تغییر تقویم ایران از شمسی به شاهنشاهی

۱۳۹۸/۱۲/۲۴ - ۰۰:۳۵:۴۰
کد خبر: ۱۶۵۵۰۵
تغییر تقویم ایران از شمسی به شاهنشاهی

بیست و چهارم اسفند 1354، محمدرضا پهلوی در سالروز تولد رضاخان، تاریخ رسمی کشور را از هجری شمسی به شاهنشاهی تغییر داد؛ اقدامی که مورد مخالفت و تحریم مردم و علما بود.  بنا به اسناد و نامه‌های رسمی، موضوع تغییر تقویم از آذرماه آن سال بین چند نهاد وقت مطرح شده بود. نیمه اول دهه پنجاه سال‌هایی بود که درآمد ارزی ایران به دلیل جهش قیمت نفت افزایش ناگهانی یافته بود، مخالفان سیاسی سرکوب شده بودند، و محمدرضا پهلوی به عنوان شاه ایران تلاش می‌کرد موقعیتی برتر در منطقه خاورمیانه پیدا کند. در همین سال‌ها بود که جشن‌های ۲۵۰۰ ساله تدارک و برگزار شده بود و شاه در سومین کتاب خود به نام «به سوی تمدن بزرگ»، عقاید باستان‌گرایانه و نگاه خود را به پیشرفت ترسیم کرده بود. در چنین شرایطی اسدالله علم، وزیر دربار وقت گفته بود که شاه «مرد تاریخ، خود تاریخ و محور تاریخ است و می‌خواهد که مبدأ تاریخ هم بشود و حق با اوست».با توجه به اسناد، نقش سه تن از کارشناسان در این تصمیم پر رنگ بوده است: شجاع الدین شفا، معاون دربار شاهنشاهی، هادی هدایتی، معاون اجرایی نخست‌وزیر و خسرو بهروز، معاون برنامه سازمان برنامه و رییس دفتر انفورماتیک. در نهایت تصمیم گرفته شد که تاریخ شاهنشاهی با مبداء تاریخ تاجگذاری کوروش به جای تاریخ شمسی استفاده شود. قرار شد تاریخ قمری به عنوان تاریخ مذهبی ایرانیان که مورد استفاده روحانیت بود، در کنار تاریخ شاهنشاهی استفاده شود و تاریخ میلادی برای مراودات خارجی استفاده شود. چون شاه نمادی اسلامی را حذف کرده و نمادی شاهنشاهی را جایگزین آن کرده بود، روحانیون این تغییر را توهین به اسلام و پیامبر قلمداد می‌کردند. دانشجویان این عمل را درجهت حذف اسلام می‌دانستند و گروه‌های مخالف و منتقد هم هم این اقدام را زمینه تغییر قانون اساسی می‌پنداشتند. اما این تغییر تقویم بیش از دو سال دوام نیاورد و در شهریور ۱۳۵۷ با اوج‌گیری اعتراضات خیابانی، با تصویب مجلسین سنا و شورای ملی تقویم دوباره به شمسی بازگردانده شد.

 

ارسال نظر