ترور مخالف ملی‌شدن نفت ایران

۱۳۹۶/۱۲/۱۶ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۱۸۲۹۰
ترور مخالف ملی‌شدن نفت ایران

16 اسفند 1329 (و در آن سال برابر با هفتم مارس 1951) سپهبد حاجعلی رزم‌آرا نخست‌وزیر وقت که برای شرکت در یک مجلس ترحیم به مسجدشاه (واقع در بازار تهران) رفته بود با گلوله خلیل طهماسبی از اعضای جمعیت فداییان اسلام، کشته شد و دو روز بعد حسین علاء، برجای وی نشست و نخست‌وزیر شد و از یکم فروردین 1330در تهران حکومت نظامی برقرار کرد.

رزم‌آرا در مجلس شانزدهم به نخست‌وزیری رسید و گفت‌وگوهای دیگر نخست‌وزیران پیشین را با شرکت ملی نفت انگلیس و ایران برای به دست ‌آوردن درآمد بیشتری از نفت برای اجرای برنامه عمرانی دنبال کرد.

طهماسبی در بازجویی گفته بود که چون رزم‌آرا خائن به ملت بود او را کشتم. 4 روز پیش از این رویداد، جمعیت فداییان اسلام در همان مسجد اجتماعی برپا کرده بود و از رزم‌آرا که با ملی شدن نفت وطن مخالفت می‌کرد، شدیدا انتقاد کرده بود.

روز بعد از رویداد، آیت‌الله کاشانی، اقدام خلیل طهماسبی را در کشتن رزم‌آرا امری واجب اعلام داشت و از طهماسبی به‌عنوان نجات‌دهنده ملت یاد کرد.

یک روز پس از کشته شدن رزم‌آرا، کمیسیون ویژه (نفت) مجلس به ریاست دکتر محمد مصدق، طرح ملی شدن نفت را که رزم‌آرا با آن مخالفت می‌کرد، به تصویب رساند. با وجود اعتراض دولت انگلستان، مجلس شورای ملی 24 اسفند و سنا چهار روز بعد بر این مصوبه صحه گذاشتند که 29 اسفند به‌صورت قانون درآمد.

29 اسفند یک روز ملی اعلام شده است و تعطیل عمومی است. گزارش‌های آن زمان روزنامه‌های تهران نشان می‌دهد که از 17 اسفند (روز تصویب طرح ملی شدن نفت در کمیسیون ویژه مجلس) تا پایان سال 1329 تظاهرات و شادمانی ایرانیان یک لحظه قطع نشده بود. مجلس ماه‌ها بعد ضمن تصویب طرحی، خلیل طهماسبی را از مجازات معاف کرد و از زندان آزاد شد که پس از براندازی 28 امرداد، این قانون لغو و وی، نواب‌صفوی رییس و تنی چند از اعضای جمعیت فداییان اسلام در یک روز و در کنار هم تیرباران شدند.

 

ارسال نظر