تعادل |
اگرچه بازار خودرو از نظر خرید و فروش وضعیت آرامی دارد اما قیمت‌ها در این بازار همچنان بالاست. به‌طوری که با روند افزایشی نرخ دلا، بازار خرید و فروش خودرو نیز با افزایش قیمت‌ها مواجه شده است. آنطور که فعالان بازار می‌گویند، مصرف‌کننده در بازار حضور ندارد و رکود سنگینی در بخش فروش حاکم است و مشتریان منتظر تعیین تکلیف بازار هستند. علاوه بر این نامعلوم بودن بندها و مفاد واردات خودرو نیز بر آشفته‌بازار خودرو اثر گذاشته است، البته انتظار واردات خودرو ماه‌ها است که در بازار وجود دارد و هنوز هم راهکاری برای آرام کردن این بازار آشفته پیدا نشده است.
رصد قیمت خودرو در پایان هفته
بررسی نوسانات قیمتی از خیز قیمت‌ها در 24 ساعت گذشته در بین خودروهای پراید، دنا، پژو و سمند حکایت دارد. بررسی نوسانات قیمتی در بازار خودرو حاکی از خیز قیمت خودرو در بازار طی 48ساعت گذشته است؛ در بین خودروهای پراید موجود در بازار مدل ۱۱۱ آن از ۲۰۳ میلیون تومان در روزهای گذشته، دیروز به ۲۰۴ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۳۱ آن نیز از ۱۸۲ میلیون تومان روزهای گذشته به ۱۸۳ میلیون تومان در روز چهارشنبه رسیده است. خودروهای پژو نیز در این مدت از افزایش قیمت‌ها در امان نمانده‌اند به‌طوری که پژو ۲۰۰۸ مدل ۱۳۹۸ از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان در روزهای گذشته اکنون به یک میلیارد و ۳۱۰ میلیون تومان رسیده است و مدل ۱۳۹۹ این خودرو نیز از یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان به یک میلیارد و ۳۷۰ میلیون تومان رسیده است.
خودرو پژو ۲۰۶ تیپ ۲ مدل ۱۳۹۹ نیز طی روزهای گذشته دچار نوسان شده است، به‌طوری که قیمت این مدل خودرو از ۲۸۳ میلیون تومان در روزهای گذشته به ۲۸۴ میلیون تومان افزایش یافته است. همچنین مدل ۱۴۰۰ این خودرو در این مدت یک میلیون تومان گران شده است و ۲۹۴ میلیون تومان قیمت خورده است. از طرفی، مدل ۱۴۰۱ این خودرو نیز از ۳۰۳ میلیون تومان در روزهای گذشته به ۳۰۴ میلیون تومان افزایش یافته است. خودروهای دنا نیز در این مدت گران شدند به‌طوری که دنا معمولی مدل ۱۴۰۰ از ۳۹۰ میلیون تومان به ۳۹۲ میلیون تومان رسیده است. همچنین مدل ۱۴۰۱ این خودرو نیز در این مدت ۲ میلیون تومان گران شده و ۴۰۶ میلیون تومان قیمت خورده است.
تکمیل ناقص‌ها هم بازار را آرام نکرد!
حال اگرچه بررسی آخرین آمار مربوط به وضعیت تولید خودرو در کشور از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا ۱۸ خرداد ماه، نشان می‌دهد که در این مدت ۱۶۰ هزار و ۶۸۰ دستگاه تولید که از این میزان ۳۹ هزار و ۱۹۸ دستگاه خودرو به صورت ناقص تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل که از ۱۷۲ هزار و ۸۹۶ دستگاه، ۱۳۶ هزار و ۷۹۲ دستگاه به صورت ناقص تولید شده بود، کاهش ۷۱ درصدی یافته است. تعداد خودروهای ناقص انباشته شده در پارکینگ‌های سایپا و ایران‌خودرو از ابتدای سال جاری تا تاریخ 18 خردادماه، به 48 هزار و 872 دستگاه رسیده است. تعداد این خودروها در مدت مشابه سال گذشته برابر با 135 هزار و 674 دستگاه بوده که کاهش 64 درصدی را نشان می‌دهد. طبق آمار سال گذشته، تعداد خودروهای ناقص گروه صنعتی ایران‌خودرو به 61 هزار و 733 دستگاه می‌رسید. اما اکنون با کاهش 61 درصدی، تعداد این خودروها برابر با 24 هزار و 166 دستگاه است. سایپا نیز در مدت مشابه سال گذشته حدود 73 هزار و 941 دستگاه خودرو ناقص تولید کرد. اما تعداد این خودروها در سال جاری به 24 هزار و 706 دستگاه رسیده که کاهش 67 درصدی را نشان می‌دهد.
البته به نظر می‌رسد به دلیل تمرکز خودروسازان به تولید خودروهای کامل، تولید خودرو در مجموع نسبت به مدت مشابه پارسال کاهش یافته است، به گونه‌ای که امسال ۱۶۰ هزار و ۶۸۰ دستگاه خودرو تولید شده در حالی که سال گذشته ۱۷۲ هزار و ۸۹۶ دستگاه خودرو تولید شده بود که بیانگر کاهش ۷ درصدی است.
اگرچه وضعیت تولید خودروهای ناقص به صورت چشم‌گیری کاهش یافته است اما هنوز تأثیر این فرایند در بازار خودرو برخلاف ادعاها به چشم نمی‌آید زیرا صمتی‌ها تاکید کرده بودند که با تولید خودروی کامل به دنبال بهبود وضعیت بازار خواهند بود. اما گزارش‌ها از بازار خودرو برخلاف این صحبت‌ها است و آنطور که فعالان بازار می‌گویند میزان عرضه خودرو به بازار بهبود نیافته و بازار تشنه‌تر از قبل مانده است. بنابراین حال که صمت به نوعی در تولید خودروهای ناقص در حال دستیابی به اهداف مدنظر است باید در مورد عرضه خودرو به بازار نیز برنامه مدونی طراحی کند تا همانطور که وعده داده بتواند ماهانه ۱۲۰ هزار دستگاه به بازار تزریق کند تا هم تقاضا را پاسخ دهد و هم سوداگران را از بازار خارج کند. به این ترتیب است که اهداف صمت از کاهش تولید خودروهای ناقص به ثمر خواهد نشست.
مالیات‌ستانی چه اثری بر بازار دارد؟
از سوی دیگر، دولت در سال جدید افزایش درآمدهای مالیاتی کشور را در دستور کار قرار داد. از جمله مالیات‌های خودرویی جدیدی که اعمال شد، مالیات سبز شرکت‌های خودروسازی بود. در این مالیات، خریداران بر اساس میزان آلایندگی که هر خودرو تولید می‌کند، باید به خودروسازان مالیات بپردازند. البته به نظر می‌رسد اخذ مالیات خودرویی جدیدی نیز در دستور کار قرار می‌گیرد. چندی پیش منوچهر منطقی، معاون وزیر صمت گفته بود که پیش‌بینی می‌شود کسانی که خودرویی را از کارخانه بخرند و به قیمت بالاتر بفروشند باید مالیات بدهند. او تاکید کرده بود که با کمک مجلس به‌دنبال این هستیم که اگر شخصی خودرو را ۱۶۰ میلیون تومان خرید و ۳۰۰ میلیون تومان فروخت باید مالیات بپردازد. (خبرآنلاین) اما کارشناسان در پاسخ به اینکه آیا نوع مالیات ستانی تاثیری بر بازار و قیمت‌ها دارد یا خیر، می‌گویند: وزارت صمت ابتدا باید دلال را تعریف و سپس افراد را شناسایی کند. وزارت صمت تا زمانی که تعریفی برای دلال مشخص نکند، نمی‌توان گفت چه کسانی مشمول مالیات هستند. به گفته آنها، اخذ مالیات از دلالان هنوز اجرا نشده است. اما صحبت وزارت صمت می‌تواند به این معنی باشد که مصرف‌کننده واقعی هنگام خرید خودروی شخصی مالیات نمی‌پردازد. اما برخی افراد برای سود بیشتر خودروی سند دست دوم خود را به قیمت بالاتری به فروش می‌رسانند. احتمال دارد که وزارت صمت قصد اخذ مالیات از این گروه را داشته باشد.
در همین رابطه سنجری کارشناسان خودرو به
« تجارت نیوز» گفته است: اخذ مالیات از دلالان طرح خوبی است. اما ممکن است به افزایش قیمت خودرو منجر شود. احتمال این وجود دارد که دلال هنگام فروش خودرویی، مالیاتی که باید پرداخت کند را بر قیمت تمام شده اضافه کند و خودرو را به قیمت بالاتری به خریدار بفروشد. به نظر می‌رسد اجرایی شدن این طرح نیز کمکی به کاهش فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار نمی‌کند. اما نکته مثبت این طرح به گفته او، کاهش دلالی در بازار خودروی کشور است. اما مساله‌ای که وجود دارد اینکه این نوع مالیات ستانی هم به‌طور کامل جلوی افرادی را که به عنوان دلال به فروش خودرو مشغول هستند، نمی‌گیرد.
