تعادل | فرشته فریادرس |
طی هفته‌های اخیر رکود قیمت خودرو با رکود معاملات همراه است. درهمین حال، رصد معاملات نشان از این دارد که نبود مشتری در بازار فروشندگان را بر آن داشته تا نرخ‌های خود را در محدوده پایین‌تری اعلام کنند. این درحالی است که کاهش قیمت هم منجر به تغییر نقش مشتریان از متقاضی صرف به خریدار نشده است. در بین مدل‌های داخلی «سمند» رکورددار افت قیمت خودرو بوده است. به‌طوری که سمند ال.ایکس که تا اواخر اردیبهشت رکورددار رشد قیمت بود و تا ۳۴۰ میلیون تومان هم پیش رفت، در نیمه خرداد با سقوط ۴۰ میلیون تومانی مواجه شد. حال این پرسش قابل طرح است که چرا قیمت خودرو در بازار وارد فاز نزولی شده است؛ جدا از اینکه نبود تقاضا در بازار، موجب شده تا شاهد کاهشی شدن قیمت خودرو در بازار باشیم، رصد معاملات نشان می‌دهد، عوامل دیگری بر روند این بازار اثرگذار بوده‌اند. «رشد نرخ دلار و هدایت سرمایه به سمت بازار ارز» و «شرکت در لاتاری خودرو» را می‌توان دو عاملی دانست که مانع از ورود متقاضیان به بازار خودرو شده‌اند. عوامل اثرگذار دیگری که موجب شده تا بازار خودرو فعلا در شرایط انتظاری و کاهشی قرار بگیرد، «آزاد‌سازی واردات خودرو» و «احیای برجام» است.
چرا قیمت خودرو کاهشی شد؟
بازار خودرو از اواسط اردیبهشت سال جاری وارد فاز نزولی شد. این روند کاهشی همچنان ادامه دارد؛ به‌طوری‌که قیمت خودرو در بازار با سرعت بیشتری وارد فاز ریزشی شده است. با ورود به ماه پایانی فصل بهار، عوامل مهمی دست به دست هم دادند تا قیمت خودرو داخلی وارد سراشیبی شود. گرچه مسوولان کشور سعی دارند این روند را به افزایش تولید و عرضه خودرو ارتباط دهند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد در پایان سال ۱۴۰۰، خودروسازان با افت حدود 3 درصدی تولید مواجه شدند. این در حالی است که تعداد شرکت‌کنندگان در طرح‌های پیش‌فروش خودروسازان خود گواهی بر افزایش میزان تقاضا در هر دوره است. از این رو، از منظر عرضه و تقاضا فشار روی افزایش نرخ است تا کاهش قیمت خودرو.
حال اینکه چرا قیمت خودرو در بازار وارد فاز نزولی شده است؟ فعالان بازار خودرو عنوان می‌کنند، نبود تقاضا در بازار یکی از دلایلی است که موجب شده تا شاهد کاهشی شدن قیمت این خودروها در بازار باشیم. در این میان، «افزایش نرخ دلار» در بازار ارز از دیگر عواملی است که بر بازار خودرو اثر گذاشته است؛ به‌طوری‌که با هدایت سرمایه به سمت بازار ارز و متعاقب آن طلا و سکه، امکان دارد بخشی از سرمایه از بازار خودرو خارج شود.
به عبارتی دیگر، سرمایه‌گذاران فعلا بازار ارز و طلا را جذاب‌تر از بازار خودرو می‌بینند. عامل دیگری که مانع از ورود متقاضیان به بازار خودرو است، شرکت در «لاتاری خودرو» است؛ چراکه فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار آزاد این جذابیت را برای متقاضیان ایجاده کرده تا برای خرید خودروی مورد علاقه‌شان از طریق سامانه صبر کنند. «آزاد‌سازی واردات خودرو» و «احیای برجام» نیز دو عامل دیگری است که شرایط انتظاری را در بازار خودرو به وجود آورده است؛ چرا که خریداران خودرو امیدوارند تا به نتیجه رسیدن هرکدام از اینها، قیمت خودرو ریزش دیگری را تجربه کند. ناگفته نماند، گروهی از متقاضیان هم به دلیل شرایطی که هم‌اکنون بر بازار کالاهای اساسی حاکم است، اساسا قدرت خرید خودرو را از دست داده‌اند.
قیمت خودرو در بازار دیروز
بازار خودرو در حال حاضر در شرایط پیچیده‌ای قرار دارد، حال آنکه دولت با طرح‌هایی جدیدی برای فروش خودرو، سعی در کنترل بازار دارد، اما کارشناسان و تحلیلگران بازار خودرو اعتقاد دارند که اینگونه طرح‌ها فقط در بازه کوتاه روی بازار اثرگذار است. بازار خودرو، از رکود شدید در خرید و فروش حکایت دارد و به دلیل رشد شدید قیمت‌ها، توان خرید مردم به حداقل رسیده است.
رصد قیمت‌ها، حکایت از این دارد که پراید ۱۱۱ همچنان مقاومت بیشتری نسبت به سایر مدل‌ها از خود نشان می‌دهد و بالاتر از ۲۰۰ میلیون تومان معامله می‌شود. پراید ۱۳۱ نیز با قیمت ۱۷۵ میلیون تومان عرضه می‌شود. دنا پلاس اتوماتیک مدل ۱۴۰۱ هم‌اکنون در قیمت ۵۰۷ میلیون تومان در بازار خودرو کشور موجود است. دنا معمولی مدل ۱۴۰۱ نیز به ۴۰۳ میلیون تومان رسید. اما قیمت خودروهای پرطرفدار چگونه است؟
بررسی بازار معاملات تهران نشان می‌دهد، تیبا هاچ‌بک پلاس هم‌اکنون با نرخ ۲۱۱ میلیون تومان معامله می‌شود. پژو ۲۰۶ تیپ دو مدل ۱۴۰۱ نیز از سقف قیمتی ۳۰۵ میلیون تومان عبور کرد. ۲۰۶ تیپ پنج نیز در بازار کشور به نرخ ۳۴۷ میلیون تومان رسید. پژو پارس اتوماتیک نیز بر قله ۴۴۵ میلیون تومان ایستاد. تارا اتوماتیک امروز در بازار با نرخ ۵۸۵ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. در بین خودروهای کوییک موجود در بازار نیز کوییک اتوماتیک پلاس مدل ۱۴۰۰ در بازار ۳۳۰ میلیون تومان قیمت خورده است.
اما در نیمه اول خرداد ۱۴۰۱ در بین مدل‌های داخلی، دو خودرو عنوان رکورددار افت را به خود اختصاص دادند. «سمند lx» و «سمند سورن پلاس» دو خودرو هستند که با وجود رشد دلار، افت شدیدی را تجربه کردند. افت قیمت این دو خودرو در نیمه خرداد در حالی ثبت شده که در هفته آخر اردیبهشت ماه «سمند lx» و «سمند سورن پلاس» رکوردار رشد قیمت بودند، اما با به ورود به خرداد عطش رشد قیمت آنها از بین رفت و با این شرایط شاهد کاهشی شدن قیمت آنها در بازار هستیم. براساس ارزیابی بازار دو هفته گذشته قیمت «سمند lx» در بازار افت ۴۰ داشت و در بازار ۳۰۰ میلیونی شد. از سوی دیگر «سمند سورن پلاس» نیز در بازار ۳۸ میلیون کاهش قیمت داشت و در بازار ۳۵۵ میلیون دست به دست شد. به گفته فعالان بازار خودرو در شرایط کنونی که خریداری در بازار نیست و از سوی دیگر بازار حالت انتظاری به خود گرفته، قرعه کاهش قیمت خودرو در بازار هرازگاهی به یکی از خودروهای پرتیراژ می‌افتد.
پیش‌بینی قیمت در آینده
در این میان بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تولید و عرضه بیش از هر عامل دیگری بر بازار موثر است. شاید متغیرهایی در بازار اثر بگذارند، اما تمام این نوسانات مقطعی است و تا زمانی که عرضه متناسب با تقاضا نباشد، بازار خودرو به ثبات و آرامش نمی‌رسد. در همین حال، حمیدرضا حیدری، رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی مشهد در اظهاراتی گفته است: قیمت خودرو در روزهای گذشته به دلیل نوسانات قیمت دلار، دچار تغیراتی شد و بازار با افزایش قیمت نسبتا کمی مواجه شد. رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی مشهد توضیح داده: اگر نرخ دلار به این نوسانات خود ادامه دهد، پیش‌بینی می‌شود قیمت‌ها نیز در روزهای آینده افزایشی باشد. اما اگر نوسانات قیمتی دلار کنترل شود، ممکن است افزایش قیمت‌ها نیز متوقف شود.
