گروه راه و شهرسازی| آزاده کاری|
جلسه روز گذشته شورای شهر تهران سه مصوبه داشت. ابتدا اعضای شورا افزایش تعرفه‌های اماکن ورزشی تحت نظارت شهرداری تهران را بررسی کردند که قرار شد در دو ماه پایانی امسال این تعرفه ها افزایش نداشته باشند. در ادامه نیز بررسی طرح الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه جامع مشارکت و سرمایه گذاری شهر تهران روی میز بررسی قرار گرفت و به تصویب رسید. براساس این طرح شهرداری تهران موظف است ظرف ۳ ماه لایحه ای را به این منظور ارایه دهد و در نهایت یک سامانه راه‌اندازی شود تا شهروندان از طریق آن بتوانند فرصت‌های سرمایهگذاری را پیشنهاد دهند. ضمن اینکه سالانه یک اطلس سرمایهگذاری هم برای اطلاع و بهره‌برداری شهروندان و سرمایه گذاران بخش خصوصی نیز تهیه خواهد شد. علاوه بر این لایحه «طراحی، پایش و نمای شهر تهران» موضوع دیگری بود که در صحن شورای شهر مورد بررسی قرار گرفت و تصویب شد.
احمد مسجدجامعی، عضو کمیسیون فرهنگی - اجتماعی شهرداری تهران در خصوص طرح الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه جامع مشارکت و سرمایه گذاری شهر تهران با بیان اینکه شهرداری تهران از مشارکت‌گریزترین سازمان‌هاست که سرمایه‌گذاران مایل نیستند در آن سرمایه گذاری کنند، گفت: قرار است لایحه‌ای از سوی شهرداری ارائه شود، اما آیا ارزیابی در مورد ساختار سرمایهگذاری شده است؟ رویکرد مدیریتی چگونه خواهد بود؟ آیا این مصوبه جدید دری به سوی سرمایه گذاری باز می‌کند؟ به خصوص اینکه تشکیلاتی درباره سرمایه گذاری وجود دارد؛ اما گزارشی در مورد عملکرد آن ندیده ایم.
این عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی با بیان اینکه نگران هستیم که مبادا به اسم سرمایه گذاری چوب حراج به اموال شهر بخورد، اظهار کرد: زمزمه‌هایی در مورد واگذاری فروشگاه شهروند و شهر آفتاب به گوش می‌رسد که نگران‌کننده است.
تغییر در ریل‌گذاری‌ها
در ادامه جلسه دیروز شورا، محمود میرلوحی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز با بیان اینکه باید نشان دهیم که تغییری در ریل‌گذاری‌ها در حال انجام است، گفت: اگر سرمایه گذاری نشود چگونه ۵۶ هزار میلیارد تومان بدهی را بپردازیم یا چگونه ۲هزار واگن بخریم و خطوط ۶ و ۷ را تکمیل کنیم.
به گزارش تعادل و به گفته مسوولان شهرداری، این نهاد با 56 هزار میلیارد تومان بدهی که هر ماه سود بدهی ها نیز به آن اضافه می شود یک سازمان ورشکسته است و برای تامین هزینه های جاری خود با مشکل مواجه است. بسیاری معتقدند بهترین راه برای برون رفت از این شرایط جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی است . حتی محمد علی نجفی شهردار اسبق تهران در جریان سفر به لهستان از تشکیل دپارتمان ویژه ای در شهرداری تهران به منظور جذب سرمایه گذاری های خارجی خبر داد اما بعد از استعفای او خبری از این دپارتمان شنیده نشد. او همچنین از طراحی بیش از 100 پروژه بزرگ برای سرمایه‌گذاران خارجی در تهران خبر داده و شرکت های کره ای را تشویق کرده بود تا در صنایع دانش بنیان و همچنین ساخت و ساز، صنعت و خودروسازی، تولید باتری های برقی، کنترل آلودگی هوا و تبدیل زباله به انرژی و انواع کودها سرمایه گذاری کنند.
چندی پیش علی نیازی، مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران نیز از معرفی 40 پروژه شهر تهران به بخش خصوصی در اولین اجلاس سرمایه گذاری خبر داد. به گفته او 40 پروژه شهری به ارزش 4هزار میلیارد تومان به بخش خصوصی معرفی می‌شود که شامل پروژه‌هایی همچون تولید برق از زباله، ایجاد جایگاه‌های سوخت کوچک مقیاس، اجرای فاز دوم بیمارستان آتیه، ساخت مرکز تجاری در منطقه 5 و مجتمع فرهنگی منطقه 12 خواهد بود.
پیروز حناچی که کمتر از دو ماه است مدیریت شهر تهران را برعهده گرفته نیز اعلام کرده که ۱۰ پروژه خاص برای شهر تهران تعریف شده است.
به نظر می رسد، امروز جذب سرمایه برای پروژه های شهری نه یک کار ساده بلکه الزام و ضرورتی است که پیش روی شهرداری قرار دارد. جذب سرمایه ها، نه فقط در حوزه پروژه های عمرانی بلکه در همه ماموریت‌های شهری مانند محیط زیست و انرژی، حمل و نقل عمومی، شهر هوشمند، گردشگری، فرهنگ و هنر و زندگی سالم، کسب و کار و تجارت شهری و... باید انجام شود.
نبود نظام جامع جلب سرمایه گذار
به گفته مجید فراهانی، رییس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران مهم ترین ریشه های بحران سرمایهگذاری این است که در شهرداری تهران نظام جامع جلب سرمایه گذار و مشارکت وجود ندارد. نظامی که در آن انواع مشارکت های بخش خصوصی تعریف شده باشد و برای شناسایی و تخصیص ریسک ها، انواع مدل های پروژه های مشارکتی نیز تعریف شده باشد. همچنین در انواع مشوق‌های سرمایه گذاری، تشریفات سرمایه گذار، سیاست های سرمایه گذار در بازارهای پر بازده و نحوه ارزیابی عملکرد در رابطه با پروژه های سرمایه گذاری، چارچوب حقوقی مشخصی تعریف نشده است.
مشکل دیگری که در این زمینه وجود دارد، عدم تمایل سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری و حضور در شهرداری تهران است. واقعیت این است که طی سال های گذشته به دلیل عدم پرداخت مطالبات پیمانکاران شهرداری دیگر این نهاد اعتباری نزد سرمایه گذاران ندارد حتی بانک ها نیز از ورود به پروژه های شهرداری و اعطای وام به این نهاد خودداری می کنند.مدتهاست که طلبکاران شهرداری که طلب آن ها به زمان قالیباف برمی گردد در روزهایی که شورای شهر جلسه دارد جلوی در شورا تجمع کرده و طلب خود از شهردار 12 ساله تهران را از شهردار جدید مطالبه می کنند. بنابراین در اولین گام شهرداری باید بتواند اعتبار دوباره ای بین پیمانکاران و سرمایه گذاران به دست آورد.
مشکلات اساسی در فرآیند سرمایه گذاری
موضوعی که محمد سالاری، رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران نیز در جریان بررسی طرح «الزام شهرداری به ارائه لایحه جامع مشارکت و سرمایهگذاری شهر تهران» درباره آن صحبت کرد و گفت: فرآیند سرمایه گذاری در شهر تهران دچار مشکلات اساسی است چرا که ما برای سرمایه گذاران، بسته های تشویقی موثر و معنادار پیش بینی نکرده ایم.این طرح خودش تعیین تکلیف کننده نیست بلکه مجموعه ای از سیاست ها و رویکردها را برای ارائه لایحه جامع در خصوص مشارکت و سرمایه گذاری ارائه می دهد و همان طور که همه می‌دانیم وضعیت مشارکت و سرمایه گذاری در ماموریت های مدیریت شهری دچار مشکلات اساسی است.
وی ادامه داد: طی دهه ها و سال های گذشته چون سهل‌الوصول ترین منابع درآمدی شهرداری از محل بارگذاری و تراکم فروشی بوده و شهرداری هیچگاه دچار تنگنای مالی نشده است، بنابراین علی رغم وجود مجموعه ظرفیت ها در شهر تهران، موضوع سرمایه گذاری مورد توجه قرار نگرفته است. از این رو، به عنوان شورا و مدیریت شهری پنجم با توجه به اینکه یکی از مهم ترین چالش های ما موضوع منابع درآمدی است، باید با این موضوع که شهرداری تهران طی لایحه ای بتواند طرح جامع مشارکت و سرمایه گذاری را ارائه دهد موافقت کنیم.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران تصریح کرد: ما در کمیسیون به برخی موضوعات ایراد و برای آن پیشنهادات جایگزین داریم. در جلساتی هم که با شهرداری تهران گذاشته شده آن ها نیز می گویند فرآیند سرمایه گذاری در شهر تهران دچار مشکلات اساسی است چرا که ما برای سرمایه گذاران، بسته های تشویقی موثر و معنادار پیش بینی نکرده ایم. وی افزود: یکی از تکالیفی که رییس شورا در جلسات هم‌اندیشی برای کمیسیون های تخصصی تعیین کرده اند این است که هر کدام از کمیسیون ها مجموعه ای از بسته‌های سرمایه گذاری را در حوزه های ماموریتی خود تدوین کنند که این اقدام توسط بسیاری از کمیسیون ها انجام شده است و برای اینکه این بسته ها به قانون تبدیل شود لازم است شهرداری در این خصوص لایحه ارائه دهد لذا از اعضای شورا می خواهم به این موضوع رای دهند.در نهایت این طرح با موافقت 14نفر از اعضا به تصویب رسید.
مخالفت با افزایش تعرفه‌های اماکن ورزشی
دستور جلسه دیگر شورای شهر تهران افزایش تعرفه‌های اماکن ورزشی تحت نظارت شهرداری بود که اعضا با ۱۵رای موافق و دو رای مخالف، پیشنهاد کمیسیون فرهنگی اجتماعی در خصوص عدم تغییر تعرفه ها تا پایان سال را تأیید کردند. علاوه بر این لایحه «طراحی، پایش و نمای شهر تهران» موضوع دیگری بود که در صحن شورای شهر مورد بررسی قرار گرفت، شورای شهر تهران در سال ۹۳ مصوبه‌ای را در راستای احیای هویت ایرانی اسلامی در سیما و منظر شهری در بحث نماهای شهری به تصویب رسانده بود، براساس این مصوبه شهرداری تهران باید در مدت یک ماه لایحه دستورالعمل ساماندهی نماهای شهر تهران را به شورا ارسال می‌کرد که تا به امروز مسکوت مانده بود. علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران با بیان اینکه تدوین جزییات این لایحه در دوره پنجم شورای شهر مورد بررسی قرار گرفت، گفت: کارگروه مشترکی از معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران و کمیسیون مرتبط در شورای شهر روی این لایحه مطالعاتی را انجام دادند که کلیات آن در صحن شورای شهر به تصویب رسید.
وی با بیان این که ساختمان‌هایی که موفق به دریافت پروانه می‌شوند برای ساخت نما باید طرحشان به تصویب کمیته‌ای از متخصصان برسد، افزود: در رابطه با بناهای عادی و کوچک مقیاس، این کمیته در شهرداری مناطق و در مورد بناهای خاص و بزرگ مقیاس و در سطح ملی این کمیته با نام «بناهای شاخص» در معاونت شهرسازی و معماری مستقر می‌شود. این دو کمیته به لحاظ کیفی و زیبایی شناختی و انطباق با معیارهای سیما و منظر شهری مطلوب طرح‌های پیشنهادی مالکان و سازندگان را بررسی و به تصویب می‌رساند. در جلسه آینده جزییات این لایحه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
فعالیت های بی ضابطه شوراهای معماری
چند هفته ای است که تذکرات شفاهی از صحن شورا حذف شده بود و تذکرات به صورت کتبی به هیات رئیسه ارائه و رئیس شورا آن را قرائت می کرد.اما روز گذشته مجددا تذکرات در صحن از سر گرفته شد و حجت نظری و زهرا نژادبهرام تذکرات خود را در صحن قرائت کردند.
تذکر زهرا نژاد بهرام، عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران در خصوص فعالیت های بی ضابطه و بدون چارچوب شوراهای معماری مناطق بود. او در این باره گفت: با توجه به بررسی های به عمل آمده در کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران مشخص شده است که ظرف یک ماه گذشته فعالیت شوراهای معماری مناطق با شیب تندی افزایش یافته و این روند در برخی مناطق مرکزی و شمالی شهر تهران نمود بیشتری داشته است. این در حالی است که بر اساس مصوبه شورا به تاریخ ۸/ ۷/ ۱۳۹۷ تحت عنوان الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه تعیین ماموریت ها و حدود اختیارات و مسئولیت های شوراهای معماری مناطق»، شهرداری تهران موظف شده بود که ظرف ۲ ماه لایحه ای را با رویکرد کیفی سازی فعالیت های شوراهای معماری و پرهیز از فروش تراکم و بارگذاری های خلاف ضوابط و مقررات طرح تفصیلی شهر تهران به شورا ارائه کند که تاکنون این امر محقق نشده است.
وی ادامه داد:با توجه به عدول از ضوابط و مقررات ملاک عمل در اغلب آراء صادره توسط شوراهای معماری مناطق و کسب درآمد ناپایدار از این محل، از شهردار تهران که خود همواره از مدافعان ارتقا قانون مداری و پایبندی به ضوابط و مقررات بوده است، انتظار چنین است که به منظور مقابله با گسترش فعالیت های بی ضابطه و بدون چارچوب فعالیت شوراهای معماری مناطق و ارائه لایحه صدرالاشاره به شورا، دستورات لازم را در اسرع وقت صادر کنند.
همچنین در جلسه روز گذشته شورا با توجه سالروز غرق شدن کشتی سانچی و جان باختن تعدادی از هموطنان مقرر شد، خیابان شهید عاطفی شرقی واقع در بلوار نلسون ماندلا؛ به دریانوردان سانچی تغییر نام دهد و خیابان شهید عاطفی غربی نیز به خیابان شهید عاطفی تغییر نام پیدا کرد.
