گروه راه و شهرسازی
اگرچه اقدامات سلبی نیروی انتظامی و دستگیری واسطه‌گران ارز در سبزه میدان و خیابان فردوسی تا حدودی تب قیمت ارز را فرو نشاند، اما نوسانات نرخ ارز طی ماه‌های گذشته تاثیر خود را بر بازار مسکن گذاشت، به گونه‌یی که پیش از این مسوولان و فعالان بازار مسکن روند رشد قیمت مسکن را همگام با نرخ تورم یا پایین‌تر از آن پیشبینی می‌کردند اما در هفته گذشته از موضع خود عقب‌نشینی کرده و اعلام کردند که قیمت مسکن طی ماه‌های پایانی سال و سال آینده از نرخ تورم پیشی خواهد گرفت.
حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی که در ماه‌های گذشته بارها در اظهارات خود بر همگامی قیمت مسکن با نرخ تورم در سال آینده تاکید کرده بود و در مردادماه سال جاری هم با قاطعیت مطرح کرد: «پیشبینی ماست که قیمت مسکن در آینده متناسب با نرخ تورم خواهد بود و بازار کشش افزایش قیمت شدید مسکن را ندارد.» وی در تازه‌ترین مصاحبه‌اش گفته است که قیمت مسکن در سال آتی 2درصد بیشتر از نرخ تورم خواهد بود.
عبور از شاخص تورم در سال آینده
علاوه بر معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی که معتقد است؛ قیمت مسکن در سال آینده 2درصد بیشتر از نرخ تورم است، رییس اتحادیه مشاوران املاک هم می‌گوید: ارز، طلا، بورس و حامل‌های انرژی موجب تاثیر گذاشتن بر بازار و رشد قیمت مسکن می‌شود.
مصطفی قلی‌خسروی در گفت‌وگو با فارس در مورد اینکه آیا رشد روزهای اخیر قیمت مسکن حباب است، می‌گوید: کارشناسی که عنوان می‌کند افزایش قیمت مسکن حباب است، قصد منحرف کردن اذهان، بازار و مطرح کردن نام خود را دارد. او می‌افزاید: قطعا زمانی که قیمت مسکن افزایش می‌یابد، رکود از بازار مسکن خارج می‌شود، پس اتحادیه طالب رشد قیمت مسکن نیست، اما رشد قیمت مسکن واقعیت است. قلی‌خسروی با تاکید بر اینکه قیمت مسکن در بازار را چندین مولفه افزایش می‌دهد، تصریح می‌کند: ارز، طلا، بورس و حامل‌های انرژی موجب تاثیر گذاشتن بر بازار و رشد قیمت مسکن می‌شود. رییس اتحادیه مشاوران املاک اظهار می‌کند: تحلیلگران و نایب‌رییس کمیسیون عمران اعلام می‌کنند که نیازمند تولید مسکن هستیم، احداث مسکن برای دهک‌های پایین جامعه باید انجام شود، چرا که ساخت‌وساز به‌طور مستقیم بر 174شغل کلیدی تاثیر می‌گذارد.
او بیان می‌کند: رونق ساخت‌وساز موجب رونق اشتغال و صنایع وابسته به صنعت ساختمان می‌شود، پس رونق ساخت‌وساز موجب رونق سایر مشاغل که آمار آن بسیار بالاتر از عدد هزار شغل است، خواهد شد. قلی‌خسروی ادامه می‌دهد: اگر می‌خواهیم جلو رشد جهش‌گونه قیمت مسکن را بگیریم، تنها باید با عرضه مناسب پاسخگوی بخش تقاضا باشیم و اینکه بگوییم قیمت مسکن کاهش می‌یابد و افزایش قیمت حباب است، گمراه کردن مردم است.
او تاکید می‌کند: قطعا رشد قیمت مسکن در حد نرخ تورم هم به نفع متقاضیان و هم به نفع سازندگان خواهد بود، چرا که رشد قیمت مسکن در حد معقول هم از افزایش جهشی قیمت جلوگیری و هم سازندگان را برای ساخت مسکن ترغیب می‌کند.
به گفته این مقام مسوول، میزان معاملات مسکن در بهمن ماه جاری حدود 5 درصد رشد داشته است.
وضعیت بهتر بازار در سال 97
در این میان مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن هم که همواره در پیش‌بینی‌های خود بر حرکت بازار مسکن همگام با نرخ تورم اصرار داشت، دیروز در مصاحبه‌یی درباره شرایط بازار مسکن در سال آینده می‌گفت: انتظار می‌رود که قیمت مسکن مقداری بالاتر از نرخ تورم باشد.
علی چگنی افزود: بازار مسکن در سال آینده به لحاظ معاملات، قیمت‌ها و رشد پروانه‌های ساختمانی بهتر از سال ۱۳۹۶ خواهد بود و افزایش قیمت‌ها شاید اندکی بالاتر از تورم باشد و شدید نخواهد بود. رشد پروانه‌های ساختمانی هم در ۹ماهه ابتدای امسال 5.2درصد رشد داشته است، بنابراین پیشبینی می‌کنیم که سال آینده تولید و سرمایه‌گذاری در بخش مسکن مقداری رونق بگیرد.
البته مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن افزایش قیمت مسکن را طی ماه‌های گذشته ناشی از رشد معاملات می‌داند درحالی که نگاهی به اظهارنظر فعالان حوزه مصالح ساختمانی و به ویژه گفته‌های دبیر انجمن تولیدکنندگان سیمان حاکی از آن است که افزایش نرخ ارز و تاثیر آن بر مصالح ساختمانی و همچنین بسیاری از کالاها اثر قابل توجهی بر قیمت واحدهای مسکونی در حال ساخت و همچنین واحدهای ساخته شده داشته است، اما هیچ‌گاه در پیش‌بینی‌ها و اظهارنظرهای مسوولان حوزه مسکن جدی گرفته نشده است.
چگنی اظهار می‌کند: چهار سال است که قیمت مسکن با ثبات نسبی همراه بوده و در چند ماه اخیر هم به دلیل افزایش معاملات، طبیعتا قیمت مسکن مقداری بالا رفته است. با این حال قیمت‌های معاملاتی با قیمت‌های پیشنهادی متفاوت است، یعنی در ۱۰ماهه ابتدای امسال حدود ۸.۲درصد قیمت مسکن افزایش یافته است که اگر ماه به ماه را مقایسه کنیم در دی ماه نسبت به دی ماه سال قبل حدود ۱۵درصد افزایش را نشان می‌دهد که این رقم افزایش زیادی نیست.
او اضافه می‌کند: پیشبینی نمی‌کنیم که به لحاظ قیمت‌های معاملاتی اتفاق عجیبی رخ دهد و اینکه بعضی فروشندگان رقم‌های پیشنهادی را تا 50 درصد افزایش داده‌اند در بازار چنین ظرفیتی نیست، چرا که عرضه کافی وجود دارد.
به گفته این مقام مسوول، ۲میلیون و ۵۰۰ هزار واحد خالی در بازار مسکن وجود دارد که پتانسیلی است که می‌تواند سمت عرضه را تقویت کند، از طرف دیگر ظرفیت اقتصاد به شکلی نیست که بتواند افزایش شدید قیمت‌ها را تحمل کند البته افزایش نسبی که حدود تورم یا مقداری بالاتر باشد را بازار تجربه خواهد کرد. چگنی در گفت‌وگو با ایسنا درباره سامانه اخذ مالیات از خانه‌های خالی گفت: مسوولیت ایجاد سامانه املاک و اسکان که یک طرح ملی است و دستگاه‌ها و نهادهای بسیاری باید در آن مشارکت کنند به سازمان ملی زمین و مسکن واگذار شده و کارها در حال انجام است. او همچنین محور فعالیت دولت در بخش مسکن را نوسازی بافت‌های فرسوده می‌داند و می‌افزاید: دولت قصد دارد، حمایت‌های مالی را در این زمینه انجام دهد و باید بتواند تسهیلات ارزان‌قیمت ارائه کند تا توسعه‌گرها رشد پیدا کنند و نابسامانی و مشکلات بافت‌های فرسوده کاهش یابد.
به گفته مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن، محله‌های هدف بازآفرینی شهری شناسایی شده‌اند و این موضوع پیش از این هم در برنامه ششم توسعه گنجانده شده بود که سالانه ۲۷۰محله در برنامه‌ریزی بازآفرینی شهری قرار گیرند و تامین مالی هم به این صورت است که املاک در اختیار اشخاص است. منابع مالی از طریق سیستم بانکی تامین می‌شود. مقداری از اعتبارات را هم دولت از طرقی همچون صندوق توسعه ملی یا سایر منابع تامین می‌کند و در اختیار سیستم بانکی قرار می‌دهد که وام ارزان‌قیمت برای متقاضیان پرداخت شود.
