در روز ۲۵ دی ۱۲۹۶ شمسی، عین‌الدوله که برای سومین بار رییس‌الوزرا شده بود، از این سمت استعفا داد. عبدالمجید میرزا عین‌الدوله، فرزند سلطان احمدمیرزا عضدالدوله و نوه فتحعلی‌شاه بود. او که از مخالفان مشروطه بود، در حالی که در زمان پادشاهی مظفرالدین شاه نیز رییس‌الوزرا بود، از اجرای فرمان ایجاد عدالتخانه که از سوی شاه صادر شده بود، خودداری می‌کرد. مظفرالدین شاه چاره را در عزل عین‌الدوله و صدور فرمان مشروطیت دید. عین‌الدوله پس از عزل از صدارت، به فریمان سپس مازندران تبعید شد و در جریان فوت مظفرالدین شاه و تاج‌گذاری محمد علی میرزا، در تهران حضور نداشت. بعد از مرگ مظفرالدین شاه، در دوران سلطنت محمدعلی شاه، او مجدداً مورد توجه و مشورت قرار گرفت و در جنبش مشروطه‌خواهی در انقلاب آذربایجان، شاه او را برای سرکوبی قیام تبریز و دفع مجاهدین و مشروطه‌طلبان، مامور کرد ولی موفقیتی حاصل نشد. بعد از فتح تهران به دست مجاهدین و تحصن محمدعلی شاه به سفارت روس، عین‌الدوله برخلاف بسیاری از مقامات که به سفارتخانه‌ها متحصن شدند، به اتفاق چند نفر از اقوام خود، پیاده به بهارستان رفت و خود را تسلیم مجاهدین و روسای ملت کرد و این اقدام او باعث شد که روسای مشروطه و مجاهدین، او را با احترام بپذیرند و به او آزاری نرسانند. عین‌الدوله با اینکه تا آخر عمر مخالف مشروطه بود ولی در زمان احمدشاه قاجار نیز دو بار در سال‌های ۱۲۹۴ و ۱۲۹۶ هجری شمسی رییس‌الوزرا شد. عین‌الدوله قوی‌ترین کابینه را در طول تاریخ مشروطیت تشکیل داد و تمام داعیه‌داران را به دور خود جمع کرد. چهار رییس‌الوزرای سابق و یک رییس مجلس در آن کابینه عضویت داشتند، ولی هیچ توفیقی نصیب آنها نشد و کابینه بدون هیچ اقدامی، پس از سه ماه ساقط شد. در سال ۱۲۹۷ که زمام امور مملکت به وثوق‌الدوله سپرده شد، عین‌الدوله با اختیارات کامل والی آذربایجان شد و خمسه و زنجان نیز در قلمرو حکومت او قرار گرفت. عین‌الدوله چندی در زنجان توقف کرد، سپس به تبریز رفت ولی جنبش خیابانی بیش از هر چیزی او را زجر می‌داد. وی معتقد به‌شدت عمل و جنگ نبود و میل داشت موضوع از طریق مذاکره و کدخدامنشی حل شود ولی سران قیام و دموکرات‌ها مصلحت در مذاکره نمی‌دیدند و از این‌رو عین‌الدوله توقف خود را در تبریز بی‌فایده دانست و چند روزی هم در باسمنج توقف کرد سپس بدون اطلاع رییس دولت، به تهران بازگشت.
