گروه راه و شهرسازی| درحالی که براساس گزارش اتحادیه مشاوران املاک از تحولات بازار مسکن طی نیمه نخست مهرماه، تعداد قراردادهای امضا شده در ۱۶ روز ابتدایی مهر سال جاری نسبت به همین مدت درشهریور ماه، رشد ۲۶ درصدی داشته است، اما به گفته رییس اتحادیه مشاوران املاک با آغاز ماه صفر در دهه سوم مهر، حجم معاملات به تبع سال‌های گذشته کاهش یافته است. بنابراین نمی‌توان در انتظار رشد ملموسی در حجم کل معاملات مهر ماه نسبت به شهریورماه بود.این کاهش معاملات در روزهای پایانی مهر ماه در شرایطی رخ می‌دهد که بررسی حجم معاملات مسکن در مهرماه سال‌های گذشته حکایت از کاهش ۲۰ تا ۵۰ درصدی قراردادها نسبت به شهریورماه دارد، اما در نیمه اول مهر ماه امسال، شرایط تا حدودی تغییرکرد و حجم معاملات بهبود یافت، کارشناسان رشد 26 درصدی حجم معاملات را ناشی از کاهش قیمت‌های پیشنهادی، ثبات نرخ ارز و افزایش اطمینان به شرایط عمومی اقتصاد تعبیرکردند اگرچه با آغاز ماه صفر در پایان مهرماه، پیش بینی می‌شود که دوباره حجم معاملات روندی کاهشی پیدا کند.دراین میان، این سوال مطرح می‌شود که آیا با سپری شدن ماه صفر، بازار به روزهای ابتدایی مهرماه بازمی‌گردد و دوباره شاهد رشد نسبی حجم معاملات خواهیم بود؟ مصطفی قلی‌خسروی، رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره وضعیت بازار مسکن به «تعادل» می‌گوید: تعداد معاملات در نیمه نخست مهرماه نسبت به 15روز ابتدایی شهریور ماه بهبود یافت اما در کل حجم معاملات کم است، چون قیمت‌ها بالاست و متقاضیان هم به دنبال کاهش قیمت‌ها و افزایش سقف تسهیلات برای خرید هستند.خسروی می‌افزاید: چندی پیش شهرداری تهران از ساخت مسکن خبر داد و وزارت راه و شهرسازی هم درحال اجرای طرح اقدام ملی و ساخت و ساز مسکن است، ضمن اینکه پیش بینی می‌شود، تسهیلاتی هم در این زمینه به متقاضیان پرداخت شود و همین عوامل موجب شده خریداران انگیزه کافی برای خرید مسکن نداشته باشند و فعلا اقدام به خرید مسکن نکنند.او ادامه می‌دهد: با وجود رشد معاملات در 16 روز نخست مهرماه با شروع ماه صفر و اعتقادات بسیاری از مردم مبنی بر خرید نکردن در این ماه، انتظار می‌رود که همچون سال‌های گذشته حجم معاملات مسکن در این ماه کاهش یابد.به گفته رییس اتحادیه صنف مشاوران املاک، با وجود افت تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن در ماه صفر پیش بینی می‌شود که دوباره از آبان ماه حجم معاملات افزایش یابد.خسروی اظهار می‌کند: انتظار می‌رود که قیمت‌ها در ماه‌های آتی افت کند و ثبات در بازار مسکن در سال آینده رخ دهد و تا پایان سال جاری شاهد تداوم روند کاهشی باشیم.
ثبات نرخ ارز و بهبود بازار مسکن
اگرچه با وجود آغاز نیمه دوم هر سال، تعداد قراردادهای خرید و فروش نسبت به ماه قبل کاهش می‌یابد اما در مهر 98 که بازار مسکن رکود عمیقی را تجربه می‌کند، حجم معاملات نسبت به شهریور ماه تاحدودی بهبود یافت. براساس گزارش اتحادیه املاک در ۱۶ روز ابتدایی مهرماه 98، 2 هزار و 274 قرارداد خرید و فروش در شهر تهران به امضا رسید که نسبت به همین زمان در ماه قبل ۲۶ درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۶۹ درصد کاهش نشان می‌دهد، ثبت 2 هزار و 274 قرارداد خرید و فروش مسکن در16 روز ابتدایی مهرماه درحالی است که حجم معاملات مسکن طی 31 روز شهریور سال جاری، 2 هزار و 800 فقره قرارداد امضا شده است.اما افزایش نسبی تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن در 16 روز نخست مهرماه می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از واکنش مثبت گروهی از متقاضیان مصرفی بازار مسکن به کاهش قیمت‌ها طی مرداد و شهریورگرفته تا ثبات نرخ ارز و افزایش اطمینان به شرایط عمومی اقتصاد، همگی موجب شدند که تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن، بهبود نسبی را تجربه کند.
حضور پول لازم‌ها در بازار فروش مسکن
اگرچه تحولات بازار مسکن در نیمه اول مهر ماه تاحدودی مثبت بوده و تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن افزایش یافته است اما گزارش میدانی تعادل از مناطق مختلف پایتخت حکایت از افت حجم معاملات در نیمه نخست مهر ماه نسبت به شهریور ماه دارد. مشاوران املاک 5 منطقه پایتخت (شمال، مرکز، غرب، شرق و جنوب) همگی بر این موضوع صحه می‌گذارند که کاهش قیمت‌ها، تاثیرمحسوسی بر معاملات نداشته و جهش قیمت‌ها طی یک‌سال و نیم گذشته به اندازه‌ای بوده است که کاهش چند درصدی نمی‌تواند کمکی به وضعیت بازار کند.به گفته آنها تنها فروشندگانی که پول لازم هستند، اقدام به کاهش محسوس قیمت‌ها می‌کنند و با خریدار کنار می‌آیند اما مابقی فروشندگان، به علت عدم شفافیت بازار مسکن، دست و دلشان به فروش واحدهای‌شان نمی‌رود، اگرچه از سوی دیگر هم خریداران این بازار، به دلیل جهش قیمت مسکن و کاهش توان اقتصادی قادر به خرید مسکن نبوده و اغلب متقاضیان مصرفی مسکن از بازار خارج شده‌اند.
جهش قیمت مسکن از اردیبهشت سال گذشته آغاز شد و با وجود فراز و نشیب بسیار روند تقریبا ثابتی را تا مردادماه سال جاری طی می‌کرد، یعنی اگرچه قیمت‌ها در اردیبهشت ماه رشد کرد و این رشد به صورت ماهیانه در ماه‌های بعدی هم تداوم پیدا کرد اما درصد افزایش قیمت در ماه‌های مختلف نوسان داشت. در نیمه ابتدایی سال گذشته قیمت‌ها، ماهیانه در بازه بین 8 تا 10 درصد افزایش داشت تا اینکه با آغاز مهر ماه، رشد ماهیانه قیمت مسکن روندی تقریبا کاهشی را تجربه کرد و جز در اسفندماه، شاهد افت قیمت‌ها بودیم.اما با آغاز سال جاری و در اردیبهشت ماه دوباره قیمت‌ها رشد کرد این افزایش در ماه‌های بعدی ادامه نیافت و در خرداد و تیر، افزایش قیمت چندانی را نداشتیم و حتی در مرداد و شهریور با کاهش رشد ماهیانه قیمت‌ها روبرو شدیم.در بخش حجم معاملات ثبت شده، از ابتدای سال گذشته همگام با افزایش قیمت‌ها، حجم معاملات روندی نزولی را طی کرد تا اینکه در مرداد سال98، معادله بازار مسکن تغییر کرد و رشد قیمت مسکن نسبت به ماه قبل روندی کاهشی پیدا کرد این روند در شهریور ماه هم تداوم یافت در این شرایط، تعداد قراردادهای خرید و فروش به سیر نزولی خود ادامه داد یعنی با وجود افت قیمت‌ها، معاملات بهبود نیافت و تعداد قراردادهای امضا شده در شهریورماه با منفی ۷۴ درصد به پایین‌ترین سطح خود طی شش سال اخیر رسید.
