گروه راه و شهرسازی|
طی هفته‌ها و روزهای اخیر بحث انتصابات فامیلی در دولت و وزارتخانه‌ها و همچنین در شهرداری تهران زیر ذره بین رسانه‌ها و نگاه مردم داغ بوده است. در آخرین مورد، هفته گذشته همسر یکی از اعضای شورای شهر تهران به مدیرکل کمیسیون ماده 100 شهرداری تهران منصوب شد که منجر به واکنش اعضای شورای شهر و طرح دوباره مصوبه تعارض منافع شد. تعارض منافع دارای اشکال مختلفی است اما در کل به معنی بهره‌برداری از نفوذ و قدرت فردی شاغل در دستگاه‌های اجرایی به نفع فرد یا خانواده یا شرکت خصوصی متعلق به او است. طی سال‌های اخیر دیده شده است که برخی از مهندسان شاغل در شهرداری یا وزارت راه همزمان مدیریت شرکت‌ها یا پروژه‌های خصوصی را نیز به عهده داشته‌اند و توانسته‌اند با توجه به نقوذ خود، از منافع و رانت‌های اطلاعاتی خود به نفع شرکت یا پروژه مزبور استفاده کنند. در این حال، مرتضی طلایی، عضور شورای چهارم شهر تهران دست روی نمونه و نوع دیگری از تعارض منافع یا سواستفاده از قدرت اجرایی گذاشته است. به گفته او، برخی مدیران با اعمال نفوذ در سایر دستگاه‌ها با پارتی بازی و سفارش زمینه‌های استخدام یا انتصاب اقوام و فامیل خود را فراهم می‌آوردند. در این شیوه، که می‌توان عنوان انتصاب غیر مستقیم اقوام را به آن داد، مدیر یاد شده به‌طور مستقیم تحت فشار یا سئوال از سوی افکارعمومی قرار نمی‌گیرد.
امر رایج!!
طلایی در گفت‌وگو با ایلنا در پاسخ به سوالی درباره انتصاب همسر یکی از اعضای شورای شهر تهران به مدیرکلی ماده ۱۰۰ شهرداری تهران که با نارضایتی گسترده‌ای از جمله از سوی اعضای شورا همراه بود و منجر به مطرح شدن ارایه طرح تعارض منافع شد، اظهار کرد: هیچ اظهارنظری نسبت به انتصابات شهرداری ندارم، اما درباره کلیات توضیح می‌دهم. این یک روال جاری و ساری است و از قبل نیز بوده است. تیم‌های همراه مدیران، کارگزاران، وزرا و مسوولان گوناگون کشور در تیم مدیریتی خود از همفکر و هم جناح گرفته تا همشهری و هم طایفه و فامیل‌ها و بستگان را منصوب می‌کنند و این امر رایجی بوده است که از گذشته رخ می‌داد و الان هم هست و اتفاق جدیدی رقم نخورده است.
او ادامه داد: شهردار قبلی و قبل‌تر از او نیز اینگونه بودند و در دیگر دستگاه‌ها هم اینگونه بوده است. بنابراین قبل از اینکه بخواهیم نسبت به انتصابات به نکته خاص اشاره کنیم نفس این نوع اقدامات را باید مورد ارزیابی قرار دهیم.
طلایی با تاکید بر تعیین تدقیق تعارض منافع گغت: چیزی که لازم است این است که تعارض منافع تعیین و تعریف شود و مفاد آن دقیقا مشخص شود تا این حواشی وجود نداشته باشد. الان موضوع تعارض منافع در سطوح مختلف کشور روشن و مشخص نیست و این حواشی را نیز به همراه دارد. عضو دوره چهارم شورای شهر تهران اضافه کرد: اگر بخواهیم به صورت ریشه‌ای مساله را حل کنیم، طرح تعارض منافع باید در مجلس به سرانجام برسد و تعیین تکلیف شود و در همه سطوح مختلف اجرایی شود.
او افزود: اگر می‌خواهیم بازنشسته‌ای به کارگرفته نشود، قانون را همه اجرا کنیم، چرا استثنا و تبصره برای آن بگذاریم؟ اگر قرار است بستگان در جاهایی که قرار دارند، به کار گرفته نشوند این قانون اجرا شود.
طلایی به انتصابات بستگان و نزدیکان مقامات در دیگر حوزه‌های کاری نیز اشاره کرد و گفت: برای مثال مسوولی اطرافیان خود را در حوزه کاری خود نیاورده است، اما داماد و پسر و دختر و خواهر و برادر و برادرزاده را در دیگر دستگاه‌های اجرایی با رابطه و پارتی بازی، توصیه و سفارش سرکار گذاشته است و این نیز فرقی در اصل ماجرا ندارد. او تاکید کرد: قانون تعارض منافع ناظر بر همین است که آیا واقعا این نوع روش جذب نیرو در دستگاه‌ها است؟ چرا جذب نیرو سر و سامان مشخصی ندارد که کسی با توصیه و سفارش به جایگاه برسد؟
عضو اسبق شورای شهر تهران گفت: از طرفی نگاه کنید وزیر کار گفته است ۱۵۰ هزار فرصت شغلی ایجاد شده است. سوال من این است که اولا فرصت شغلی را با اشتغال تعریف کردید و آیا فرصت شغلی همان اشتغال است؟ اگر اشتغال است آیا پاک کردن ماشین اشتغال است یا شغل‌هایی که در شان و تخصص و دانش جوانان متخصص نیست؟ در سطح شهر چه تعداد جوان تحصیلکرده بیکار داریم که راننده اسنپ هستند. چه بازار کاری ایجاد شده است که اثرات آن دیده نمی‌شود؟
طلایی تاکید کرد: اظهارنظرهای بدون اندازه‌گیری منجر به سلب اعتماد مردم می‌شود. وی افزود: رویکرد من سیاسی نیست، بلکه می‌خواهم عارضه‌یابی شود و مشکل‌یابی شود. ما در کشور مشکل داریم. رسانه‌ها باید مشکل‌یابی کند و با اعداد و ارقام ریشه‌یابی کنند و برای مثال این نوع انتصابات را با نگاه منافع ملی بررسی کند. آیا به نفع یک کشور است که هر مدیری در هرکجا قرار گرفت همه افراد گذشته را حذف کند و گروه دیگری را روی کار بیاورد؟ آیا این مصلحت و منافع ملی و عمومی است که هر مدیر دولتی که روی کار آمد همه گذشته را زیر سوال ببرد و برای اثبات خود نفی دیگران را دنبال کند؟ عضو دوره چهارم شورای شهر تهران گفت: باید به صورت ریشه‌ای این مساله را بررسی کرد و‌‌ای کاش به استیضاح می‌کشاندیم همه کسانی را که در هر دوره‌ای با این شیوه کشور را به اینجا رساندند. ما دچار روزمرگی شدیم و اصل منافع ملت و نظام را فراموش کردیم.
