تعادل | مهسا تحصیلی |
مردم ایران به سنوات گذشته و براساس آداب ورسوم کشورمان خود را برای بلندترین شب سال آماده می‌کنند. مغازه‌ها هم چند روزی است که رنگ و بوی یلدایی به خود گرفته‌اند. اما گرانی اقلام خوراکی سفره یلدایی و کم شدن قدرت خرید مردم، دیگر شور وهیجانی برای برپایی این مراسم دیرینه نگذاشته است.به‌طوری‌که یا یک حساب سرانگشتی، هزینه یک سبد یلدایی شامل «آجیل، شیرینی، انار، هندوانه، سیب درختی وپرتقال»، برای یک خانواده چهار نفره حداقل ۶۰۰ هزار تومان تمام می‌شود.
دلایل گرانی‌ها چیست؟
ارزیابی‌های خبرنگار «تعادل» نشان می‌دهد، قیمت میوه‌ها و آجیل وپسته با نزدیک شدن به شب یلدا افزایش چشم‌گیری یافته است. به‌طور نمونه، هزینه خرید آجیل برای یک خانوار۴ نفره از ۲۵۰ هزار تومان سال گذشته به ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان درسال جاری رسیده است. اما چرا یلدای امسال اینقدرگران‌تر شده است؟ مصطفی احمدی، رییس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران درباره دلایل افزایش شدید قیمت آجیل و خشکبار در کشور می‌گوید: سه عامل «مقدار تولید، عرضه، تقاضا و نرخ ارز» تعیین‌کننده قیمت آجیل و خشکبار در کشور است چرا که برخی از این اقلام صادراتی و برخی دیگر را نیز نیاز است که وارد کنیم. رییس اتحادیه میوه هم درباره گرانی‌ها اخیر در بازار میوه اینطور گفت: ما تعیین‌کننده قیمت نیستیم و تنها روی هر مقدار که فاکتور شده باشد نظارت می‌کنیم؛ به‌طور نمونه، هندوانه شب یلدا هرکیلوگرم هندوانه خطی در میدان مرکزی میوه وتره‌بار بین ۳۵۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان است. کارگر با بیان اینکه بخشی از این مساله به مدیریت مردم برمی‌گردد، افزود: در گذشته مردم در خرید این محصولات افراط می‌کردند و همین منجر به نابسامانی بازار و مشکل در توزیع می‌شد و لیکن امروزه اقتصادی خرید می‌کنند؛ به عنوان مثال به جای خرید بیست کیلوگرم انار یا چهار عدد هندوانه به اندازه نیازشان خرید می‌کنند.
رییس اتحادیه آجیل و خشکبار قم گفت: قیمت آجیل از یک ماه گذشته تاکنون به‌شدت افزایش پیدا کرده است اما دلیل آن نزدیک شدن به شب یلدا نیست.
آقا میرحسینی رییس اتحادیه آجیل و خشکبار قم هم در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با قیمت این محصول در آستانه شب یلدا بیان کرد: امسال از یک ماه پیش رصد قیمت‌ها را شروع کردیم؛ طبق مشاهدات ما قیمت آجیل از یک ماه گذشته تاکنون به‌شدت افزایش پیدا کرده است اما دلیل آن نزدیک شدن به شب یلدا نیست. وی در بیان دلیل این افزایش قیمت توضیح داد: افزایش قیمت آجیل و خشکبار در یک ماه گذشته دلایل متعددی داشته که از مهم‌ترین آنها می‌توان به جلوگیری از واردات این محصول اشاره کرد.
آقامیرحسینی ادامه داد: با خشکسالی پیش‌آمده خشکبار ایران به‌تنهایی نمی‌تواند بازار را تأمین کند به همین دلیل قیمت‌ها روزبه‌روز در حال افزایش است به‌طوری‌که به عنوان مثال بادام هندی در چند وقت گذشته به کیلویی 320 هزار تومان هم رسید. وی با اشاره به اینکه قیمت آجیل بسته به نوع محصول استفاده شده در آن متفاوت است گفت: قیمت آجیل مخلوط امسال از 135 تا 390 هزار تومان است که امیدواریم تا شب یلدا به بیش از این قیمت نرسد البته اگر آجیل خارجی وارد بازار شود قیمت‌ها شکسته می‌شود. رییس اتحادیه آجیل و خشکبار قم با تأکید بر اینکه قدرت خرید مردم در زمینه آجیل بسیار پایین آمده و تقاضا کم است بنابراین کمبودی هم وجود ندارد گفت: فروشندگان صنف آجیل و خشکبار همه از کسادی بازار آجیل و خشکبار می‌گویند؛ پیک مصرف آجیل به واسطه یلدا و عید نوروز سه ماهه آخر سال است که امسال قدرت خرید در این برهه هم پایین است.
قیمت آجیل شب یلدا
قیمت یک کیلو پسته معمولی به ۲۵۰ هزار تومان رسیده است. گردو کیلویی ۳۰۰ هزار تومان، بادام ۳۵۰ هزار تومان و فندق هم ۲۵۰ هزار تومان ارزش دارند، اما یک خانواده پنج نفره ایرانی اگر خیلی آجیل‌خور باشند، شب یلدا نهایتا به یک کیلو نیاز پیدا می‌کنند. البته این قیمت‌ها برای آجیل معمولی نوشته شده و نمونه‌های با کیفیت بالا می‌توانند قیمت بیشتری داشته باشند. یک نکته دیگر می‌ماند. الان که به طولانی‌ترین شب سال نزدیک می‌شویم بسته‌های چهارمغز مخصوص شب یلدا را در آجیل‌فروشی‌ها آماده کرده‌اند. قیمت بسته‌های نیم‌کیلویی تقریبا ۲۰۰ هزار تومان است و برای خرید بسته‌های یک کیلویی هم باید بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان پرداخت کرد.
قیمت شیرینی و کیک
قیمت ارزان‌ترین شیرینی تر به‌ازای هر کیلو ۶۰ هزار تومان است. اگر سراغ مدل‌های گران‌قیمت مثل شیرینی تر میوه‌ای یا دبل چاکلت برویم، باید حدود ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار تومان بپردازیم اما خرید یک کیلو شیرینی رولت که از نظر قنادی‌ها فروش بیشتری برای شب یلدا دارد، بین ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان تمام می‌شود. اگر به‌جای شیرینی تر دنبال شیرینی خشک برویم، آن وقت برای تهیه یک کیلو از مدل دانمارکی باید حدود ۶۰ هزار تومان کنار بگذاریم. بعضی‌ها برای شب یلدا اعتقادی به شیرینی ندارند و اهل خرید کیک هستند. در قنادی‌ها کیک یک و نیم کیلویی و تزئین شده مخصوص شب یلدا را ۱۶۰ هزار تومان قیمت گذاشتند.
قیمت انار و هندوانه
در همین حال، قیمت میوه‌های یلدایی نیز در میدان میوه و تره بار مورد رصد قرار گرفت که نشان می‌دهد، قیمت انار در میوه‌فروشی‌های مرکز شهر کیلویی ۳۵ هزار تومان است. البته در میادین میوه و تره‌بار قیمت هر کیلو انار از ۳۵ هزار تومان کمتر است و در برخی از میوه‌فروشی‌های بالای شهر ارزش این میوه خیلی بیشتر از این حرف‌ها است. یک خانواده 4 نفره ایرانی شب یلدا احتمالا به دو کیلو از این میوه احتیاج دارد و به این ترتیب برای خرید انار باید ۷۰ هزار تومان پرداخت کنند. هندوانه پای ثابت میوه‌های شب یلدا به حساب می‌آید. یک هندوانه متوسط میناب احتمالا شش تا هشت کیلو وزن خواهد داشت و خرید این یکی می‌تواند ۷۵ هزار تومان تمام شود. پس تا به اینجای کار برای خرید انار وهندوانه شب یلدا باید ۱۴۵ هزار تومان درنظر بگیریم.
قیمت سایر میوه‌ها وماهی
همچنین به گزارش «ایرنا» پرتقال تامسون شمال با قیمت هر کیلوگرم ۹ هزار و ۸۰۰ تومان، پرتقال تامسون جنوب با قیمت هر کیلوگرم ۱۵ هزار و ۴۰۰ تومان، کیوی با قیمت هر کیلوگرم ۱۳ هزار و ۷۰۰ تومان، سیب قرمز و سبز با قیمت هر کیلوگرم ۱۲ هزار و ۲۰۰ تومان و سیب زرد با قیمت هر کیلوگرم ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان در میادین میوه و تره بار به فروش عرضه می‌رسد.
بر اساس این گزارش، اختلاف قیمت میوه‌هایی نظیر انار در میادین میوه و تره بار نسبت به میانگین سطح شهر ۴۶ درصد، کیوی ۴۶ درصد، پرتقال ۴۸ و نیم درصد و گلابی ۵۶ درصد تعیین شده، ضمن اینکه قیمت صیفی‌جاتی مانند پیاز ۴۵ درصد و بادمجان ۴۳ و نیم درصد در میادین، پایین‌تر از میانگین قیمت‌های سطح شهر عرضه می‌شود.
همچنین شهروندان تهرانی می‌توانند انواع ماهی از جمله ماهی‌های پر تقاضای قزل‌آلای زنده را با قیمت هر کیلوگرم ۸۸ هزار تومان و قزل‌آلای تازه را با قیمت هر کیلوگرم ۸۰ هزار تومان از میادین میوه و تره بار تهیه کنند، ضمن اینکه ماهی آمور با قیمت هر کیلوگرم ۵۵ هزار تومان، ماهی تیلاپیا با قیمت هر کیلوگرم ۴۴ هزار تومان، ماهی روهیتا با قیمت هر کیلوگرم ۶۰ هزار تومان و ماهی کپور با قیمت هر کیلوگرم ۴۴ هزار تومان در این مراکز در دسترس شهروندان قرار دارد.
شب یلدای گرانی وپرهزینه‌ای که ممکن است با توجه به افزایش قیمت‌ها، خیلی از خانواده‌ها از خیر برگزاری آن بگذرند.
