تعادل |
بررسی مهم‌ترین برنامه‌های وزارت صمت در سال ۱۴۰۰ حاکی از برنامه‌ریزی برای تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه انواع خودروی سواری و وانت است. سال گذشته خودروسازان در مجموع ۹۸۴ هزارو ۲۰۰ دستگاه انواع سواری و وانت تولید کردند. حال با توجه به اینکه زمان زیادی به پایان سال باقی نمانده، و با وجود وعده خودروسازان و وزیر صمت درباره افزایش تولید خودرو، آمار تولید خودروهای سواری طی ۱۰ ماهه امسال نشان می‌دهد، تولید خودروهای پرتقاضا به ۸۰۰ هزار دستگاه هم نرسیده و تولید یک میلیون دستگاه شاید بعید باشد. از سوی دیگر، بررسی آمارهای منتشر شده سامانه کدال حاکی از تولید ۸۲۸ هزار و ۶۹۸ دستگاه خودرو توسط سه خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو از ابتدای امسال تا پایان بهمن ماه است. این میزان تولید در مقایسه با آمار مدت مشابه سال قبل که تولید ۸۲۸ هزار و ۶۹۸ دستگاه خودرو رقم خورده، رشد ۷.۳ درصدی را نشان می‌دهد.
چقدر خودرو تولید کردیم؟
طبق آمارهای وزارت صمت، در ۱۰ ماهه سال جاری، خودروسازان داخلی ۷۴۸ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو سواری تولید کرده‌اند که در مقایسه با ۷۴۰ هزار و ۶۰۰ دستگاه خودرو سواری تولیدی ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۹، تنها ۷۹۰۰ دستگاه بیشتر شده و رشد ۱.۱ درصدی داشته‌اند. بیشترین رشد تولید در بین خودروها در این مقایسه آمار متعلق به کامیون، کامیونت و کشنده‌ها است که رشد ۷۱.۸ درصدی داشته است. تولید این خودروهای باری سنگین از ۵۱۹۰ دستگاه تولیدی در مجموع ۱۰ ماه سال گذشته به ۸۹۱۴ دستگاه در مدت مشابه سال جاری رسیده است. پس از آن، بیشترین رشد تولید را اتوبوس، مینی‌بوس و ون‌ها داشته‌اند؛ تولید اتوبوس، مینی‌بوس و ون در ۱۰ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۹.۹ درصد افزایش یافته و به ۲۰۱۰ دستگاه رسیده است؛ در مدت مشابه سال ۱۳۹۹ آمار تولید این خودروها ۱۵۴۷ دستگاه ثبت شده است. تولید کمباین نیز از ۵۱۹ دستگاه تولیدی در ۱۰ ماهه نخست سال گذشته به ۵۷۵ دستگاه در مدت مذکور سال جاری افزایش یافته که معادل ۱۰.۸ درصد افزایش تولید است.
کمترین رشد تولید را تراکتورها در مقایسه آماری ۱۰ ماهه سال جاری و مدت مشابه سال گذشته داشته است. تولید این خودروها از ۱۷ هزار و ۷۴۰ دستگاه تولیدی در ۱۰ ماه ابتدایی سال گذشته به ۱۸ هزار و ۶۳۷ دستگاه در مدت مشابه سال جاری رسیده و رشد ۵.۱ درصدی را تجربه کرده است.
در مقابل اما تولید وانت در ۱۰ ماهه ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴.۲ درصد کاهش داشته است. از ابتدای سال جاری تا پایان دی ماه ۶۵ هزار و ۵۶۶ دستگاه وانت تولید شده است که نسبت به وانت‌های تولیدی در همین بازه زمانی در سال گذشته که ۶۸ هزار و ۴۰۶ دستگاه بوده، ۲۸۴۰ دستگاه کمتر شده است.
لازم به ذکر است علاوه بر این‌ها، میزان تولید لاستیک خودرو نیز در ۱۰ ماهه امسال نسبت به همین مدت در سال گذشته که ۲۲۶ هزار و۸۰۰ تن بوده، به ۲۱۷ هزار تن رسیده و افت ۴.۳ درصدی داشته است.
بررسی آمار تولید از دریچه کدال
از سوی دیگر، بررسی آمارهای منتشر شده سامانه کدال حاکی از تولید ۸۲۸ هزار و ۶۹۸ دستگاه خودرو توسط سه خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو از ابتدای امسال تا پایان بهمن ماه است. این میزان تولید در مقایسه با آمار مدت مشابه سال قبل (تولید ۸۲۸ هزار و ۶۹۸ دستگاه خودرو) رشد ۷.۳ درصدی نشان می‌دهد.
برپایه این گزارش، در ۱۱ ماهه امسال گروه صنعتی ایران‌خودرو موفق به تولید ۴۲۹ هزار و ۸۲۳ دستگاه خودرو شد و همچون ماه‌های گذشته عنوان بزرگ‌ترین خودروساز کشور را از آنِ خود کرد. این گروه صنعتی توانست در این مدت ۲۸۸ هزار و ۸۴۲ دستگاه در گروه پژو، ۴۶ هزار و ۵۲۷ دستگاه در گروه سمند، ۴۶ هزار و ۳۹۹ دستگاه دنا، ۳۳ هزار و ۲۸۷ دستگاه رانا، ۲۱ دستگاه آریسان، هفت‌هزار و ۹۵۱ دستگاه تارا، ۶هزار و ۶۹۳ دستگاه تارا و ۱۰۳ دستگاه پژو ۲۰۰۸ تولید کند. برپایه این گزارش، جمع تولیدات این خودروساز در ۱۱ ماهه امسال در هم‌سنجی با پارسال (۴۳۲ هزار و ۶ دستگاه) افت نیم درصدی داشته است. آبی‌پوشان جاده مخصوص در بهمن‌ماه امسال ۴۸ هزار و ۵۰۲ دستگاه خودرو تولید کردند.
برپایه آمارهای سامانه کدال، در این مدت گروه سایپا به عنوان دومین خودروساز بزرگ کشور موفق به تولید ۲۹۳ هزار و ۴۶۲ دستگاه خودرو شد که شامل ۲۴۹ هزار و ۹۹۷ دستگاه خودرو در خانواده تیبا، ۲۱ هزار و ۹۷۹ دستگاه سایپا ۱۵۱ (وانت پراید)، ۱۹ هزار و ۶۵۳ دستگاه شاهین، ۱۳۰ دستگاه آریو و همچنین ۳۴۳ دستگاه خودروی صادراتی کامل (CBU) و یک‌هزار و ۳۶۰ دستگاه SKD (یا قطعات نیمه‌کامل) بود. این میزان تولید در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۹ (تولید ۲۹۱ هزار و ۴۹۰ دستگاه خودرو) رشد ناچیز
هفت دهم درصدی نشان می‌دهد. نارنجی‌پوشان جاده مخصوص در بهمن‌ماه امسال ۱۴ هزار و ۴۰۷ دستگاه خودرو تولید کردند.
همچنین براساس این گزارش، تا پایان بهمن‌ماه امسال همچنین پارس‌خودرویی‌ها موفق به تولید ۱۰۵ هزار و ۴۱۳ دستگاه خودرو شامل ۵۵ هزار و ۴۳۷ دستگاه در گروه کوئیک (کیو ۲۰۰)، ۳۱ هزار و ۱۹۰ دستگاه کوئیک معمولی، ۱۸ هزار و ۱۹۲ دستگاه در گروه ساینا (اس۲۰۰) و ۵۹۴ دستگاه در گروه برلیانس شدند. این میزان تولید در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۹ رشد ۱۲.۷ درصدی نشان می‌دهد. جمع تولیدات این خودروساز در بهمن‌ماه امسال پنج‌هزار و ۲۶۲ دستگاه به ثبت رسید.
در همین راستا، هفته گذشته کلیپی از دپوی خودروهای ناقص در یک پارکینگ خصوصی منتشر شده که در آن تصاویر حدود هزار خودروی صفر دپو شده بود. این خودروسازی در پاسخ به پخش این کلیپ اعلام کرد که این محصولات ناقص بوده و برای مدت کوتاه در یک پارکینگ نزدیک خط تولید خودروسازی برای تکمیل نگهداری می‌شوند. به گفته کارشناسان صنعت خودرو، سیاست خودروسازان عقب نماندن از تولید بود به همین دلیل با تولید خودروهای ناقص اقدام به افزایش آمار تولید می‌دادند. اما اکنون به این نتیجه رسیده‌اند تولید ناقص جواب نمی‌دهد، باید حجم تولید کاهش یافته و توان خودروسازی به تکمیل خودروهای ناقص صرف شود.
در همین حال، نجفی منش می‌گوید: اگر خودروسازان خودروی ناقص تولید نمی‌کردند یا کمتر به این روند مشغول می‌شدند، متهم به احتکار نشده و سرمایه در گردش کمتری درگیر می‌شد. به گفته او، خودروهای ناقص کف پارکینگ خودروسازان به چیپ ست‌هایی نیاز دارد که کمبود آن علاوه بر ایران در کل دنیا مشکل زا
شده است. تولید انبوه چیپ ست حدود ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه دارد که اکنون برخی کشورها اقدام به سرمایه‌گذاری کرده‌اند، چیپ ستی که قیمت آن ۲ دلار بود تا ۵۰ دلار هم معامله شد.
