پیگیری تخلفات عجیب بورسی در مجلس
غلامرضا مرحبا، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اظهار کرد: بازار سرمایه نسبت به گذشته وضعیت بهتری پیداکرده و حالت سکونی حاکم شده است اما پیش‌تر با وضعیت بحرانی آن و سقوط طولانی‌مدتی روبرو بودیم. بسیاری از مردم سرمایه خود را از دست دادند و این اتفاق به دلایل مختلفی ایجاد شد که البته یکی از دلایل آن مربوط به تخلفات می‌شود. درواقع کوتاهی یا ترک فعل‌هایی درگذشته بازار سهام رخ‌داده است که باید این موارد هر چه سریع‌تر پیگیری شود. وی در تکمیل سخنان خود افزود: به‌طور نمونه برخی از کارخانه‌ها و شرکت‌هایی که وضعیت مناسبی ندارند یا صورت‌های مالی آنها تایید شده نبود اما با کوتاهی‌های انجام‌شده پذیرفته شدند؛ به‌بیان‌دیگر مطابق شرایط لازم ورود به بازار سهام نبودند. از طرف دیگر شرکت‌های حقوقی شرایط را به نفع خودشان تغییر دادند و در خصوص رسیدن شرکت‌های کوچک و سهامداران خرد به‌حق و حقوق خود مانع‌تراشی کردند. مرحباء تشریح کرد: پذیرش شرکت‌های جدید در بازار سرمایه امری مطلوبی بوده و رییس سازمان بورس هفته گذشته در کمیسیون اقتصادی از عرضه‌های اولیه جدید خبر داد و مقرر شد درزمانی که وضعیت بورس سروسامان بگیرد، این عرضه‌های اولیه انجام شود. این امر اگر در زمان مناسبی انجام شود، قطعاً به نفع شاخص کل خواهد بود. ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به بورس نیز در ذیل همین موضوع قرار دارد. در کنار این موضوع برخی از شرکت‌ها اهلیت ورود به بازار را نداشتند و باوجود عدم تطابق با شرایط بازار، امکان حضور آنها مهیا شد که این موضوع در طرح اصلاح بازار سرمایه بررسی‌شده است. به گفته سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی؛ هفته گذشته جزییات یکی از این شرکت‌ها در کمیسیون اقتصادی مطرح شد. این شرکت ۲۰۰ میلیارد تومان اعلام سرمایه کرده اما متأسفانه سهام آن را باقیمت ۳۲۰۰ میلیارد تومان در بورس عرضه کردند و این در حالی است که چنین شرکتی اصلاً وجود خارجی نداشته و کاغذی بیش نبوده است. اینگونه شرکت‌هایی که اهلیت ندارند و صورت‌های مالی آنها به تایید حسابرسی نرسیده باید شناسایی و تعیین‌وتکلیف شوند. وی مطرح کرد: مواردی همچون دعوا و شفافیت در صورت‌های مالی، ورود شرکت‌هایی که صلاحیت ورود به بورس را ندارند و دیگر چالش‌هایی که امروزه با آن روبرو هستیم، رویکرد اصلی طرح اصلاح بازار سرمایه است. معتقدم که نظارت بر بورس باید افزایش پیدا کند و این نظارت حتی‌الامکان باید از حالت انسانی خارج‌شده و سیستماتیک شود. ازاین‌رو باید سیستم‌هایی را داشته باشیم که بتواند با حداقل دخالت انسانی این وظیفه را انجام دهد. با سیستماتیک کردن نظارت‌ها امکان انحراف‌ها تا حد زیادی از بین خواهد رفت. مرحباء بیان کرد: پیگیری عملکرد سهامداران حقوقی، تعیین تکلیف دعاوی شرکت‌های مختلف، شفافیت بازار سرمایه بورس، پیگیری ضرر و زیان صندوق‌های ETF (پالایش و دارا یکم) و غیره ازجمله اولویت‌های طرح اصلاح بازار سرمایه به‌حساب می‌آید. این موضوعات همواره مورد تأکید صاحب‌نظران بازار سهام بوده است و با توجه به این موارد اعتماد ازدست‌رفته بورس بازمی‌گردد و دوباره به‌روزهای اوج خود دست پیدا می‌کند.
پرداخت کارمزد ۲۵۰ تومانی به ازای هر سهامدار توسط ناشران
محسن انصاری مهیاری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس در پاسخ به این پرسش که، علت اینکه برخی از شرکت‌ها هنوز سود را از طریق سجام پرداخت نمی‌کنند، چیست، اظهار کرد: اینکه تاکنون برخی ناشران اقدام به پرداخت سود از طریق سجام نکردند، دلایل متعددی دارد. یکی از دلایل این است که، سهامدار عمده برخی از ناشران بانک‌ها هستند و بانک‌ها مایل به گردش سود نقدی در مجموعه خود هستند و از طرفی نیز برخی از ناشران مایل به گردش سپرده سود در حساب خود هستند. او بیان کرد: طبق مصوبه‌ای، ناشران برای پرداخت کارمزد به شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی باید به ازای هر سهامدار، ۲۵۰ تومان به عنوان کارمزد به شرکت سپرده‌گذاری پرداخت کنند. در این صورت وقتی شرکتی ۲۵۰ سهامدار داشته باشد، فقط برای پرداخت سود باید ۵۰۰ میلیون به شرکت سپرده‌گذاری پرداخت کند. مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس در پاسخ به این پرسش که، شرکت اگر سود را خودپرداخت کند، هزینه کمتری نمی‌پردازد، گفت: اگر خود شرکت قصد داشته باشد که سود سهامداران را پرداخت کند، باید هزینه بیشتری بپردازد و تسهیل در کار سهامدار اصلی‌ترین عامل است به همین دلیل پرداخت سود را به شرکت سپرده‌گذاری محول کردیم. زیرا سهامدارانی که در روستا هستند، ممکن است به‌راحتی به بانک در جهت دریافت سود خود دسترسی نداشته باشند. او بیان کرد: مردم صاحب شرکت‌ها هستند و اعضای هیات‌مدیره به نمایندگی از مردم که مالکان شرکت‌ها هستند، در شرکت‌ها اشتغال دارند. پس برای تسهیل کار سهامداران، هیات‌مدیره ناشران باید تمام تلاش خود را در جهت پرداخت سود به کار گیرد. مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس افزود: یکی دیگر از دلایلی که مانع از پرداخت سود شرکت‌ها از طریق سامانه سجام می‌شود، تراکنش‌های بانکی و کارمزدهاست. سازمان بورس به عنوان نهاد متولی بازار سرمایه جلسات بسیار خوبی را در چند روز اخیر در بازار پول برگزار کرده و به توافقات بسیار خوبی نیز در این راستا دست‌یافت. او بیان کرد: اگر شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، مجوز تسویه بانکی را اخذ کنند و همچنین شرکت سپرده‌گذاری به عنوان عضو مورد اعتماد در سامانه، در اتاق پایاپای پذیرفته شود، میزان تراکنش‌های این شرکت به دلیل اینکه به عنوان بانک نیز عمل می‌کند، بسیار افزایش و هزینه کارمزد‌ها نیز کاهش می‌یابد.
