تعادل - گروه تجارت |
به دنبال افزایش موجودی کالاها در گمرکات و بنادر کشور، ستاد هماهنگی اقتصادی دولت تصمیم گرفت تا روند ترخیص این کالاها را تسهیل و سرعت ببخشد. بنابراین براساس مصوبه جدید دولت، کالاهای اساسی مشتمل بر ۶ قلم که ارز ترجیحی به آنها تعلق می‌گیرد، می‌توانند بدون ارایه کد رهگیری به صورت تعهدی از گمرک ترخیص شوند و افرادی که نمی‌خواهند به این شکل کالاهایشان را ترخیص کنند، می‌توانند تا ۹۰ درصد کالاهای خود را به صورت اعتباری از گمرک ترخیص کرده و در نوبت تأمین ارز قرار گیرند. اما درباره کالاهایی که مرتبط با تولید، افرادی که در انتظار تأمین ارز نیمایی هستند، برای کالاهایی دارای اولویت ۲.۱ تا ۲.۵ می‌توانند ۹۰درصد کالاهایشان را بدون ارایه کد رهگیری از گمرک ترخیص کنند و مابقی آن تا زمان تأمین ارز در گمرک باقی می‌مانند تا در صف تأمین ارز قرار گیرند، در غیر این صورت صاحبان کالاهای مرتبط با تولید که صرفاً اولویتشان را وزارت صمت تعیین و به گمرک ابلاغ می‌کنند، می‌تواند با ارز متقاضی و ارز واردات در برابر صادرات کالاهایشان را ترخیص کنند.با وجود چنین مصوباتی، اما آمارها همچنان حکایت از این دارد که کالاهای مانده در گمرک به بیش از ۱۱ میلیون تن می‌رسد که موجودی کالاهای اساسی ۳میلیون و 934 هزارتن وکالاهای غیرکانتینری نیز 7.5 میلیون تن گزارش می‌شود. همچنین تا این تاریخ بیش از 99 هزار کانتینر کالا در بنادر مختلف کشور موجود است. البته بنابرآماری که رییس کل گمرک ایران ارایه کرده، از یازدهم مهرماه سال جاری تا هجدهم آبانماه، ۲میلیون و ۲۸۲ هزارتن از مجموع چهار میلیون تن کالای اساسی، ترخیص شده که یک میلیون و ۴۵۰ هزار تن آن را نهاده‌های دامی تشکیل می‌دهد. همچنین به گفته سخنگوی گمرک، 1.35 میلیون تن کالای اساسی، تولید و ضروری در جریان ترخیص از گمرکات قرار گرفته‌اند. همچنین روز گذشته، معاون وزیر جهاد کشاورزی در نامه‌ای به معاون فنی گمرک، بلامانع بودن ترخیص نهاده‌های پایه و واسط بخش کشاورزی براساس مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت را ابلاغ کرد.
حجم کالاهای دپو شده چقدر است؟
آمارهای رسمی از بنادر تا تاریخ 14 آبان ماه امسال نشان می‌دهد، حجم کالاهای دپو شده، بیش از ۱۱ میلیون تن و ۲۸۵ هزار تن شامل کالای اساسی و غیرکانتینری بوده است. جزییات آمارهای رسمی نیز بیانگر این است که 3 میلیون و 934 هزار تن کالای اساسی در 13 بندر کشور موجود است که بیشترین حجم کالای اساسی در بندر امام خمینی(ره) وجود دارد که حجم آن 2.8 میلیون تن است و پس از آن بندر شهیدرجایی با 390 هزارتن و بندر امیرآباد با 295 هزارتن در جایگاه دوم و سوم قرار می‌گیرند. همچنین مطابق آمارها، میزان موجودی کالاهای غیرکانتینری نیز بیش از 7.5 میلیون تن بوده که بالاترین حجم آن با رقم 4 میلیون تن در بندر امام خمینی دپو شده است. جایگاه دوم به بندر شهید رجایی با 2.5 میلیون تن کالای غیر کانتینری تعلق دارد.همچنین تا این تاریخ بیش از 99 هزار کانتینر کالا در بنادر مختلف کشور موجود است که باید در فرایند تجارت تعیین تکلیف شود.به گزارش فارس براساس مصوبات ستاد تنظیم بازار و اقتصادی دولت، مقرر شد کالاهای اساسی و گروه‌های کالایی که ممنوعیت واردات ندارد در صورتی که تا 10 آبان ماه قبض انبار دارند براساس ارز متقاضی، نیمایی و بدون انتقال ارز با اولویتی که وزارت صمت اعلام می‌کند، ترخیص شوند. این در حالی است که براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار، گمرک ایران باید تمامی کالاهای اساسی، ضروری و مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی که تا تاریخ۱۰ آبان ماه امسال دارای قبض انبار هستند را بر اساس اولویت‌های اعلامی از سوی وزارت صمت (با استفاده از ارز صادراتی، ارز متقاضی یا ارز تامین شده توسط بانک مرکزی) بدون الزام به کد رهگیری ترخیص کند. این تصمیم به منظور تسریع در ترخیص کالاهای موجود در گمرکات کشور و با توجه به شرایط حاکم بر کشور اتخاذ شده است.همچنین مقرر شد تعرفه کالاهای مشمول توسط وزارت صمت به گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام شود. بر این اساس گمرک ایران مکلف است برای تمام کالاهای اساسی که در صف تخصیص یا تامین ارز هستند و برای ترخیص نیاز به تامین ارز دارند (به دلیل فساد‌پذیری کالاها) با تشخیص و تایید وزارتخانه مربوطه اقدام به ترخیص درصدی کالاها تا سقف ۹۰ درصد نماید.همچنین مقرر شد تا در خصوص ترخیص کالاهایی که نیاز به اخذ مجوزهای قانونی از دستگاه‌های مختلف دارند، نمونه‌برداری توسط مرجع واحد و مجوز ترخیص نیز توسط همان مرجع صادر و در بستر سامانه به گمرک ابلاغ شود. البته به منظور تسریع و تسهیل در انجام تشریفات گمرکی نمونه‌برداری در هنگام تخلیه و قبل از اظهار انجام می‌شود.
چه میزان کالا از گمرکات ترخیص شده؟
در همین حال روزگذشته رییس گمرک ایران به تشریح وضعیت کالاهای ترخیص شده از گمرکات کشور پرداخت. به گفته مهدی میراشرفی، در راستای اجرای تصمیمات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، در ۳۷ روز گذشته بیش از نیمی از کالاهای اساسی از گمرکات کشور ترخیص شده است. او ضمن تشریح ضوابط و چگونگی ترخیص کالاهای اساسی و اقلام مرتبط با تولید، اظهار کرده: در پی افزایش موجودی کالا در گمرکات و بنادر کشور از ۴ ماه قبل به این سو و تصمیمات گرفته شده در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و همچنین مصوبه سفر معاون اول رییس‌جمهور به استان هرمزگان، از یازدهم مهرماه سال جاری تا هجدهم آبانماه، ۲میلیون و ۲۸۲ هزار تن از مجموع چهار میلیون تن کالای اساسی، ترخیص شده است که یک میلیون و ۴۵۰ هزار تن آن را نهاده‌های دامی تشکیل می‌دهد. همچنین بنابرآمار اعلامی از سوی میراشرفی، در بحث سایر کالاهای اساسی، ۱۲۲ هزار تن روغن، ۳۱۱ هزار تن دانه‌های روغنی، ۹۱ هزار تن برنج، ۴۰۰۰ تن گوشت، ۹ هزار تن لاستیک وسایل نقلیه سنگین و ۱۱۶۵ تن دارو ترخیص شده است. در همین حال، سیدروح‌الله لطیفی سخنگوی گمرک در گفت‌وگو با «خبرگزاری فارس» با اشاره به روند ترخیص کالا از گمرکات کشور در اظهاراتی گفته است که در حال حاضر یک میلیون و ۳۵ هزارتن کالای اساسی، مواد اولیه تولید و ضروری در حال ترخیص از گمرکات کشور است. به گفته او، طبق آمارها روزانه بطور متوسط ۴ هزارتن روغن در حال طی کردن تشریفات گمرکی برای ورود به بازار است.این کالاها شامل «ذرت، انواع حبوبات، برنج، ماسک، پارچه، موبایل، انواع بذرها، قطعات ماشین آلات تولید و کامپیوتر و وسایل و تجهیزات پزشکی» است. از سوی دیگر، امید گیلان‌پور معاون وزیر جهاد کشاورزی در نامه‌ای به معاون فنی گمرک، بلامانع بودن ترخیص نهاده‌های پایه و واسط بخش کشاورزی براساس مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت را ابلاغ کرد.
تشریح دو مسیر آسان برای ترخیص کالاها
البته به گفته رییس کل گمرک ایران، پیرو تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر تسریع و تسهیل ترخیص کالا از گمرکات و ابلاغ آخرین مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت از طریق وزارت صمت به گمرک، در ابتدای هفته جاری بخشنامه‌ای به گمرکات ابلاغ شده که ناظر بر دو بخش شامل کالاهای اساسی و کالاهای مرتبط با تولید است.براساس این مصوبه، کالاهای اساسی مشتمل بر ۶ قلم که ارز ترجیحی به آنها تعلق می‌گیرد، می‌توانند بدون ارایه کد رهگیری به صورت تعهدی از گمرک ترخیص شوند و افرادی که نمی‌خواهند به این شکل کالاهایشان را ترخیص کنند، می‌توانند تا ۹۰ درصد کالاهای خود را به صورت اعتباری از گمرک ترخیص کرده و در نوبت تأمین ارز قرار گیرند. اما درباره کالاهایی که مرتبط با تولید است، تمهیداتی در نظر گرفته شده که یکی از آنها این است، افرادی که در انتظار تأمین ارز نیمایی هستند، برای کالاهایی دارای اولویت ۲.۱ تا ۲.۵ می‌توانند ۹۰ درصد کالاهایشان را بدون ارایه کد رهگیری از گمرک ترخیص کنند و مابقی آن تا زمان تأمین ارز در گمرک باقی می‌مانند تا در صف تأمین ارز قرار گیرند، در غیر این صورت صاحبان کالاهای مرتبط با تولید که صرفا اولویتشان را وزارت صمت تعیین و به گمرک ابلاغ می‌کنند، می‌تواند با ارز متقاضی و ارز واردات در برابر صادرات کالاهایشان را ترخیص کنند.معاون وزیر اقتصاد درعین حال بر ذکر این نکته تاکید کرد که این مصوبه به هیچ عنوان ناظر بر کلیه کالاها نیست و فقط ناظر بر آن بخش از کالاهایی است که اولویت آنها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌شود و صرفا کالاهای مرتبط با تولید است و سایر کالاها مشمول این مصوبه نخواهد بود. علاوه بر این در صورتی که مدت ماندگاری اینگونه کالاها در گمرک از مدت مقرر بگذرد و کالاهای غیرضروری وارد شده باشد حتما متروکه شده و تشریفات متروکه در مورد آنها اعمال خواهد شد.رییس کل گمرک ایران با این حال ابرازر امیدواری کرد که با ابلاغ و اجرای این مصوبه ظرف روزها و هفته‌های آینده در بحث تسریع و تسهیل ترخیص کالا اتفاقات خوبی در گمرک بیفتد که هم بازار به وضعیت پایدارتری برسد و هم اینکه ماندگاری کالا در گمرک به حداقل کاهش یابد.
فساد ۲۰۰۰ تن نهاده دامی در گمرک
در همین حال منصورعلی زارعی کیایی نماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگوی خود با «ایلنا» از فساد ۲۰۰۰ تن نهاده دامی در گمرک در شرایط کمبود و گرانی خبر داده است. او با اعلام این خبر عنوان کرده که در زمان ورشکستگی مرغداران و گرانی مرغ به دلیل کمبود و افزایش قیمت نهاده‌های دامی، شاهد فساد 2 هزارتن خوراک دام و طیور در انبارهای گمرک هستیم.
