پایان سلطنت قاجار

۱۳۹۷/۰۹/۲۱ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۳۵۳۸۶
پایان سلطنت قاجار

12دسامبر سال 1925 میلادی (1304 هجری خورشیدی و در آن سال مصادف با 22 آذرماه) مجلس موسسان که انتخاب اعضای آن پانزدهم آذر تکمیل شده بود، طی پنج جلسه در هفت روز، چهار اصل از اصول متمم قانون اساسی مصوب سال 1906 را اصلاح کرد که برپایه آن، حکومت قاجارها پایان یافت و سلطنت به دودمان پهلوی منتقل شد و 2 روز بعد، 23 آذر رضا خان پهلوی در مجلس شورا حاضر شد و سوگند وفاداری به قانون اساسی یاد کرد و رضا شاه شد. او روز بعد (25 آذر) بر تخت سلطنت نشست و نزدیک به 16 سال پادشاهی کرد.  اندکی پس از کودتای ۱۲۹۹ و قدرت گرفتن سردار سپه، احمدشاه به اروپا رفت. پس از خروج احمدشاه از ایران عوامل رضاخان، اندیشه الغای سلطنت و رئیس جمهور شدن سردار سپه را پیش آوردند که با مخالفت و مقاومت شدید برخی از سیاسیون، روحانیان و مردم، طرح جمهوری با شکست روبرو شد. پس از اعلام وفاداری سردار سپه به احمدشاه، او به ایران بازگشت اما بار دیگر پس از نخست وزیری سردار سپه به اروپا رفت. سرانجام سیدمحمد تدین نایب رئیس مجلس پنجم شورای ملی در روز ۹ آبان ۱۳۰۴ خورشیدی، لایحه‌ای را به مجلس ارائه نمود که با تصویب آن توسط نمایندگان مجلس، احمد شاه از سلطنت خلع شد و حکومت موقت «در حدود قانون اساسی و قوانین موضوعه مملکتی به رضاخان پهلوی» سپرده شد و «تعیین تکلیف حکومت قطعی» به مجلس مؤسسان واگذار شد. سپس با تشکیل مجلس مؤسسان ی که سردار سپه ترتیب داده بود با از قدرت برکنار کردن آخرین «شاه» دودمان قاجار شاهنشاهی قاجاریان را به پایان رساند. در ۲۱ آذر ۱۳۰۴، سلطنت ایران به «رضا شاه پهلوی» واگذار و مراسم تاجگذاری رضاشاه در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ انجام شد.  براساس اسناد تاریخی پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ هجری شمسی توسط رضاخان سردار سپه، احمدشاه به گمان اینکه رضاخان، سلطنت او را حفظ خواهد کرد، از او حمایت و او را تایید نمود. رضاخان هم که در ظاهر، مطیع اوامر احمدشاه بود، پس از کودتا، به طور مخفیانه و سپس علنی، موجبات برکناری شاه قاجار از فرماندهی کل قوا و سلطنت را فراهم آورد.

 

ارسال نظر