شوک سنگین به ترانزیت فرآورده‌های نفتی

جواد هدایتی، مدیرکل ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی سازمان راهداری با اشاره به شوک توقف ترانزیت فرآورده‌های نفتی به کشور، گفت: مصوبه دولت برای توقف ترانزیت سوخت، تصمیم درستی نبود.هدایتی در گفت‌وگو با تسنیم، اظهار کرد: در بحث ترانزیت سال گذشته به دلایل متعددی، سال خوبی برای این بخش نبود. به‌خصوص در شروع پاندمی کرونا در کشور یعنی اسفند 98 به یک‌باره تمام کشورهای همسایه مرزهای خود را با ایران بستند . به استثنای تعدادی کشورها به دلیل شرایط خاص ارتباطات تجاری برقرار ماند اما به صورت کنترل شده این کار انجام شد.  وی با یادآوری اینکه بسیاری کشورها مرزهای خود را برای تردد کامیون‌های ایرانی بستند، افزود: این برنامه حدود 3 ماه طول کشید و از اوایل خرداد سال گذشته آرام آرام بازگشایی مرزها آغاز شد و تقریبا نیمه اول سال را از دست دادیم تا به یک حالت عادی و نرمال در مرزها برسیم (بازگشت به دوران قبل از کرونا) . شرایط اقتصادی خیلی از کشورهای دنیا تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفت و زمانی که اقتصاد دنیا وارد رکود می‌شود حجم تجارت و مراودات اقتصادی تاثیر منفی می‌گذارد و به تبع آن حجم ترانزیت نیز کاهش می‌یابد.مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری اضافه کرد: ‌کرونا یک شوک خیلی جدی به حمل‌ونقل جاده‌ای، دریایی، هوایی و ریلی وارد کرد. اردیبهشت سال گذشته دولت مصوبه‌ای داشت مبنی بر اینکه ترانزیت سوخت از قلمرو جمهوری اسلامی ایران ممنوع شد.هدایتی بیان کرد: با توجه به اینکه تقریبا 35 درصد ترانزیت از کشور را فرآورده‌های نفتی و سوختی تشکیل می‌دهد، این مصوبه توقف و شوک داخلی را به ترانزیت وارد کرد. در واقع سال گذشته فرآورده‌های نفتی که از کشور ترانزیت می‌شد را با این اقدام از دست دادیم. این دو عامل باعث شد سال گذشته میزان ترانزیت کشور کاهش یابد.مقام مسوول سازمان راهداری اظهار کرد: این مصوبه به این برمی‌گشت که وزارت نفت در شرایط خاص تحریمی علاقه‌مند بود به جای ترانزیت از داخل کشور، فروش نفت و فرآورده‌های نفتی را انجام دهد. تصمیماتی از این دست از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است و این تصمیم کارشناسی نبوده است.هدایتی تاکید کرد: برای کسی که از مسیر کشور سوخت را ترانزیت می‌کند اگر مسیرش مسدود شود به این معنی نیست که دیگر نمی‌تواند سوخت را بفروشد، مسیر ترانزیت را تغییر می‌دهد و از مسیر کشور دیگری این کار را انجام خواهد داد.بنابراین به لحاظ حمل‌ونقلی در سطح مناسبات منطقه‌ای این یک تصمیم درست نبوده است.او با اشاره به اینکه خیلی از کشورها از جمله افغانستان، عراق و کلا همسایه‌های شرقی و غربی ترانزیت فرآورده‌های نفتی را از قلمرو ایران انجام می‌دادند، اظهار کرد: تنها مرز بسته ایران به لحاظ ورود کامیون، ‌مرز ترکمنستان است. یکی از دلایل کاهش ترانزیت نیز مباحث مربوط به کشور ترکمنستان است؛ کریدورهای فعال ترانزیتی، کشورهای آسیای میانه بود که از بنادر جنوبی و ترکیه بارهای ترانزیتی 

قابل توجهی به صورت روزانه به مقصد کشورهای آسیانه میانه حمل می‌شد.