اعلام آمارهای متناقض از تعداد پروانه‌های ساخت در سال جاری، دیروز علیرضا زاکانی، اعلام کرد: ۳۱ هزار پروانه ساخت در سال‌های گذشته به 5 هزار و ۵۰۰ پروانه رسیده است. پیش از این اظهارات متناقضی هم از سوی مدیران شهری و هم از سوی رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی درباره تعداد پروانه‌های ساختمانی در شهر تهران ابراز شده بود. البته اظهارات دیروز زاکانی نیز نشان می‌دهد، برای برخی پروژه‌های مسکونی که خود شهرداری تهران آنها را در قالب طرح نهضت مسکن طی هفته‌های اخیر استارت زده و با بخش خصوصی و برخی ارگان‌ها تفاهمنامه امضا کرده است، هنوز پروانه ساخت صادر نشده است. زاکانی که دیروز در مراسم افتتاح پایانه اکباتان سخن می‌گفت، با اشاره به اینکه تکیه شهرداری تهران برای تأمین منابع ساخت و ساز نیست، اظهار کرد: ۳۱ هزار پروانه ساخت در سال‌های گذشته به 5 هزار و ۵۰۰ پروانه رسیده و این نشان می‌دهد که تکیه ما بر ساخت و ساز نیست، چرا که این مسیر برای توسعه مناسبات نیست.
به گزارش «تعادل»، در روزهای آخر تیر ماه سال جاری، یک روزنامه اقتصادی در گزارشی آماری، بدون اشاره به «منبع» و «مرجع» داده‌ها، از افت شدید صدور پروانه‌های ساختمانی به 6 هزار و 200 فقره پروانه ساخت در پایتخت طی بهار سال جاری و ثبت رکود تاریخی ساخت و ساز طی 18 خبر داده بود. رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی اما در واکنش به این آمار، با تکذیب ادعای کاهش شدید تولید مسکن در تهران، از مردم خواسته بود به آمارهای ناامیدکننده و غیرواقعی توجه نکنند. او همچنین در شرایطی که مسوولان شهرداری پایتخت به عنوان متولی صدور پروانه ساخت، درباره آمار مورد نظر سکوت کرده بودند، اعلام کرد، در تهران طی 4 ماه نخست امسال 48 هزار پروانه صادر شده است. در پی این رویدادها، مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران در روز دوم مرداد ماه سال جاری، در حاشیه نشست علنی این شورا گفت: آمار ما اظهارات وزیر راه و شهرسازی را تایید نمی‌کند. علیرضا زاکانی، شهردار تهران اما با سکوت درباره آمار وزیر راه و شهرسازی، از افزایش صدور پروانه در آینده خبر داد. در چنین شرایطی است که دیروز زاکانی از افت شدید صدور پروانه‌های ساختمانی خبر داده است.
مهدی چمران، رییس شورای اسلامی شهر تهران در حاشیه هشتادمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران در جمع خبرنگاران با اشاره به اعلام خبر ۱۰ برابر شدن صدور پروانه ساخت از سوی وزیر راه و شهرسازی گفته بود: هنوز آمار ما این موضوع را تایید نمی‌کند و باید آمار لازم دریافت شود تا بتوانیم نظر قطعی را اعلام کنیم. صدور پروانه در تهران تغییر چندانی نکرده است و وضعیت خوبی در تهران در این حوزه شاهد نیستیم.
شهردار تهران نیز در همان روز و در حاشیه مراسم کلنگ زنی ۳ هزار واحد مسکونی در منطقه ۱۸ تهران با مشارکت بنیاد مسکن در خصوص اینکه آیا کاهش آمار صدور پروانه‌های ساختمانی در بهار امسال در شهر تهران را شهرداری تأیید می‌کند یا خیر؟ اظهار کرده بود: کاهش صدور آمار پروانه‌های ساختمانی از اوایل دهه ۹۰ و سال ۱۳۹۱ که ما ۳۱ هزار پروانه ساختمانی داشتیم، روند کاهشی را آغاز کرد و روز به روز هم این کاهش صدور پروانه مشهود بود که مربوط به ۸ سال قبل تاکنون است. با سیاست غلطی که در کشور حاکم شد، عملاً ما این رکود را در حوزه مسکن می‌بینیم و این بد مسکنی و بی‌مسکنی که امروز می‌بینیم، حاصل این تفکر غلط گذشته است. شهردار تهران ادامه داده بود: تدابیری اندیشیده‌ایم به ویژه مصوبات کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران در خصوص بافت فرسوده و تسهیلاتی که ناظر به صدور پروانه است، امکانی را ایجاد می‌کند که برای مردم ما کاملاً صرفه و صلاح برای ساخت و ساز در شهر تهران وجود داشته باشد. ما یک میلیون مسکن کم داریم و از طرفی هم با این سامان یافتگی که در حوزه تولید مسکن به صورت انبوه شکل گرفته است، امیدواریم این روند نزولی صدور پروانه ساخت، مثبت شود. شهرداری تهران با همکاری بنیاد مسکن در حال ساخت ۱۰ هزار مسکن در تهران است و این امکان را فراهم می‌کند تا وعده‌ای را که به مردم تهران برای تأمین مسکن یا رفع نیاز آنها در حوزه تملکی یا اجاره نشینی عملی کنیم. با تسهیلاتی که در نظر گرفته‌ایم، روند کاهشی صدور پروانه‌های ساخت مسکن در تهران افزایشی خواهد شد.
نشانه‌های واقعی‌تر بودن
افت تعداد پروانه‌های ساخت
در تاریخ اول مرداد سال جاری، «تعادل» آمار صدور 6 هزار و 200 فقره پروانه ساخت در پایتخت طی بهار سال جاری را با توجه به «روند» ساخت و ساز در تهران و همچنین روند کلی اقتصاد که مشوق «دلالی» و تنبیه‌کننده «فعالیت‌های مولد» است، واقعی‌تر از آمار صدور 48 هزار فقره پروانه ساخت ارزیابی کرده بود که حالا مشخص شده، «ارزیابی» درستی بوده است. به گزارش «تعادل» به نقل از مرکز آمار ایران، طی زمستان سال گذشته در کل مناطق شهری کشور 39 هزار و 532 فقره پروانه ساختمانی صادر شده است که نسبت به فصل مشابه سال 1399 حدود 24.5 درصد دچار افت شده است. البته شاخص صدور پروانه ساختمانی در فصل‌های بهار، تابستان و پاییز سال گذشته نیز در قیاس با دوره‌های مشابه سال 1399 به ترتیب رشد‌های منفی 7.6 درصد، 39.3 درصد و 30.6 درصد را ثبت کرده‌اند. به این ترتیب، مجموع پروانه‌های ساختمانی طی سال گذشته در کل مناطق شهری کشور به 138 هزار و 131 فقره رسیده است که در قیاس با سال 1399 (با 187 هزار و 666 فقره) دچار افت 26.39 درصدی شده است.
به گزارش «تعادل»، اگر چه انتقادات و تردید‌های بسیاری درباره تحقق طرح انبوه‌سازی دولتی وجود دارد، اما حتی اگر تحرک کوچکی در طرح ساخت مسکن دولت ایجاد شود، انتظار می‌رود، این تحرک در شامخ کل ساختمان بازنمایی شود. از مهر و آبان سال گذشته، با توجه به آغاز ثبت نام برای مسکن دولتی آغاز شد، چنین انتظاری در جامعه فعالان ساختمان شکل گرفت، اما در عمل تاکنون به فعلیت نرسیده است. پس از گذشت چند ماه از آغاز انبوه‌سازی دولتی و انجام مقدمات تولید 4 میلیون مسکن در 4 سال، در اسفند سال گذشته پیشرفت اندک این پروژه در نظرات مدیران وفعالان ساختمانی منعکس شد. افزون بر این، شرایط اقتصاد کلان و همچنین شرایط درونی بازار مسکن از جمله اضمحلال توان مالی متقاضیان مصرفی در کوران جهش‌های تورمی یک‌ساله اخیر، نشانه‌ای از رشد تقاضای «موثر» مسکن در سال و حتی سال‌های آینده به دست نمی‌دهد. این در حالی است که به گفته کارشناسان مسکن و همچنین تحلیل آماری مبتنی بر علم جمعیت‌شناسی «نیاز» به ساخت سالانه 1.2 میلیون واحد مسکونی در کشور وجود دارد. در چنین شرایطی است که اجرای طرح ساخت 4 میلیون مسکن طی 4 سال در تحلیل علت افزایش شامخ کل ساختمان برجسته می‌شود.
