شانزدهم اردیبهشت 1354، مجلس شورای ملی لایحه تاسیس شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه را تصویب کرد. به این ترتیب در این روز پایه افتتاح مترو تهران گذاشته شد. البته راه‌اندازی مترو در تهران به عمر حکومت قبل قد نداد و به سال‌ها بعد موکول شد.
طبق قانون تاسیس شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه مصوب 1354، به شهرداری پایتخت اجازه داده می‌شود برای احداث راه‌آهن شهری و تاسیسات مربوط و بهره‌برداری از آن شرکتی به نام شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه تاسیس کند. سرمایه شرکت از طرف دولت تامین و در اختیار شهرداری گذاشته می‌شود. شرکت دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و طبق اصول بازرگانی و مقررات این قانون و اساسنامه مربوط اداره می‌شود. اساسنامه شرکت ظرف 6 ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف شهرداری پایتخت پیشنهاد و پس از موافقت وزارت کشور و سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تایید هیات وزیران برای تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین تقدیم خواهد شد.
البته سابقه بحث درباره احداث قطار شهری در تهران به زمان ناصرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد. تاسیس تراموای شهری از جمله نکات پیش‌بینی‌شده در امتیازنامه‌یی بود که بارون ژولیوس دو رویتر در عهد ناصرالدین شاه روی کاغذ آورد. نخستین طرح شبیه به مترو امروزی که برای تهران طراحی و اجرا شد، طرح واگن اسبی بود که از دروازه شهرری تا باغشاه (میدان حُر امروزی) کشیده شده و تا سال ۱۳۱۰ نیز دایر بود.
بعد از تصویب قانون راه‌اندازی قطار شهری در سال 54، شرکت‌های فرانسوی از سال ۱۳۵۶ عملیات اجرایی احداث خط 1 مترو را در اراضی شمال تهران (بزرگراه شهید حقانی کنونی) آغاز کردند. عملیات اجرایی مترو تا آذر سال ۵۹ اجرای ۲۳۰۰ متر تونل و بخشی از سازه ۳ ایستگاه حدفاصل بزرگراه شهید حقانی و خیابان شهید بهشتی ادامه یافت ولی در این زمان و در پی جریان‌های جنگ ایران و عراق، نمایندگان شرکت‌های خارجی ایران را ترک کردند. اما از سال 64 مدیران دولتی دوباره به فکر راه‌اندازی مترو افتادند و با آغاز دوباره عملیات ساخت مترو، سال 1377 نخستین خط مترو درون‌شهری تهران افتتاح شد.
