حقوق ضایع شده پرستاران، بازنشستگان و کارگران چه می‌شود؟!
گلی ماندگار|
در هفته‌های اخیر، طی دو ابلاغیه عجیب، دریافتی پزشکان به میزان قابل توجهی (چند ده میلیون تومان و حتی بیشتر) افزایش یافت؛ اول برداشتن سقف کارانه پزشکان در مناطق محروم به بهانه اینکه پزشکان رغبتی برای کار در مناطق محروم کشور ندارند، دوم، افزایش اضافه کار پزشکان در بیمارستان‌های دولتی بازهم به این بهانه که پزشکان دیگر برای کار به بیمارستان‌های دولتی نمی‌آیند و برایشان نمی‌صرفد! این تصمیمی است که دولت و مجلس برای سال جدید گرفته‌اند. تصمیمی که به گفته آنها باعث می‌شود تا پزشکان در مناطق محروم و بیمارستان‌های دولتی بمانند و کار کنند. در واقع این تصمیمی است برای اعطای امتیازهای بیشتر به پزشکان. امتیازی که باعث می‌شود حقوق آنها افزایش چشمگیری داشته باشد آن هم در شرایطی که پرستاران مدت‌های مدیدی است در انتظار تصویب طرح ساماندهی و رسمی شدن هستند. پرستارانی که در تمام مدت کرونا از جان مایه گذاشتند تا به بیماران خدمات ارایه دهند. چنین تصمیمی در شرایطی که بازنشستگان چند ماه است در انتظار اجرایی شدن مصوبه شورای عالی کار مانده‌اند و افزایش حقوق‌هایشان هنوز اجرایی نشده و البته دولت سعی دارد با انواع و اقسام وعده‌های دیگر زیر بار اجرای مصوبه شورای عالی کار نرود. کارگرانی که ساعت‌های طولانی کار می‌کنند به این امید که آخر ماه بتوانند حقوق تصویب شده وزارت کار را دریافت کنند که البته آن هم در اکثر مواقع با چند ماه تاخیر به آنها پرداخت می‌شود، در چنین شرایطی برداشتن سقف کارانه پزشکان چه پیامی برای دیگر اقشار جامعه دارد؟
چنین تصمیم‌هایی به مشکلات دامن می‌زند
محمد شریقی مقدم دبیرکل خانه پرستار در این باره به «تعادل» می‌گوید: متاسفانه این تصمیم‌های شتابزده و غیر کارشناسی باعث می‌شود تا شکاف عمیقی بین نیروی پرستار و پزشک ایجاد شود. همین الان هم سال‌هاست که پرستاران به میزان کارانه پزشکان اعتراض دارند چرا که در مقابل خدماتی که آنها ارایه می‌دهند، بیشترین کارانه نصیب پزشکان می‌شود و پرستاران از حداقل‌ها هم محروم مانده‌اند. اینکه بخواهیم پزشکان را به ماندن در مناطق محروم و کار کردن در بیمارستان‌های دولتی ترغیب کنیم یک سوی ماجراست و سوی دیگر آن با عدالت رفتار کردن بین کادر درمان است. کادر درمان فقط پزشک نیست، پرستار، بهیار و ... نیز جزو کادر درمان به حساب می‌آیند و بسیاری از این افراد سال‌هاست که نسبت به شرایط شغلی و معیشتی خود اعتراض دارند. او می‌افزاید: در شرایطی که وزارت بهداشت ودرمان هر بار با وعده دادن وضعیت شغلی پرستاران را مشخص نمی‌کند و فقط در حرف و بر روی کاغذ بارها و بارها اعلام می‌کنند که قرار است چند هزار نیروی پرستار استخدام شوند و میزان کارانه افزایش پیدا کند و... اما هیچ کدام از این وعده‌ها تا به امروز عملی نشده و جامعه پرستاری کشور با مشکلات بی‌شماری دست و پنجه نرم می‌کنند و البته میزان تعهد و وفاداری خود به شغلشان را حداقل در زمان کرونا به اثبات رسانده‌اند حالا توقع دارند که دولت و مجلس هم برای آنها کاری انجام دهند، اما نتیجه این انتظار می‌شود تصمیمی که باز هم به نفع پزشکان است و دیگر اعضای کادر درمان در آن دخیل نیستند. سال‌هاست که ما برای برداشتن قراردادهای 89 روزه پرستاران و استخدام رسمی آنها تلاش می‌کنیم، این در شرایطی است که ما نسبت به استانداردهای جهانی با کمبود پرستار در بیمارستان‌ها مواجه هستیم، اما هر بار وزارت بهداشت به بهانه‌های مختلف از زیر بار مسوولیت شانه خالی می‌کند، حالا چطور می‌شود که در یک اقدام غیر اصولی تصمیم به حذف سقف کارانه پزشکان می‌گیرند؟ همین الان هم بسیاری از پزشکان حتی آنها که در بیمارستان‌های دولتی فعالیت می‌کنند و حتی آنها که در مناطق محروم هستند، دریافتی شان خیلی بیشتر از پرستارانی است که بخش عمده بار درمانی را بر دوش دارند. شریفی مقدم اظهار کرد: بعد از اجرای طرح تحول سلامت، در سال 94 کارانه پزشکان یک‌باره 300 درصد رشد کرد؛ در آن زمان ما به فیش‌های حقوقی پزشکان دست پیدا کردیم که 800 میلیون تومان دریافتی داشتند؛ به دنبال این فیش‌های نجومی، موج انتقادات فعالان صنفی و رسانه‌ها بالا گرفت و لاجرم مجبور شدند برای کارانه پزشکان سقف 60 میلیون تومانی بگذارند؛ 60 میلیون تومان فقط برای کارانه، برای پزشکان قانع‌کننده نبود و مدام در پی برداشتن این محدودیت بودند! حالا با لابیگری و همراهی دولت و مجلس و با توجه به این مساله که گروهی از مدیران دولتی و نمایندگان عموماً پزشک متخصص هستند و با پرستاران و مردم تضاد منافع دارند، بالاخره این سقف در مناطق محروم برداشته شد آن هم در این شرایط که دولت مدعی است پول ندارد معوقات بر زمین مانده پرستاران و کادر درمان را بپردازد!
او ضمن تایید این نامه، آن را بخش کوچکی از پرداخت‌های نجومی به پزشکان و تلاش برای افزایش عایدی آنها می‌داند و می‌گوید: این ادعا که می‌خواهیم انگیزه پزشکان را بالا ببریم، صرفاً بهانه هست؛ قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری ششم تیرماه ۱۳۸۶ به تصویب اکثریت قاطع نمایندگان مجلس رسیده اما بعد از پانزده سال هنوز اجرا نشده؛ آنچه هم قرار است اجرا شود، از زمین تا آسمان با خواسته‌های پرستاران و تشکل‌های آنها فاصله دارد، برای افزایش انگیزه پرستاران در این سال‌ها چه کرده‌اند. در این شرایط، افزایش اضافه کار پزشکان، بخش کوچکی از پرداخت‌ها به جامعه پزشکی است. این پرداخت دست و دلبازانه مصاف بر برداشتن سقف کارانه پزشکان در مناطق محروم است. اخیراً بحثی مطرح شد که باید سقف کارانه پزشکان متخصص برداشته شود که در نهایت در مناطق محروم این سقف را برداشتند. دلیل را بازهم انگیزه نداشتن پزشکان در مناطق محروم عنوان کردند؛ آیا صد میلیون تومان دریافتی ماهانه (۶۰ میلیون سقف کارانه به اضافه دریافتی‌های دیگر) برای یک پزشک کم است که هنوز انگیزه ندارد؟! با برداشتن سقف کارانه، یک پزشک می‌تواند یک میلیارد تومان هم بگیرد، آن هم در این شرایط اقتصادی. توجه داشته باشید که سازمان نظام پزشکی و لابی‌های قدرتمند آنها با جدیت به دنبال برداشتن سقف کارانه پزشکان در سراسر کشور هستند.
افزایش چند ده میلیونی برای ایجاد انگیزه خدمت!
پریسا مرتضوی، کارشناس ارشد پرستاری نیز در‌این‌باره به «تعادل» می‌گوید: وقتی پرستاران در همین بخش دولتی معوقات بسیار دارند -از فوق‌العاده خاص گرفته تا کارانه و اضافه‌کار- و نه تنها قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری سال‌هاست اجرا نمی‌شود بلکه همان افزایش ده درصدی حقوق سال جدید برای بسیاری از پرستاران در بیمارستان‌های علوم پزشکی کشور به بهانه کمبود بودجه اعمال نشده است، افزایش چند ده میلیونی یا حتی چند صد میلیون تومانی حقوق برای پزشکان مصوب می‌شود؛ فقط به این دلیل که انگیزه خدمت ندارند! سوال اینجاست وقتی دولت برای گروه‌های مختلف مزدبگیر از پرستاران و کادر درمان گرفته تا بازنشستگان و کارگران زیرمجموعه خود «پول ندارد»، چطور برای گروهی از پزشکان که هم مطب‌های خصوصی دارند و آنجا کسب درآمد هنگفت می‌کنند، هم عموماً عضو هیات علمی دانشگاه‌های دولتی هستند و چند ده میلیون تومان آنجا درآمد دارند و هم معمولاً سهامدار یا شاغل بیمارستان‌های خصوصی و کلینیک‌های رنگارنگ هستند، «پول دارد»؟
افزایش پرداختی چرا و چگونه؟!
او می‌افزاید: سازمان نظام پزشکی به عنوان یک نهاد صنفی دنبال افزایش حقوق پزشکان است و این کاملاً طبیعی است و ایرادی هم ندارد؛ اما وزارت بهداشت به عنوان یک نهاد اجرایی که باید منافع مردم را در نظر دارد، چرا حامی منافع پزشکان است؛ کمیسیون بهداشت مجلس چرا حامی پزشکان است؛ مثلاً رییس کمیسیون بهداشت به رییس‌جمهور نامه نوشته که به خاطر ماندگاری پزشکان در کار، بیایید سقف کارانه پزشکان را‌بردارید؛ آخر چرا رییس کمیسیون بهداشت مجلس، به جای صیانت از منافع مردم و کادر درمان، فقط حامی پزشکان است؟ مرتضوی می‌گوید: این تصمیم‌گیری‌های غیرعادلانه - برداشتن سقف کارانه یا افزایش نجومی اضافه‌کار پزشکان- همه محصول تضاد منافع است، تضاد منافع مسوولان امر با مردم و پرستاران و جالب اینجاست که در بحث کرونا به عنوان یک بیماری مرگبار، نه در ایران بلکه در تمام دنیا، بار اصلی کار بر دوش پرستاران است؛ با پرستار 89 روزه قرارداد می‌بندند و حقوق وزارت کار می‌دهند، او هم جانش را کف دست می‌گذارد و به میدان خطربار کرونا می‌آید، هیچکس هم صدایش درنمی‌آید نه در دولت و نه در مجلس؛ اما نوبت که به پزشکان می‌رسد، حامیان دوآتشه آنها در سطوح مختلف، هیچ زمان توقف نمی‌کنند و هر روز مزایای مزدی‌شان نجومی‌تر می‌شود.
برداشتن سقف کارانه پزشکان در مناطق محروم
سی و یک خردادماه، وزیر بهداشت و درمان گفت: یکی از مشکلات ما در مناطق محروم بحث ماندگاری پزشکان متخصص است، بر همین اساس هفته گذشته در شورای حقوق و دستمزد برای اولین‌بار تصویب کردیم که سقف کارانه دریافتی نیروی انسانی مناطق محروم برداشته شود. این مساله موجب جذب و ماندگاری متخصصان در مناطق محروم خواهد شد. این خبر کوتاه که چندان جدی گرفته نشد، موجب سرازیر شدن چند ده میلیون تومان یا بیشتر در این شرایط بی‌پولی و تحریم به جیب پزشکان متخصص می‌شود؛ این خبر دقیقاً در روزی به رسانه‌ها درز کرد که پرستاران از عدم اعمال افزایش ده درصدی حقوق در سال جدید انتقاد کردند؛ دولت نتوانسته ده درصد به حقوق ناچیز پرستاران دولت اضافه کند اما توانست از منافع پزشکان (بازهم در بخش دولتی) دفاع کند و سقف کارانه آنها را در مناطق محروم بردارد.
