نداشتن اینترنت یکی از دلایل عدم پذیرش بیماران با شماره ملی است
تعادل|
برای اجرای موفق هر طرحی در زمینه‌های مختلف از جمله درمانی، آموزشی و... نیاز به اجرای پایلوت است، اما متاسفانه این مساله مدت‌های زیادی است که در کشور ما نادیده گرفته می‌شود. مسوولان تصمیم می‌گیرند و اجرایی می‌کنند، بدون اینکه بدانند آیا واقعا جامعه ظرفیت پذیرش و اجرای طرحی را دارد، زیر ساخت‌های مناسب برای اجرایی شدن این طرح فراهم شده است یا نه، اصلا چند درصد افراد می‌توانند بدون مشکل از این طرح استفاده کنند و ... اینها مسائلی است که باید مد نظر قرار بگیرد اما شتابزدگی مسوولان باعث می‌شود تا چنین مسائل مهمی بدون بررسی‌های دقیق و لازم از طرح تا اجرا راه کوتاهی را طی کند و به ناگاه مردم را با شرایط تازه‌ای مواجه کند که هیچ آمادگی ذهنی یا حتی امکاناتی برای پذیرش آن نداشته‌اند. اگر بخواهیم این طرح‌ها را یک به یک بشماریم قطعا سیاهه بزرگی می‌شود، همین طرح ممنوعیت غربالگری، طرح حذف نسخه نویسی دستی، طرح حذف دفترچه‌های درمانی و ...
حذف دفترچه‌های بیمه مشکل تازه مردم
وقتی صحبت از سرعت اینترنت و میزان قطعی و وصلی آن می‌شود در همین پایتخت هم هر روز هزار مشکل وجود دارد، یا بانک‌ها اینترنت ندارند، یا شرکت‌ها یا... خلاصه اینکه هر روز با کم و زیاد شدن سرعت اینترنت و حجم بالای استفاده از آن و البته مساله مهم بی‌توجهی مسوولان به زیر ساخت‌های لازم و اینکه هر روز طرحی تازه مانع از اینترنت ساده و روان برای همه افراد جامعه می‌شود یا در حال صیانت کردن هستند
یا ... به ناگاه تصمیم گرفته می‌شود که دفترچه‌های بیمه درمانی حذف شده و افراد تنها با کد ملی شان بتوانند از امکانات بیمه برخوردار شوند. در این شرایط بسیاری از افراد به خصوص در مناطق محروم، شهرهای دور افتاده و ... مشکلات تازه‌ای را تجربه می‌کنند. البته که با همین دفترچه‌های بیمه هم هزینه‌های درمانی گاهی وقت‌ها سر به فلک می‌گذارد و این دفترچه‌ها بیشتر حکم تزیینی دارند اما حالا دیگر نبود اینترنت و قطع شدن مکرر آن هم بهانه‌ای شده برای عده‌ای تا همچنان هزینه‌های درمانی را از افراد دریافت کنند در این بین سالمندان و بازنشستگان بیش از همه در معرض فشار قرار دارند.
از تهران تا دورترین نقطه ایران
در کلان‌شهر تهران، به دلیل ساده «قطعی مدام اینترنت» و کندی آن، استفاده از خدمات درمانی بدون دفترچه، در بسیاری از مراکز درمانی به خصوص مراکز درمانی شلوغ و پرتردد امکانپذیر نیست؛ در آزمایشگاه‌های طبی گوشه و کنار شهر و در کلینیک‌های درمانی، معمولاً صف طویلی پشت میز پذیرش شکل می‌گیرد و گاه و بیگاه نت قطع می‌شود؛ در چنین شرایطی، بیماران بدحال که مثلاً با درد شدید کلیه دست به گریبان‌اند و توان ایستادن در صف به انتظار وصل شدن اینترنت را ندارند، اجباراً دو واکنش نشان می‌دهند؛ گروهی که توان پرداخت خدمات آزاد را دارند، عطای بیمه را به لقای انتظار طولانی می‌بخشند و پول آزمایش‌ها را از جیب می‌پردازند، این گروه در بین کارگران بیمه شده در اقلیت مطلق هستند. اما گروهی که هم بیمه پایه دارند و هم بیمه تکمیلی و از قضا برای هر دو اینها هزینه‌های سنگین پرداخته‌اند و البته استطاعت مالی چندانی ندارند، مجبور می‌شوند ساعت‌ها با حال خراب و تحمل درد منتظر بمانند یا شهر را برای یافتن آزمایشگاهی که اینترنتش قطع نباشد، زیر پا بگذارند!
دلیل حذف دفترچه‌های بیمه، کار پذیرش طولانی‌تر و صف‌های مراجعان به‌شدت طویل‌تر شده است؛ اگر نخواهی چند ساعت یا گاهی نصف روز برای دریافت خدمات بیمه‌ای منتظر بمانی، باید کل هزینه را از جیب بدهی؛ و این مساله دردناک‌تر می‌شود وقتی در نظر می‌گیریم که بیمه شده هر ماه یک سوم حقوقش را به صندوق تامین اجتماعی می‌دهد تا صرف درمان شود به این امید که سالی چندبار که مریض شد، بتواند از خدمات بیمه‌ای استفاده کند. البته بالا رفتن هزینه‌ها به دلیل تورم سنگین و حذف ارز دولتی، سطح پوشش بیمه پایه تامین اجتماعی را در مواردی به زیر 20 درصد رسانده؛ بنابراین اگر بیمه تکمیلی نداشته باشی، این سوال اساسی پیش می‌آید که برای 20 درصد هزینه کمتر، چرا باید چند ساعت در صف بایستی؛ بعد از چند ساعت انتظار و خستگی در شرایط بیماری، به جای یک میلیون تومان مثلا باید 850 هزار تومان بدهی، آیا این واقعاً عادلانه است؟!
افزایش هزینه‌های درمانی و بیمه‌های ناقص
در این شرایط که بیمه‌ها هم دیگر چندان کمکی به کاهش هزینه‌های درمانی نمی‌کنند، بسیاری از افراد درگیر هزینه‌هایی می‌شوند که از پرداخت آن عاجزند. بیمارانی که دچار بیماری‌های خاص هستند یا داروهایی مصرف می‌کنند که گران قیمتند در بسیاری از موارد به دلیل همین مشکلات مالی نمی‌توانند دارویشان را به موقع تامین کنند و همین مساله مشکلات بیماری را برایشان چند برابر می‌کند، حالا در این شرایط قرار باشد پزشکان هم از زیر بار پذیرش بیمه به دلیل قطعی و نبود اینترنت شانه خالی کنند خود داستانی تازه می‌شود با رنجی مضاعف برای بیماران.
در مناطق محروم چه خبر است؟
از شهرهای بزرگ که بگذریم و به سمت مناطق محروم جلو برویم، اوضاع نگران‌کننده‌تر می‌شود؛ در بسیاری از مناطق کم برخوردار، اولاً زیرساخت‌های الکترونیک در سطح شهر فراهم نیست و ثانیاً بسیاری از مراکز درمانی بخش خصوصی به خصوص مطب‌های پزشکان، به بهانه اینکه «نت نداریم» یا «کامپیوترمان خراب است»، قراردادهای خود را با بیمه پایه و بیمه گذار تکمیلی ملغی کرده‌اند. به گفته محمدعلی براتی (فعال صنفی بازنشستگان در قروه کردستان)، حذف دفترچه‌های بیمه درمانی بهانه‌ای شده تا برخی پزشکان در بخش خصوصی سودجویی بیشتر کنند؛ این ادعا که نت قطع است یا نت نداریم، بیمه‌شدگان را سرگردان نکنند. او ادامه می‌دهد: در ماه‌های اخیر، هزینه‌های دارو و درمان به‌شدت افزایش یافته؛ بسیاری از داروهای خاص از شمول بیمه حتی بیمه تکمیلی خارج شده‌اند و مبلغی که باید بیمه شده برای درمان بیماری بپردازد، نسبت به سال قبل دوبرابر شده؛ در چنین شرایطی حذف دفترچه‌های بیمه کاغذی مزید بر علت شده؛ در مناطق محروم که زیرساخت‌ها فراهم نیست و بسیاری از مراکز کلینیکی و آزمایشگاهی و مطب‌های خصوصی، اینترنت ندارند، بیمه‌شدگان کم درآمد مجبور می‌شوند از خیر بیمه بگذرند و پول درمان را کامل بپردازند؛ آیا درست است بازنشسته‌ای که سال‌ها در معدن یا در یک کارخانه فولاد کار کرده و عمر و جوانی خود را پای تولید گذاشته، حالا با وجود داشتن بیمه پایه و بیمه تکمیلی، بازهم نگران هزینه‌های درمان باشد، بازهم بخش قابل توجهی از مستمری ناچیزش را بدهد تا بتواند آزمایشات پزشکی انجام دهد یا دارو بخرد؟! این بازنشسته تاکید می‌کند: اول باید زیرساخت‌ها و امکانات را فراهم می‌کردند بعد دفترچه‌های بیمه را حذف می‌کردند؛ در این اوضاع که هزینه‌های درمان از همیشه بیشتر است، حذف دفترچه‌های بیمه کار درستی نبود... نیما، یک کارگر بیمه شده در زاهدان سیستان و بلوچستان است؛ او نیز فقدان زیرساخت‌های حذف دفترچه‌های بیمه در شهر محروم زاهدان را تایید می‌کند: خیلی جاها وقتی مراجعه می‌کنی می‌گویند اینترنت نداریم؛ مراکز درمانی بزرگ هم که اینترنت دارند، ظاهراً خیلی وقت‌ها نت آنها قطع است؛ این طبیعی است؛ در شهری که بسیاری از خدمات ساده‌تر مثل آب آشامیدنی به سختی به مردم ارایه می‌شود، چطور می‌شود توقع داشت همیشه اینترنت برای درمانِ بیمه‌شدگان کم درآمد برقرار باشد؛ با خودشان چه فکری کرده‌اند که نسخه الکترونیک را درسراسر کشور اجباری کرده اند؟!
افزایش پرداخت از جیبِ بیمه‌شدگان در سال جاری
به نظر می‌رسد در شرایطی که در سال جدید پرداخت از جیب مردم به دلیل حذف ارز دولتی و تورم سنگین بخش درمان افزایش یافته، مساله حذف دفترچه‌های بیمه اوضاع را حادتر کرده است؛ بیمه‌شدگان در تهران و مناطق برخوردار با صف‌های طولانی پذیرش و کندی سنگین کار مواجهند و در مناطق کم برخوردار با فقدان زیرساخت‌های اینترنت و نبودن امکانات؛ اگر مجموع هزینه بیمه پایه و تکمیلی را در نظر بگیریم، یک بازنشسته ماهی چند صد هزار تومان بابت بیمه درمانی می‌پردازد تا خیالش از دریافت خدمات راحت باشد؛ با این شرایطی که می‌بینیم آیا این پول‌های سنگینی که هر ماه پرداخت می‌شود، به کار بیمه شده می‌آید؛ آیا می‌تواند از دریافت درمان رایگان و شایسته مطمئن باشد؛ آیا می‌تواند داروهای بیماری‌های خاص را تهیه کند و آزمایش‌های پزشکی را سر موقع به انجام برساند؟ درمان بیمه‌شدگان کارگری، مشکلات و کاستی‌های بسیار دارد که حذف دفترچه‌های کاغذی این نواقص را تشدید کرده است؛ در نهایت آیا تحقیق و تفحص از سازمان تامین اجتماعی واقعاً می‌تواند به این نتیجه برسد که هنوز زیرساخت‌های الکترونیک در سراسر کشور به خصوص در مناطق محروم فراهم نیست و این ماجرا باید به عقب برگردد و اول مقدمات کار اندیشیده شود؟
