گروه راه و شهرسازی زهره علامی
کشمکش میان فرودگاه نجف و ایرلاین‌های ایرانی تمامی ندارد و پس از رفع تلویحی مشکل افزایش نرخ خدمات فرودگاهی نجف، این بار نوبت افزایش قیمت هر لیتر سوخت هواپیما (از 98سنت به یک دلار و 24سنت) برای شرکت‌های هواپیمایی ایرانی رسیده است که به نظر می‌رسد، شرکت‌های هواپیمایی دیگر مانند گذشته به دنبال کنار آمدن با سودجویی مسوولان این فرودگاه خصوصی نیستند و با توجه به گفته‌های دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی تصمیم گرفته‌اند که پروازها از نجف به مقصد ایران و از ایران به نجف را به فرودگاه بغداد یا بصره منتقل کنند.
خرداد ماه سال جاری مشکل میان فرودگاه نجف و ایرلاین‌های ایرانی بابت افزایش نرخ خدمات فرودگاهی بالا گرفت و با وجود اعتراض‌های بسیار، فرودگاه نجف همچنان به گران‌فروشی خود ادامه داد تا اینکه سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که با توجه به تداوم این شرایط یعنی افزایش غیرمنطقی خدمات فرودگاهی و بی‌توجهی به انتقادها از دهم تیر ماه پروازها از شهرهای ایران به این فرودگاه و بالعکس لغو می‌شود.
توقف پروازها چند روزی ادامه داشت تا اینکه مسوولان فرودگاه نجف در راس هیاتی به تهران آمادند تا شاید دوباره پروازها به این فرودگاه برقرار شود اما گفت‌وگوی دو طرف در جلسه اول بی‌نتیجه ماند و این بار مسوولان سازمان هواپیمایی کشور مهمان فرودگاه نجف شدند و پس از ادامه رایزنی‌ها شاهد برقراری دوباره پروازها به فرودگاه نجف بودیم.
پروازها از مشهد و تهران به نجف و بالعکس ادامه داشت تا اینکه از چندی پیش، سنگ‌اندازی دوباره مسوولان فرودگاه نجف برای ایرلاین‌های ایرانی با افزایش نرخ سوخت به ایرلاین‌های ایرانی ثابت کرد که سودجویی این فرودگاه از اشتیاق ایرانی‌ها برای زیارت عتبات عالیات ادامه دارد و این بار این فرودگاه به بهانه‌یی دیگر می‌خواهد از شرکت‌های هواپیمایی و زایران ایرانی سوءاستفاده کند.
افزایش غیرمنطقی نرخ خدمات فرودگاهی و پس از آن نرخ سوخت درحالی از سوی فرودگاه نجف انجام می‌شود که آمار منتشر شده از فهرست درآمدهای فرودگاه‌های عراق نشان می‌دهد که فرودگاه نجف در بین 5 فرودگاه بزرگ عراق با 100.7میلیون دلار در سال 2016 بیشترین درآمد را کسب کرده است و در همین سال فرودگاه بغداد با 99.2میلیون دلار، فرودگاه اربیل 98.9میلیون دلار، فرودگاه بصره 31.2میلیون دلار و فرودگاه سلیمانیه 30میلیون دلار درآمد در رتبه‌های بعدی قرار داشته‌اند. در این میان براساس اطلاعات منتشر شده، تعداد پروازهای فرودگاه بغداد در سال 2016 بیش از فرودگاه نجف بوده است اما با این وجود درآمد فرودگاه نجف از بغداد بیشتر بوده که این موضوع حکایت از گران بودن خدمات فرودگاهی این فرودگاه نسبت به سایر فرودگاه‌های عراق است یعنی این فرودگاه با سوءاستفاده از استقبال زایران ایرانی برای سفر به نجف درحال افزایش درآمدهای نامشروع خود است و هر بار دستاویز جدیدی برای رسیدن به اهداف خود بهره می‌برد. بر همین اساس سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نهاد حاکمیتی صنعت هوانوردی برای بازیابی حقوق ایرلاین‌های ایرانی و مسافران تصمیم گرفت که در این شرایط پروازها را به سایر فرودگاه‌های عراق انتقال دهد تا از ادامه سوءاستفاده مالی فرودگاه نجف از شرکت‌های هواپیمایی ایرانی جلوگیری کند.
البته ناگفته نماند که این تصمیم جدید سازمان هواپیمایی کشوری که از سوم مهر ماه اجرایی شد بدون اطلاع‌رسانی به زایران بود و همین موضوع موجب انتقاداتی از سوی مسافران شد زیرا موجب سرگردانی زایران در فرودگاه نجف شده و پس از ساعت‌ها معطلی، زایران از فرودگاه نجف به فرودگاه بغداد منتقل شدند و این درحالی است که زایران نباید قربانی اختلاف میان شرکت‌های هواپیمایی با فرودگاه نجف شوند و ایرلاین مذکور باید از قبل به مسافران اعلام می‌کرد که این پرواز از فرودگاه بغداد انجام می‌شود.
تقویت روابط سیاسی ایران و عراق
اختلافات میان فرودگاه نجف و سازمان هواپیمایی کشوری درحالی تشدید می‌شود که علاوه بر نزدیک شدن به ایام اربعین حسینی(ع) طی چند روز گذشته شاهد حضور پررنگ مسوولان عالیرتبه عراقی در ایران بودیم و با وجود تاکید طرفین بر افزایش همکاری‌ها در تمامی بخش‌ها اما همچنان مشکل میان شرکت‌های هواپیمایی و فرودگاه نجف ادامه دارد و به نظر می‌رسد که حل این کشمکش در راستای همکاری‌های طرفین نیست زیرا در گفت‌وگوها اشاره‌یی به این موضوع نشده است و به نظر می‌رسد، حل این مشکل تنها با تحریم فرودگاه نجف و انتقال پروازها به سایر فرودگاه‌های عراق وابسته است.
مقصود اسعدی‌سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در گفت‌وگو با ایسنا، فرودگاه بغداد و حتی فروگاه بصره را دو گزینه ایران برای انتقال پروازهای اربعین می‌داند و می‌گوید: همانطور که پیش از این هم سهم ایرلاین‌های ایرانی به فرودگاه بغداد اختصاص یافته از این پس هم امکان آن وجود دارد که سهم بیشتری به فرودگاه بغداد داده شود و حتی در صورت نیاز گزینه فرودگاه‌هایی مانند بصره را هم بررسی می‌کنیم.
به گفته او، آنچه از سوی مسوولان فرودگاه نجف اجرایی شده خلاف اصول بین‌المللی و تعهدات دو جانبه بوده و از این رو در صورت تداوم آن قطعا شرکت‌های ایرانی تصمیماتی جدید در این زمینه اتخاذ می‌کنند.
به گفته اسعدی‌سامانی از چند ماه قبل که فرودگاه نجف تصمیم گرفت، نرخ هندلینگ فرودگاه را برای ایرلاین‌های ایرانی افزایش دهد و قیمت‌ها را به 4برابر رقم ثابت برساند، دو طرف مذاکراتی داشتند اما با وجود وعده مسوولان این فرودگاه همچنان نرخ هندلینگ مانند سابق اعمال می‌شود.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ادامه داد: در کنار نرخ بالای خدمات فرودگاهی نرخ سوخت پروازها هم از ۹۸سنت به یک دلار و ۴۲سنت رسیده که این رقم با توجه به بالا بودن پروازهای ایران به این فرودگاه قطعا شرایط را برای ایرلاینها دشوار می‌کند.
او با بیان اینکه وزارت امور خارجه می‌تواند در این زمینه کمک حال شرکت‌های داخلی باشد، تاکید می‌کند: با وجود آنکه ایران تهدیدهایی کرد که نتیجه‌بخش نبود اما ایرلاینها هنوز می‌توانند با مذاکرات جدید، گره‌های موجود را باز کنند اما احتمال دارد تصمیم‌هایی جدید گرفته شود که کاهش و توقف پروازهای ایرانی به فرودگاه نجف یکی از این گزینه‌هاست.
