طبق نامه‌نگاری‌های انجام شده در وزارت صمت، واردات خودرو با اعلام اسامی شرکت‌های واردکننده در مرحله نخست رسما کلید خورد. روزگذشته عبدالله توکلی لاهیجانی مدیرکل دفتر صنایع خودروی وزارت صمت در نامه‌ای به باقری مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات موضوع واردات خودرو و اسامی شرکت‌های واردکننده مرحله نخست را اعلام کرد. در این نامه که سوم آبان ماه صادر شده، آمده است: نام و شناسه ملی شرکت‌های واردکننده مرحله نخست بر مبنای مستندات اولیه ارایه شده مطابق با الزامات ایین نامه واردات خودرو و جلسات کارشناسی برگزار شده، به منظور ایجاد دسترسی برای ثبت نام شناسه خودرو ارسال می‌شود. آنطور که در این نامه آمده است: مستندات ارایه شده این شرکت‌ها از نظر قرارداد با شرکت خودروساز خارجی، وضعیت خدمات پس از فروش و برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری فناورانه در حال بررسی است. اسامی شرکت‌ها به شرح زیر است.1. سایپا.2 پارس خودرو، 3. سایپا- سیتروئن 4. تجارت بین‌المللی و پشتیبانی کرمان خودرو، 5. خودروسازی فردا، 6. مکث موتور؛ 7. آرین موتور پویا. روز گذشته معاون صنعتی وزارت صمت نیز از 90 هزار خودرو از سه کشور «چین، ژاپن و کره جنوبی» خبر داد. به گفته او، با نرخ فعلی دلار می‌توان گفت که یک خودروی اقتصادی ۶ هزار دلار با قیمت ۲۰۰ میلیون تومان به دست مصرف‌کننده خواهد رسید.
جزییات واردات خودرو
معاون صنایع حمل و نقل وزیر صمت روز گذشته در در نشست خبری در مورد واردات خودرو اظهار کرد: تلاش زیادی از بهمن ماه برای تدوین ایین نامه و تصویب در هیات دولت صورت گرفت و نهایتاً سوم شهریور ماه ابلاغ و دستورالعمل تدوین شد؛ مجلس ایراداتی وارد کرد که این ایرادات هم اصلاح شد و هم‌اکنون وارد فرآیند اجرای کار شده‌ایم و سعی می‌کنیم هر چه سریع‌تر واردات انجام شود.
منوچهر منطقی در مورد تأثیر استیضاح وزیر صمت در واردات خودرو، تصریح کرد: تحولات سیاسی که ممکن است در وزارت صمت رخ دهد به موضوع واردات خیلی مرتبط نیست. منطقی در مورد شرکت‌های واردکننده هم گفت: ۳۸۰ شرکت برای واردات خودرو ثبت نام کردند و در نهایت ۲۴ مجموعه اطلاعات کامل ارایه کردند که از ۲۴ شرکت تأیید شدند. معاون وزیر صمت افزود: در ایین نامه اولویت با خودروهای زیر ۱۰ هزار یورو بود بنابراین شرکت‌هایی که قصد واردات این خودروها را داشتند در اولویت قرار گرفتند که ۱۰ شرکت هستند و بعد از آنها، شرکت‌هایی که قصد واردات خودروهای ۱۰ تا ۲۰ هزار یورو را داشتند در اولویت بودند. وی گفت: خودروهای وارداتی صرفاً چینی نیستند کره‌ای و ژاپنی هم هستند. منطقی افزود: هر خودروساز باید سراغ یک برند برود زیرا در این صورت قدرت چانه‌زنی بالا می‌رود؛ وقتی دو خودروساز با هم سراغ یک برند بروند سرشان کلاه می‌رود. معاون وزیر صمت به ساخت داخل هم اشاره کرد و گفت: در قوانین جدید خودرو که در حال تدوین است ساخت‌داخل باید بالای ۵۰ درصد باشد و فناوری کلیدی داشته باشد تا برای تولید روش‌های مختلفی داشته باشیم. منطقی در مورد خودروهای اقتصادی تصریح کرد: خودروی اقتصادی، خودرویی است که در محدوده قیمت ۶ هزار دلار به بالاست اما کیفیت لازم را دارد و هدف از واردات از خودروهای اقتصادی، این مدل خودروهاست. وی ادامه داد: اما قطعاً خودروهای اقتصادی که وارد کشور شوند قیمت اقتصادی ندارند، بنابراین فرآیند توسعه و تولید خودروی اقتصادی را در داخل گذاشته‌ایم. منطقی اضافه کرد: با نرخ فعلی دلار می‌توان گفت که یک خودروی اقتصادی ۶ هزار دلار با قیمت ۲۰۰ میلیون تومان به دست مصرف‌کننده خواهد رسید.
واردات ۹۰ هزار خودرو
وی ادامه داد: ۹۰ هزار خودرو وارد و با انتقال فناوری ۳۰۰ هزار خودروی اقتصادی در داخل تولید خواهد شد. معاون وزیر صمت افزود: اگر خودروهای وارداتی در بازار عرضه می‌شد قیمت سرسام آور بالا می‌رفت پس باید در بورس وارد می‌شد که قیمت‌ها چندان بالا نرود. عرضه در بورس کنترل قیمت را بهتر می‌کند و قیمت چندان بالا نمی‌رود.
منطقی اضافه کرد: مثلاً تعرفه ۲۵ درصد تعلق می‌گیرد و اگر سود اضافه داشت یک قسمت به خود واردکننده بر می‌گردد و قسمتی برای توسعه خودروهای اقتصادی هزینه می‌شود. معاون وزیر صمت در مورد تأثیر تحریم‌ها بر واردات خودرو، گفت: برخورد با تحریم بر عهده واردکننده است و قطعاً راهی برای دور زدن آن پیدا خواهد کرد. منطقی تاکید کرد: خودروهای با قیمت بالای ۱۰ هزار یورو همه استانداردهای ۸۵ گانه مدنظر سازمان ملی استاندارد را پاس می‌کنند، اما برای خودروهای اقتصادی درخواست کرده‌ایم که سه مورد از این استانداردها به صورت تشویقی باشد.
جزییات تأمین ارز واردات
وی همچنین در خصوص تأمین ارز مورد نیاز واردات این خودروها تصریح کرد: بانک مرکزی قول مساعد داده که به این منظور حدود یک میلیارد دلار به تخصیص ارز بپردازد، در عین حال اگر افرادی رمزارز یا منابع ارزی در خارج از کشور دارند به شرط تأیید بانک مرکزی می‌توانند خودرو وارد کنند. همچنین برای خودروهای خدمات عمومی نظیر تاکسی نیز افراد می‌توانند در تعامل با شهرداری به صورت BOO خودرو وارد کنند. به احتمال زیاد بانک مرکزی مبلغ یک میلیارد دلار را تا پایان سال تخصیص خواهد داد. منطقی اظهار کرد: در خصوص واردات خودرو تاکنون دو دسته به وزارت صمت مراجعه کرده‌اند؛ دسته نخست که پیش از این واردکننده اصلی بودند و دسته دوم خودروسازان داخلی بودند، ضمن اینکه برخی واردکنندگان بزرگ خودرو در گذشته اکنون به تولیدکننده خودرو تبدیل شده‌اند. معاون وزیر صمت همچنین در خصوص بدعهدی کره‌ای‌ها و اینکه آیا از این کشور خودرو وارد خواهیم کرد یا خیر، گفت: وزارت صمت چنین قاعده‌ای ندارد که کشورهایی که پیش از این در زمان تحریم‌ها رمان را ترک کرده‌اند مراوده نداشته باشد و اگر چنین کنیم به‌طور قطع متهم به همکاری صرف با چینی‌ها خواهیم شد.
تصمیم‌گیری در مورد قیمت خودرو بعد از واردات
وی در مورد قیمت خودرو هم گفت: قیمت خودرو از مهر ماه پارسال که مورد تصویب سران قوا قرار گرفت تغییری نکرده است و همه انتظار افزایش قیمت را داشتند منتهی با ارتقای تولید، کمتر کردن تنوع تولید و کاهش هزینه‌های تولید سعی شده کار را با همین قیمت‌های فعلی جلو ببریم و ضرر خودروسازان روند کاهشی داشته باشد. طبق دستور سران قوا هر سه ماه باید گزارشی از قیمت هم ارایه شود. منطقی تصریح کرد: با واردات فضایی ایجاد می‌شود که شاید بتوان در مورد قیمت خودرو تصمیم‌گیری کرد. وی در خصوص خودروهای تجاری و ناوگان فرسوده آن تاکید کرد: در این زمینه در وهله نخست به دنبال احیای ظرفیت‌های موجود و پاسخ به نیاز بازار از طریق تولید داخل بودیم، به‌طوری که در حوزه اتوبوس شهرداری‌ها و وزارت کشور همکاری خوبی با خودروسازان داشته و اکنون برخی اتوبوس‌سازان با همه قوا در حال فعالیت هستند. طی سال‌های آینده تولید ۱۰۰ هزار دستگاه انواع خودروهای تجاری برنامه‌ریزی شده است. معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت گفت: با توجه به نیاز انباشته موجود در این بخش، لزوم ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا و اعلام مداوم شهرداری‌ها مبنی بر کمبود وسایل نقلیه و با توجه به اینکه خودروسازان بلافاصله نمی‌توانند تولید را افزایش داده و به همه تقاضاهای موجود پاسخ دهند، مقرر شد بخشی از نیاز به صورت واردات باشد و این واردات مقطعی خواهد بود.
تولید ۹ خودروی جدید داخلی
عبدالله توکلی لاهیجانی مدیرکل صنایع خودروی وزارت صمت هم در این نشست اظهار کرد: اصلاح صنعت خودرو در سه بخش طراحی شده که گام اول احیای ظرفیت موجود، گام دوم به روزرسانی پلتفرم و گام سوم هم تقویت ارتباطات جهانی است. وی افزود: تعرفه‌ها همچنان مطابق دفترچه گمرک خواهد بود. در خصوص خودروهای اقتصادی تعرفه کمترین حالت ممکن خواهد بود و عرضه در بورس می‌تواند خودتنظیم‌گر باشد و بازار و تعرفه‌ها را تنظیم کند. در خصوص سایر هزینه‌های واردات تلاش شده در خصوص واردات خودروی اقتصادی کمترین هزینه وجود داشته باشد. وی در مورد اعلام اسامی ۷ شرکت برای واردات خودرو هم گفت: واردات خودرو محدود به شرکت‌های اعلام شده نخواهد بود و شرکت‌های دیگری نیز به این فرآیند اضافه خواهند شد. توکلی در مورد تولید خودرو، اظهار کرد: از سال ۹۷ با شدت گرفتن تحریم‌ها تولید خودرو افت کرد و از تولید ۱.۴ میلیون دستگاه در سال به نصف کاهش یافته بود و از سوی دیگر به خاطر عدم واردات قطعات، تولید خودروهای ناقص هم افزایش یافته بود. مدیرکل صنایع خودروی وزارت صمت افزود: در هفت‌ماهه امسال ۶۲۶ هزار و ۴۵۲ دستگاه خودرو در کشور تولید شد که در مقایسه با آمار مدت مشابه پارسال (تولید خودروی ناقص و کامل) رشد ۱۲ درصدی نشان می‌دهد، با این حال مقایسه تولید خودروی کامل نشان‌دهنده رشد ۳۱۹ درصدی است. وی افزود: انباشت خودرو در پارکینگ به منزله حبس نقدینگی خودروساز است که به دومینوی زیان انباشته شرکت دامن می‌زند. از سویی دیگر وقتی ظرفیت تولید خودروساز ۸۰۰ هزار دستگاه باشد اما تنها ۳۰۰ هزار خودرو تولید کند، هزینه‌های سربار نیز دو برابر می‌شود. بنابراین دپوی خودرو در پارکینگ هم اثر کیفی و هم اثر قیمتی دارد. وی ادامه داد: تعداد خودروهای تحویل داده شده به مشتری در سال جاری ۳۰ درصد افزایش یافت و تعهدات خودروسازان کمتر شده است. سال گذشته در ایران خودرو ۲۱ هزار دستگاه در این مدت تولید شده بود که این رقم امسال به ۲۳۴ هزار دستگاه خودروی کامل رسیده است. در بخش خصوصی هم علاوه بر دو خودروساز بزرگ تولید افزایش یافته است، به گونه‌ای که امسال تا پایان مهرماه ۹۶ هزار دستگاه خودرو در بخش خصوصی تولید شده که پارسال در این مدت ۳۹ هزار خودرو در بخش خصوصی تولید شده بود. مدیرکل صنایع خودروی وزارت صمت به جزییات تولید خودرو اشاره کرد و گفت: تولید خودروهای سواری در سال جاری با رشد ۷ درصد نسبت به سال قبل به ۵۴۵ هزار دستگاه رسیده است. در تولید وانت از رشد ۴۷ درصد برخوردار شد. تولید ون از ۳۰۰ دستگاه سال گذشته، امسال با رشد ۴۵۴ درصد به ۱۷۰۰ خودروی ون رسیده، در تولید اتوبوس و مینی‌بوس هم از ۳۷ رشد برخوردار شده است. در خودروهای سنگین رشد تولید در سال جاری ۱۷۸ درصد بود که در این مدت ۱۵ هزار و ۸۹۳ دستگاه خودروی سنگین تولید شد. وی همجنین به طراحی پلت فرم‌های جدید اشاره کرد و گفت: بر اساس پلت فرم‌های جدیدی که طراحی شد سال آینده ۹ محصول جدید خواهیم داشت. هزینه کردن روی پلت فرم‌های قدیمی منطقی نبود. به گفته توکلی اسامی خودروهای جدید به شرح زیر است. 1. واریانت نخست خودروی اقتصادی سایپا بر پایه پلتفرم خودروی اقتصادی مشترک سایپا و ایران خودرو؛ 2. خودروی ری را (کراس اور پلتفرم اختصاصی ایران خودرو)؛ 3. خودروی اختصاصی پارس خودرو p۹۰ بر پایه پلتفرم به‌روز شده ال ۹۰ و قطعات کاملاً بومی؛ 4. خودروی آریای اتومات (بر پایه مگا پلتفرم اختصاصی سایپا)؛ 5. خودرو TF۲۱ بر پایه پلتفرم به‌روزآوری شده ایران خودرو؛ 6. خودروی اطلس بر پایه پلتفرم به‌روزآوری شده ایکس ۲۰۰ سایپا؛ 7. خودروی سهند بر پایه پلتفرم به‌روزآوری شده ایکس ۲۰۰ سایپا؛ 8. وانت آریسان سه منطبق بر استانداردها شرکت ایران خودرو؛ 9. وانت اختصاصی گروه سایپا منطبق بر استانداردها و فیس لیفت‌های محصولات جاری (مدل‌های سال) به منظور ارتقای استانداردها.
