بررسی آمار نشست و برخاست هواپیماها در فرودگاه‌های کشور در سال ۱۳۹۶ نشان می‌دهد که اضافه شدن هواپیماهای کوچک و منطقه‌یی به ناوگان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران که از جمله دستاوردهای برجام به شمار می‌رود، موجب رشد استفاده از فرودگاه‌های کوچک در کشور شده است.
هنگامی که پس از اجرای برجام و طبق مفاد آن، نوبت به نوسازی و گسترش ناوگان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران رسید، خرید ۲۰ فروند هواپیمای منطقه‌یی کوچک با حق گزینش ۲۰ فروند دیگر نیز در دستور کار قرار گرفت. هدف از خرید این هواپیماها که از نوع ATR72-600 بودند، گسترش پروازهای منطقه‌یی ایران و راه‌اندازی فرودگاه‌های کوچک کشور بود. پیش از خرید این هواپیماها، تعداد کمی هواپیمای منطقه‌یی و کوتاه‌برد در ناوگان شرکت‌های هواپیمایی کشور حضور داشتند که هرچند برخی پروازهای محلی را انجام می‌دادند، اما توان تامین تقاضای موجود در بازار پروازهای منطقه‌یی ایران را نداشتند.
اردیبهشت ماه سال گذشته ۴ فروند ATR برای نخستین‌بار به ناوگان ایران‌ایر پیوستند. بعد از آن و به تدریج ۴ فروند دیگر نیز وارد کشور شدند تا این هواپیماها صنعت هوانوردی داخلی ایران را رونق دهند. ایران‌ایر با استفاده از این هواپیماها توانست مسیرهای جدید پروازی راه‌اندازی کرده و مقاصد جدیدی را به فهرست مقاصد خود اضافه کند. سنندج، ابوموسی، ساری، جهرم، خوی، پارس‌آباد مغان، بندرلنگه، ابوموسی و کلاله از جمله این مقاصد بودند. همچنین مسیرهای استانی ایران‌ایر نیز با ورود ATR رونق بیشتری گرفتند. بندرعباس به عنوان هاب جنوب کشور ایران‌ایر انتخاب شد و دو فروند ATR در این فرودگاه مستقر شدند. پرواز میان شهرهایی چون رشت، تبریز. ارومیه، اصفهان، شیراز، مشهد، کرمان و زاهدان نیز افزایش یافت. اما آمار در مورد این افزایش چه می‌گوید؟
رشد فرودگاه‌های کوچک
با مراجعه به آمار نشست و برخاست هواپیماها در سال ۱۳۹۶ که توسط شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران منتشر شده، می‌توان دریافت که عملیات پروازی در بسیاری از فرودگاه‌های کوچک بعد از ورود هواپیماهای جدید هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران رشد قابل ملاحظه‌یی داشته است. به عنوان مثال پس از آغاز پروازهای ایران‌ایر به پارس‌آباد مغان در تاریخ ۱۳ بهمن ۲۴ سورتی پرواز در سال ۹۶ از این فرودگاه انجام و باعث شد، فعالیت فرودگاه پس از ۵ سال از سر گرفته شود. با آغاز پرواز شاپرک‌ها به فرودگاه جهرم، تعداد نشست و برخاست هواپیماها در این فرودگاه از
۲ سورتی در سال ۹۵ به ۵۸ سورتی در سال ۹۶ افزایش پیدا کرد. همچنین نشست و برخاست این هواپیماها در فرودگاه اراک، تعداد نشست و برخاست را از ۲۲۴ سورتی در سال ۹۵ به ۳۰۰ سورتی در سال ۹۶ رساند و با رشد ۳۴ درصدی مواجه کرد.
ایران‌ایر با استفاده از شاپرک‌ها پرواز به فرودگاه‌های شمالی کشور را گسترش داد. تعداد پروازهای هفتگی به فرودگاه‌های رشت و گرگان افزایش پیدا کرد و پرواز به فرودگاه‌های رامسر، دشت ناز ساری و نوشهر مجددا از سر گرفته شد. سال گذشته نشست و برخاست در فرودگاه سردار جنگل رشت ۱۸درصد و در فرودگاه گرگان ۴۸درصد رشد داشته است. این ارقام برای فرودگاه‌های ساری و نوشهر به ترتیب ۹ و ۶۸ درصد بوده‌اند. نشست و برخاست در فرودگاه رامسر نیز ۹۲ درصد رشد داشته است.
ورود ATRها برای مناطق جنوبی کشور نیز خوش یمن بوده است. در سالی که گذشت، نشست و برخاست در فرودگاه بندرعباس ۱۴درصد نسبت به سال پیش از آن رشد داشته است و این رشد را می‌توان به پای تبدیل شدن این فرودگاه به هاب جنوب کشور ایران‌ایر دانست. دو فروند ATR که در این فرودگاه مستقر هستند، پروازهای منظمی را به مقاصدی چون کیش، شیراز، بوشهر، ابوموسی، بندرلنگه، کرمان، چابهار و زاهدان انجام دادند. در این میان فرودگاه‌های کوچک بیش از سایر فرودگاه‌ها منتفع شدند. به عنوان مثال فرودگاه ابوموسی رشد ۹۲ درصدی و فرودگاه چابهار رشد ۱۰ درصدی را در تعداد نشست و برخاست هواپیماها تجربه کردند. فرودگاه‌های زاهدان، کرمان و بوشهر نیز به ترتیب به رشد ۷، ۲۸ و ۲۸درصدی در تعداد نشست و برخاست دست یافتند.
در حال حاضر ۵۵ فرودگاه عملیاتی در کشور وجود دارد، اما ناوگان هوایی کشور برای خدمت‌رسانی به تمام این فرودگاه‌ها کافی نیست. ورود ۸فروند ATR تاکنون گام بزرگی برای بهره‌برداری از این فرودگاه‌ها محسوب می‌شود. بی‌شک با ورود باقی هواپیماهای خریداری شده از این نوع می‌توان به رونق پروازهای محلی و منطقه‌یی امیدوار بود.
