گروه راه و شهرسازی|
تصویب افزایش سقف وام مسکن به ۲۴۰ میلیون تومان برای زوجین تهرانی در هفته گذشته، سبب شد تا قیمت اوراق تسهیلات نیز در نخستین روز معاملات هفته جاری، به ۴۵ هزار تومان برسد. به این ترتیب، با در نظر گرفتن میانگین قیمتی ۴۳ هزار تومان برای هر برگه، متقاضی دریافت تسهیلات ۲۴۰ میلیون تومانی خرید مسکن (وام مسکن ترکیبی (جعاله + خرید) زوجین در تهران) باید ۴۸۰ برگه از بازار سرمایه خریداری کرده و به‌طور متوسط مجموعا ۲۰ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان بابت خرید اوراق تسهیلات هزینه کند. از سوی دیگر با توجه به اینکه بر اساس اعلام دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در تهران، ۱۳ میلیون و ۴۷۴ هزار تومان است، با وام جدید مسکن، زوجین می‌توانند تنها حدود ۱۸ متر مربع از یک واحد مسکونی ۵۰ متری معادل ۳۵.۶ درصد از آن را خریداری کنند. به گزارش مهر، در حالی که سه‌شنبه شب هفته گذشته، شورای پول و اعتبار با افزایش سقف تسهیلات خرید و ساخت مسکن در تهران برای متقاضیان فردی تا ۱۰۰ و زوجین تا ۲۰۰ میلیون تومان و همچنین وام جعاله تعمیرات مسکن نیز تا ۴۰ میلیون تومان موافقت کرده، در نخستین روز هفته جاری، معاملات اوراق گواهی حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن با نماد «تسه» با افزایش چشمگیر قیمت‌ها مواجه شده و در چند نماد معاملاتی، رشد تا ۵ درصد را تجربه کرد. این در حالی است که نوسانات قیمتی اوراق تسهیلات مسکن در هفته‌های اخیر، همواره کمتر از یک درصد بوده است. در عین حال، محدودیت خرید اوراق تسهیلات مسکن همچنان تا سقف تسهیلات ۱۴۰ میلیون تومانی است و هنوز محدودیت‌های جدید برای خرید اوراق تسهیلات مسکن از سوی نهاد ناظر بر بازار سرمایه (سازمان بورس و اوراق بهادار) اعلام نشده است تا متقاضیان بتوانند برای دریافت تسهیلات ۲۴۰ میلیون تومانی اقدام به خرید اوراق مربوطه کنند. گران‌ترین برگه در معاملات روز شنبه ۷ دی ۹۸، اوراق تسهیلات مسکن که به‌طور کامل سبزپوش شده بود، مربوط به اوراق تسهیلات مسکن صادره در فروردین بود که به قیمت ۴۴ هزار و ۸۰۰ تومان به فروش رسید؛ این نماد معاملاتی (تسه ۹۷۰۱) با رشد ۵ درصدی قیمت نسبت به معاملات آخرین روز کاری هفته گذشته که با قیمت ۴۱ هزار تومان تثبیت شده بود، توانست رکورد افزایش قیمت را به خود اختصاص دهد. ارزان‌ترین برگه‌ها نیز مربوط به نماد معاملاتی تسه ۹۶۱۰ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در دی ماه ۹۶) با قیمت ۳۹ هزار و ۷۰۰ تومان بود که این نماد نیز با افزایش ۳.۷۵ درصدی نسبت به معاملات هفته گذشته، روبه رو شده است. به خصوص اینکه این نماد معاملاتی در آخرین روزهای اعتبار خود قرار دارد و معمولا نمادهایی که تاریخ انقضای آنها نزدیک‌تر است، به دلیل استقبال کمتر، از قیمت پایین‌تری برخوردار هستند. سایر نمادهای معاملاتی اوراق تسهیلات مسکن نیز در معاملات دیروز فرابورس، در دامنه قیمتی ۴۱ تا ۴۴ هزار تومان در حال خرید و فروش هستند و با توجه به اینکه بانک مسکن اعلام کرده به زودی آیین‌نامه وام جدید مسکن به شعب این بانک در سراسر کشور ابلاغ خواهد شد، احتمال افزایش قیمت این اوراق در روزهای جدید نیز وجود دارد که به نظر می‌رسد نهاد ناظر بازار سرمایه نیز باید محدودیت‌های جدید خرید و فروش این ابزار نوین را اعلام کند. بیشترین میزان خرید و فروش برگه‌های حق تقدم تسهیلات مسکن، مربوط به نماد معاملاتی تسه ۹۷۰۳ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در خرداد سال گذشته) با ۲۱ هزار برگه و پس از آن به نماد معاملاتی تسه ۹۸۰۶ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در شهریور امسال) با حدود ۲۰ هزار برگه بوده است؛ ضمن اینکه رتبه سوم نیز به نماد معاملاتی تسه ۹۸۰۹ (اوراق تسهیلات مسکن صادره در آذر امسال) با حدود ۱۹ هزار برگه اختصاص یافت. همچنین در چند نماد دیگر نیز حجم خرید و فروش برگه‌های تسهیلات مسکن بین ۳ تا ۹ هزار ورقه در جریان بوده است.
ناکارآمدی 50 ساله وام خرید مسکن
استقبال از «تسه» در شرایطی صورت گرفته است که به گفته دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان، 50 سال است که برای بالا بردن قدرت خرید به دنبال افزایش سقف تسهیلات بوده‌ایم که نتیجه‌بخش نبوده است. فرشید پورحاجت در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به اینکه برای بالا بردن قدرت خرید متقاضیان مسکن تنها پرداخت تسهیلات و افزایش سقف تسهیلات موفق نخواهد بود، گفت: اگر دولت قصد دارد قدرت خرید متقاضیان مسکن را بالا ببرد تنها نباید به پرداخت تسهیلات مسکن یا افزایش سقف تسهیلات بسنده کند چرا که این روش 50 سال است دنبال شده، اما این ابزار هیچگاه موفق نبوده است. پورحاجت با تأکید بر اینکه قدرت خرید مسکن در حال حاضر بسیار نامناسب‌تر از دهه 80 و 90 است، گفت: دولت ابتدا باید حقوق و دستمزدها را افزایش دهد و سپس هزینه‌های تولید مسکن را با استفاده از فناوری‌نو و صنعتی‌سازی کاهش دهد. دبیرکانون سراسری انبوه‌سازان کشور ادامه داد: قطعا وقتی تولید مسکن به شکل مناسبی در کشور رونق بگیرد و از تقاضا عقب نباشد می‌توان یک گام مناسب برای بالا بردن قدرت خرید متقاضیان برداشت. وی افزود: مطمئنا در کنار بالا رفتن حقوق و دستمزدها، افزایش تولید و عرضه مسکن پرداخت تسهیلات مسکن می‌تواند نتیجه‌بخش باشد. پورحاجت ادامه داد: در حال حاضر سازندگان مسکن بابت تولید هر متر مسکن 700 هزار تومان به دستگاه‌های خدمات‌رسان پول پرداخت می‌کنند که این رقم در یک واحد 100 متری 70 میلیون تومان خواهد شد. وی گفت: پس اگر هزینه‌های تولید مسکن بالا باشد، چه انتظاری می‌توان از سازندگان برای کاهش قیمت تمام شده داشت. این می‌شود که درنهایت قیمت تمام‌شده مسکن روز به روز افزایش می‌یابد و درنهایت مسکن با قیمت بالایی به دست مصرف‌کننده می‌رسد. دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان تصریح کرد: قطعا نمی‌توان تنها با ابزار تسهیلات قدرت خرید متقاضیان مسکن را بالا برد و باید همه ابزارها در کنار هم و در مکمل هم قدرت خرید متقاضیان مسکن را بالا برد.
