برزو حق‌شناس
باز شدن دامنه نوسان موجب کارا شدن بازار سرمایه می‌شود و این موضوع همیشه مورد تقاضای فعالان بازار سرمایه بوده است. دامنه نوسان فعلی بسیار کم است و برای کارایی بیشتر بازار باید بازتر شود. ولی نکته مهم اینجاست که ما یک اقدام خوب را به بدترین شکل ممکن پیاده‌سازی و مدیریت می‌کنیم، در بلندمدت این اقدام با مدیریت غلط تبدیل می‌شود به یک اقدام مضر برای بازار سرمایه. اینکه دامنه نوسان برخی از سهام باز می‌شود و برخی دیگر باز نمی‌شود؛ یعنی مشخصا بازار اول بورس و فرابورس مشمول بازشدن دامنه نوسان هستند و بازار دوم و پایه بورس و فرابورس نیز بدون هیچ تغییری باقی می‌ماند. این اقدام باعث نامتوازن شدن بازار سرمایه می‌شود. این دودستگی بازار شبیه به دو زمان شدن بازار در سال 1399 است. ایجاد عدم توازن در بازار و تقسیم کردن بازار سرمایه، در بلندمدت به بورس ضربه می‌زند و بازار سهام را از حالت تعادل و توازن خارج می‌کند. باز شدن دامنه نوسان یک اقدام خوب و موثر برای بازار سرمایه است، چرا در تمامی بازارها اعمال نمی‌شود؟ افزایش دامنه نوسان تنها برای بازار اول بورس و فرابورس منطقی نیست و بقیه بازارها شامل بازار پایه و دوم و... نیز باید مشمول این تغییرات و افزایش باشند. بازشدن دامنه نوسان به‌طور کلی خوب است؛ اما روش فعلی غلط است و در بلندمدت به بازار سرمایه ضربه می‌زند و توازن بازار سهام را از بین می‌برد. اگر برجام امضا شود، همه بازارها در وضعیت رکود قرار می‌گیرند و احتمال این وجود دارد که پول‌ها به سیستم بانکی برگردند. اما در وضعیت بلندمدت، بحث تورم در کشور غالب می‌شود و مجددا پول و سرمایه‌ها از سیستم بانکی خارج و وارد چرخه بازارها می‌شود. البته اکنون نمی‌توان گفت که سرمایه‌ها به کدام بازار روانه می‌شود. به دلیل اینکه قیمت طلا و ارز در حال حاضر پایین‌تر از قیمت واقعی هستند، در صورت توافق، شکست قیمتی چندانی در این بازارها رخ نمی‌دهد. ممکن است این شکست قیمتی، بین ۱۰ تا ۱۵ درصد باشد. اما در بلندمدت و جدای از بحث برجام، احتمال این وجود دارد که این فاصله قیمتی از بین برود و قیمت‌ها واقعی شوند. دو سالی است که بورس روندی نزولی طی می‌کند. اما در صورت امضای توافق‌نامه برجام، احتمال این وجود دارد که بازار بورس نیز به رکود برود و رشدی نداشته باشد. ممکن است نوساناتی رخ دهد اما نه رشد و نه کاهش جدی در انتظار بازار بورس نیست. این بازار در صورت امضای برجام، در بلندمدت می‌تواند رشد داشته باشد. زیرا دست شرکت‌ها در وضعیت توافق برای صادرات بازتر است و حتی اگر نرخ دلار بشکند نیز، وضعیت بورس متناسب خواهد بود. اگر برجام امضا نشود، بازارها واکنش مشابهی مانند زمان خارج شدن ترامپ از توافق‌نامه را نشان می‌دهند. در صورت عدم امضای توافق‌نامه، سرمایه‌ها به سمت بازار دلار می‌رود زیرا قیمت دلار پایین‌تر از ارزش ذاتی خود نگه داشته شده است. اگر برجام امضا نشود، قیمت دلار رشدی در کشور خواهد داشت. البته ممکن است در کوتاه‌‌مدت دولت اجازه این رشد را ندهد، اما در میان‌مدت این اتفاق می‌افتد و قیمت دلار به سمت بازه بالای ۳۵ هزار تومان حرکت می‌کند. در واقع، سقف جدیدی در بازه ۳۵ هزار تومان و بیشتر را ایجاد می‌کند. ما تمام بازارها در صورت عدم توافق رشد قیمتی را در پیش خواهند داشت. البته احتمال این وجود دارد که بازار مسکن در وضعیت عدم توافق، کمترین حرکت قیمتی را تجربه کند. یعنی در این وضعیت، بازارهای ارز، طلا، بورس و خودرو یک جهش قیمتی دارند. سپس بازار مسکن شاهد این جهش خواهد بود.
