کاهش انتظارات تورمی به دلیل اخبار مثبت از مذاکرات هسته‌ای و ثبات بازار ارز در آرامش بازار مسکن تاثیرگذار بوده و برخی افراد منتظر افت قیمت مسکن هستند اما اگرچه قیمت خانه در یک سال گذشته افزایش محسوسی نداشته، با کاهش نیز مواجه نشده است. از طرف دیگر رشد تا ۵۰ درصدی هزینه ساخت می‌تواند به عنوان یک عامل بازدارنده در کاهش قیمت خانه عمل کند. به گزارش ایسنا، قیمت مسکن در شهر تهران از میانگین ۱۵ میلیون تومان در هر متر مربع شروع می‌شود و تا ۷۰ میلیون تومان می‌رسد. البته در آگهی‌ها نرخهای پایین‌تر از متری ۱۵ میلیون تومان اغلب در جنوب تهران و بالاتر از متری ۷۰ میلیون تومان غالبا در شمال پایتخت دیده می‌شود. اگرچه قیمت مسکن در چهار سال اخیر رشد سنگینی داشته و همین مساله به رکود معاملات، به خصوص در سال گذشته انجامید، از شش ماهه دوم سال جاری تا حدودی بازار خرید و فروش گرم شده است؛ به‌طوری که در ماه‌های آذر و دی ۱۴۰۰ به ترتیب ۹۷۷۲ و ۹۸۱۶ معامله مسکن در شهر تهران منعقد شده که به ترتیب ۲۸۲ و ۱۷۹ درصد افزایش را در مقایسه با ماه‌های آذر و دی سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد.
رشد 4 برابری معاملات در مقایسه با پارسال
در واقع معاملات به حدود ۱۰ هزار فقره رسیده که با سطح نرمال حدود ۱۵ هزار معامله فاصله چندانی ندارد. همانطور که آمار روایت می‌کند، خرید و فروش ملک در تهران نسبت به سال گذشته سه تا چهار برابر شده و این در حالی است که قیمت‌ها کاهش چندانی نداشته، هرچند افزایش محسوسی نیز ایجاد نشده است. بررسیها از علت رونق نسبی بازار مسکن به عواملی همچون ثبات بازارهای موازی، تثبیت قیمت طلا و ارز در یک محدوده مشخص، ریزش بورس و نگاه به مسکن به عنوان یک دارایی امن در برابر تورم می‌رسد. این در حالی است که به دلیل انجام مذاکرات هسته‌ای، چشم‌انداز بازار مسکن با ابهاماتی مواجه شده و احتمال می‌رود با انجام توافق هسته‌ای قیمت خانه تا حدودی کاهش پیدا کند. اما قیمت ساخت که انبوه‌سازان رشد آن را طی یک سال گذشته حدود ۵۰ درصد عنوان می‌کنند می‌تواند به عنوان یک عامل بازدارنده در کاهش قیمت خانه عمل کند. افزایش نرخ دستمزد و مصالح، حتی بر روی قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن نیز تاثیرگذار بوده است. سال گذشته دولت قیمت هر متر واحدهای مسکن دولتی را ۲.۷ میلیون تومان تعیین کرده بود که اخیرا به ۴.۷ میلیون تومان افزایش یافته است.
افت محسوس سرعت رشد قیمت مسکن
از سوی دیگر گزارشها نشان می‌دهد سرعت رشد قیمت مسکن به طرز محسوسی کاهش پیدا کرده است. طی سه ماه گذشته نرخ رشد ماهیانه قیمت مسکن در تهران به تدریج ۱.۲ درصد، ۱.۸ درصد و ۱.۱ درصد بوده و رشد سالانه آن به ۲۰ درصد رسیده است؛ در حالی که نرخ افزایش سالانه قیمت در ماه‌های دی سه سال گذشته به ترتیب ۹۱، ۴۱ و ۹۹ درصد بود. البته با وجود آنکه میزان بازدهی بازار مسکن در یک سال گذشته حدود ۲۰ درصد بوده، این رقم برای بازار ارز ۸ درصد و برای سکه ۴.۲ درصد بوده است. همین مساله در ترغیب برخی افراد برای خرید ملک تاثیرگذار بود. کارشناسان معتقدند طی ۳۰ سال گذشته بازار مسکن یکی از کم‌ریسک‌ترین بازارها بوده و به همین دلیل زمانی که ریسک بازارهای دیگر در پی نوسانات اقتصادی افزایش پیدا می‌کند، تقاضای سرمایه‌ای در بازار مسکن بالا می‌رود. به نظر می‌رسد افزایش تمایل برای خرید در ماه‌های اخیر نیز ناشی از همین مساله باشد؛ چرا که طرف تقاضا قصد دارد خود را در برابر انتظارات تورمی مصون نگه دارد. حتی کاهش احتمالی قیمت مسکن در آینده می‌تواند به نوعی منعکس‌کننده شرایط عمومی اقتصاد باشد. بنابراین نگرانی بابت خرید ملک وجود ندارد.
رسوخ امنیت مسکن در زبان عامه
مصطفی‌قلی خسروی، رییس اتحادیه مشاوران املاک، با بیان اینکه مسکن یک دارایی امن محسوب می‌شود به ایسنا گفت: عبارات و جملات معروفی درخصوص ارزشمندی زمین و مسکن وجود دارد. مثلا می‌گویند «خانه را بخر پنج سال نگه دارد بعد از آن خانه تو را ۵۰ سال نگه می‌دارد». یا «زمین بخر که دزد روی آن راه برود اما نتواند آن را بدزدد». جمله معروف دیگری می‌گوید «اگر مسکن را گران بفروشی، ارزان فروخته‌ای و اگر گران بخری، ارزان خریده‌ای». این عبارات از یک طرف امن بودن کالایی به نام مسکن را نشان می‌دهد و از طرف دیگر حاوی این نکته است که ملک همواره سپری در برابر انتظارات تورمی است.
خسروی درباره پیش‌بینی آینده بازار مسکن در سال ۱۴۰۱ اظهار کرد: اگر ثبات بازارهای موازی مسکن که هم‌اکنون وجود دارد ادامه پیدا کند، مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد و از طرف دیگر دولت بتواند طرح احداث چهار میلیون مسکن در چهار سال آینده را به نتیجه برساند شاهد آرامش بازار مسکن خواهیم بود و نگرانی بابت رشد قیمت وجود ندارد. کما اینکه در یک سال گذشته تورم بازار مسکن تقریبا صفر بوده و پیش‌بینی ما این است که در سال آینده ثبات نسبی این بازار ادامه پیدا کند.
