رییس اتاق ایران: بودجه سال آینده واقعی تنظیم شود
تعادل |
«حال گردشگری ایران خوب نیست.» موضوعی که روز گذشته در دستور کار پارلمان بخش خصوصی قرار گرفت. فعالان این حوزه با میزبانی از وزیر گردشگری، از نقاط ضعف و قوت این حوزه سخن گفتند و از همراهی دولت برای پیاده‌سازی برنامه‌هایشان. بنابر اعلام رییس اتاق ایران، در شاخص رقابت‌پذیری گردشگری، از میان 140 کشور جهان، ایران در رده 89 قرار داشته که نشان می‌دهد، مقدمات لازم برای سرمایه‌گذاری در این حوزه نیز فراهم نشده است. از نگاه بخش خصوصی احیای این بخش نیازمند اقدامات مبتنی بر برنامه با ترکیب علم و تجربه است و یکی از فرصت‌های بالقوه و مغفول برای جهش اقتصادی در حوزه گردشگری و مقابله با ایران هراسی استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور است. وزیر گردشگری هم پس از شنیدن دغدغه‌های فعالان این حوزه، گردشگری را بیمار در حال اهتزازی خواند که برای احیا نیاز به کمک دارد. عزت‌الله ضرغامی با انتقاد از اینکه چرا نباید مسوولان به حرف کارشناسان گوش و عمل کنند و مدام در نشست‌ها خودشان حرف بزنند؟ گفت: من حرف‌های شما را بدون تبصره گوش می‌دهم وبخش خصوصی باید به بخش گردشگری کمک کند. او از فرش قرمزی گفت که قرار است زیر پای سرمایه‌گذاران پهن شود. او تاکید کرد که حاضر است برای سرمایه‌گذارهای هزار میلیارد تومان شخصاً جلسه بگذارد. ضرغامی در اظهارات دیگر خود با تاکید بر اینکه دولت‌ها نباید زحمت چاپ پول بکشند و باید با نقدینگی خلق ثروت شود، گفت: ما توانمندی و مرض را می‌شناسیم و ان‌شاءالله زیر میز می‌زنیم!
نقد اتاق به برنامه‌های دولت
هجدهمین نشست از دوره نهم هیات نمایندگان اتاق ایران با میزبانی از سیدعزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برگزار شد. غلامحسین شافعی، رییس اتاق ایران در این نشست با اشاره به مشکلات حوزه گردشگری گفت: سال‌هاست که بخش گردشگری در کشور مورد بی‌مهری قرار گرفته و آنگونه که بایسته است از ظرفیت‌های موجود آن استفاده نشده و بعضاً آثار تاریخی و ثبت‌شده کشور هم در معرض آسیب‌های جدی بوده است. او ادامه داد: مشکلات تحریم‌ها و همه‌گیری کرونا نیز به مشکلات قبلی اضافه و بسیاری از فعالان بخش خصوصی در این حوزه را با تنگنای جدی و حتی ورشکستگی مواجه ساخته است. فعالان بخش خصوصی در این حوزه انگار بی‌پناه رها شده‌اند. ایران علی‌رغم برخورداری از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بی‌شماری، نتوانسته از ظرفیت‌های خود در این بخش به‌خوبی استفاده کند.شافعی گفت: نگاهی به آمارها شاهدی بر این ادعا است؛ براساس آخرین گزارش «شورای جهانی سفر و گردشگری»، بخش گردشگری در ایران سهمی معادل ۴,۲ درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور را در سال ۲۰۲۰ به خود اختصاص داده است. این نسبت برای قطر ۷.۵ برای عربستان ۷.۱ برای امارات ۵.۴ و برای ترکیه ۵ درصد است. مساله دیگر نقش این بخش در اشتغال‌زایی است سهم اشتغال بخش گردشگری از کل اشتغال ایران در سال ۲۰۲۰ مقدار ۶.۵ درصد بوده درحالی که در گرجستان ۲۱.۸ امارات ۹.۴ و ترکیه ۸.۱ درصد بوده است. او گفت: شاخص رقابت‌پذیری سفر گردشگری مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۱۹ هم وضعیت ایران را بین کشورها بررسی و ارزیابی کرده به‌طوری‌که در بین ۱۴۰ کشور رتبه ۸۹ را به خود اختصاص داده است. امارات و ترکیه دو کشور همسایه ما رتبه‌های ۳۳ و ۴۳ را کسب کرده‌اند.رییس اتاق ایران تصریح کرد: از نگاه بخش خصوصی احیای این بخش نیازمند اقدامات مبتنی بر برنامه با ترکیب علم و تجربه است. بخش گردشگری در حال حاضر پتانسیلی برای تحرک در اقتصاد است و چنانچه ظرفیت‌های موجود با یک برنامه عملیاتی و با تغییر رویکردهای اساسی به کار گرفته شوند، می‌توانیم شاهد تحول قابل‌ملاحظه‌ای در این بخش باشیم و از سرریز آن کل اقتصاد منتفع شود.در بخش دیگری از این نشست؛ رییس اتاق ایران، گریزی به بودجه سال آینده زد وگفت: بودجه ۱۴۰۱ است؛ باید ضمن آسیب‌شناسی مسائل اقتصادی کشور، به این مساله مهم دقت کرد که آیا بدنه دولت توان و ظرفیت لازم را برای چنین تغییراتی دارد یا مانند سنوات گذشته گرفتار خوش‌بینی‌های غیرواقع‌بینانه هستیم؟ او با اشاره به پیش‌بینی رشد اقتصادی ۸ درصدی در بودجه ۱۴۰۱ گفت: پیش‌بینی ۸ درصدی رشد برای سال آینده یکی از خطاهای راهبردی به نظر می‌رسد. نهادهای بین‌المللی (بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول) متوسط رشد اقتصادی کشور را در سال‌های آینده حدود ۲ درصد پیش‌بینی کرده‌اند. برآوردهای داخلی هم از رشد اقتصادی کشور تفاوت چندانی با پیش‌بینی‌های بین‌المللی ندارد. در چنین شرایطی سوال این است که تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی چگونه امکان‌پذیر است؟به‌گفته شافعی تحقق چنین رشدی نیازمند حجم عظیمی سرمایه‌گذاری است که باید در سال‌های قبل انجام می‌شد که متأسفانه رشد آن منفی بوده است. آیا محول کردن نرخ رشد بالا به بهبود بهره‌وری، بودن ورود فناوری‌های روز دنیا و به‌روز شدن ساختار تولید قابل دستیابی است؟او تاکید کرد: توصیه موکد بخش خصوصی واقع‌بینی در تنظیم بودجه است. نتیجه عدم واقع‌بینی را فعالان اقتصادی به شکل بی‌ثباتی در کسب و کارهایشان خواهند دید و عموم مردم شریف کشور در معیشت خود این را خواهند دید. این موضوعی است که از دولت و مجلس استدعا داریم که در دستور کار قرار دهند. شافعی گفت: یکی از توصیه‌هایی که بخش خصوصی و جامعه علمی کشور در آن توافق دارند، پرهیز دولت از اتخاذ رویکردهای پروژه‌محور، جزئی‌نگر و پراکنده‌کاری در مواجهه با بحران‌های سیستمی اقتصاد کشور است. واقعیت آن است که حل‌وفصل بحران‌ها و مشکلات عدیده اقتصادی کشور تنها از طریق در دستور کار قرار دادن یک برنامه اصلاحی جامع و مبتنی بر نظر کارشناسی و در یک بازه معقول قابل‌تصور است. بحران‌هایی مانند بیکاری، تورم، بهره‌وری، مسکن و غیره را نمی‌توان به‌صورت جزیره‌ای و تکیه‌بر چند پروژه برطرف کرد. به‌گفته شافعی صدور فرمان برای ایجاد یک‌میلیون شغل بدون توجه به این نکته که اشتغال نتیجه رشد اقتصادی است و باید همه ساختارهای اقتصاد به‌درستی کار کنند تا یک شغل ایجاد شود حاوی پیام تکرار اشتباهات قبلی است. بحث تولید مسکن انبوه از این دست موضوعات است.
پیشنهادهایی برای توسعه گردشگری
در همین حال، رییس کمیسیون گردشگری اتاق ایران با بیان اینکه با پایان ذخایر نفتی در آینده نزدیک گزینه‌ای بهتر از گردشگری وجود ندارد گفت: ۱۱ درصد کل اشتغال جهان در حوزه گردشگری و نزدیک به ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی را در حوزه گردشگری داریم و ورود هر گردشگر نزدیک به هزار دلار ارزآوری دارد با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب، ایجاد کارگروه ملی پیشران اقتصاد گردشگری و صنایع‌دستی نیاز دیروز، ضرورت امروز و التزامی برای فرداست که با استفاده از ظرفیت‌های اتاق ایران به عنوان محور مقاومت اقتصادی ممکن خواهد بود. علی‌اکبر عبدالملکی افزود: یکی از فرصت‌های بالقوه و مغفول برای جهش اقتصادی در حوزه گردشگری و مقابله با ایران هراسی استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور است. عبدالملکی با اشاره به دیدار اخیر خود با برخی علمای قم گفت: پیشنهاد می‌کنم با محوریت وزارت گردشگری، علما و مراجع تقلید، اتاق ایران ،مجلس ،وزارت امور خارجه و ارشاد، کمیته فقه گردشگری را ایجاد کنیم و برای بازنگری و ایجاد قوانین شرعی و عرفی راه‌کارهای جدیدی با هدف توسعه پایدار بخش گردشگری ارایه نماییم. او پیشنهاد کرد: گردشگری به عنوان یک صنعت مهم و با توجه به ظرفیت‌های این بخش در آینده با همراهی هیات رییسه اتاق ایران عنوان گردشگری به نام اتاق ایران اضافه شود. عبدالملکی همچنین از اقدام برای راه‌اندازی مرکز مشاوره کسب‌وکارهای گردشگری در اتاق ایران خبر داد. «پررنگ کردن نقش اتاق در پژوهش‌های اقتصادی و کشف مسائل و موانع توسعه گردشگری، هماهنگی با آموزش‌وپرورش برای تعیین حداقل یک درس از گردشگری و صنایع‌دستی در پایه‌های آموزشی دانش‌آموزان، هماهنگی با صداوسیما برای ایجاد کمیته مشترک بین وزارت گردشگری، صداوسیما و اتاق ایران» از جمله پیشنهادات عبدالملکی برای توسعه صنعت گردشگری در کشور بود. محمد جهانگیری، رییس انجمن گردشگری سلامت ایران هم با تأکید بر اولویت سلامت در جامعه و ظرفیت ایران در حوزه گردشگری سلامت، گفت: ۸ تریلیون دلار گردش مالی حوزه گردشگری در سطح دنیاست و یک‌چهارم آن به خدمات گردشگری سلامت اختصاص دارد. ۱۰ درصد اشتغال دنیا مربوط به گردشگری بوده و مهم‌ترین مقصد برای گردشگری سلامت در دنیا آسیاست و ایران در این بخش فرصت‌های نابی در اختیار دارد، که با مدیریت و سرمایه‌گذاری مناسب می‌تواند به یکی از مقاصد اصلی برای گردشگری سلامت تبدیل شود. کیان‌پور، از فعالان صنعت گردشگری نیز با اعلام آمادگی بخش خصوصی از اهمیت تدوین نقشه راه جدید برای رسیدن به نتایج نو و بهتر سخن گفت. او پیشنهاد داد: با توجه به ظرفیت بالای ایران در حوزه خوراک، نوشیدنی و غذا می‌توان روی گردشگری خوراک تمرکز کرد. برگزاری سوپر لیگ خوراک پیشنهاد دیگری است که در این عرصه قابل اجراست. در ادامه محمد امیرزاده، نایب‌رییس اتاق ایران هم با تأکید بر اهمیت دیپلماسی اقتصادی گفت: باید نگرانی‌های گردشگران خارجی رفع شود تا برای سفر به ایران راغب شوند. او با تأکید بر اینکه دیپلماسی اقتصادی است که می‌تواند اقتصاد ما را با دنیا پیش ببرد، گفت: باید الزامات تصمیمات سیاسی در ایران با رویکرد فعال‌سازی دیپلماسی اقتصادی رعایت شود. به گفته امیرزاده، ما با همه هزینه‌ای که در سوریه داشتیم تنها ۳ درصد تجارت این کشور را مال خود کردیم اما ترکیه ۳۰ درصد اقتصاد این کشور را دارد. بنابراین پیش از آنکه دیر شود باید به تبعات ضعف خود در دیپلماسی اقتصادی بیندیشیم و برای آن چاره کنیم.
زیر میز می‌زنیم!
در ادامه نشست هیات نمایندگان اتاق ایران، عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی که در جمع فعالان بخش خصوصی حضور یافته بود، گفت: چرا نباید مسوولان به حرف کارشناسان گوش کنند و عمل کنند و مدام در نشست‌ها خودشان حرف بزنند؟ من حرف‌های شما را بدون تبصره گوش می‌دهم. باید بخش خصوصی به بخش گردشگری کمک کند. باید به این بیمار در حال اهتزاز برای احیا کمک شود. ما از روز اول شروع کردیم به زیر میز زدن. بسیاری از موانع داخل وزارت خانه است. من اولین همایش مدیران وزارتخانه را برگزار کردم. تحول در نگاه و روش‌های اقدام هدف اصلی من است. ضرغامی گفت: همه ما می‌توانیم شرایط را متحول کنیم. صد مانع در داخل مطرح می‌کنند ولی الآن برای من نگاه نو و اندیشه نو مطرح است. او اظهار کرد: مشکل امروز ما فقه، آیین‌نامه و قوانین نیست. مدیریت و پیشرفت را یک قانون و رویه خوب هموار می‌کند و باید بر اساس آن قوانین خوب عمل کنیم. ما رویه‌های جدید را در وزارتخانه شروع کرده‌ایم. ضرغامی گفت: گردشگری کوهنوردی، سلامت و غیره مهم است. من با سرمایه‌گذارهای هزار میلیارد تومان شخصاً جلسه می‌گذارم. او تأکید کرد: باید غول نقدینگی هدایت شود به سرمایه‌گذاری. دولت‌ها نباید زحمت چاپ پول بکشند و باید با نقدینگی خلق ثروت شود. در دولت از سرمایه‌گذاری استقبال می‌کنند. او تصریح کرد: ما توانمندی و مرض را می‌شناسیم و ان‌شاءالله زیر میز می‌زنیم.!
علی‌اصغر شال‌بافیان، معاون گردشگری وزارت گردشگری هم از اتاق ایران خواست الگوهای سرمایه‌گذاری در دیگر حوزه‌ها را پیشنهاد کند، شاید بتوانیم از آنها نیز در این عرصه بهره ببریم. شال‌بافیان، همچنین همکاری و همراهی دولت و بخش خصوصی را خواستار شد.
