کاویان عبداللهی
با توجه به مسائلی که در حال حاضر در بازار سرمایه می‌بینیم باید به چند موضوع اساسی اشاره‌کنیم. در حال حاضر کمبود نقدینگی در بازار سرمایه به‌شدت حس می‌شود و عدم اطمینان نسبت به آینده بازار به‌شدت در بازار سرمایه تأثیر منفی می‌گذارد. در حال حاضر عوامل تأثیرگذار در بازار سرمایه آینده مبهمی دارند و سرمایه‌گذاران به‌شدت در بازار سرمایه تعلل دارند. اما با شرایط فعلی مسائل مختلفی باید مورد توجه بازار سرمایه قرار گیرد که هرکدام از سناریوها می‌تواند اتفاقات بد یا خوب جدیدی را به ما نشان دهد. یکی از این مسائل آینده انجام مذاکرات است.
به‌طور مثال ما شاهد ارزان‌فروشی در بازار سرمایه هستیم. به‌طوری‌که برخی از شرکت‌ها به‌واسطه وجود تحریم‌ها، بعضی به خاطر قیمت‌گذاری دستوری و برخی از شرکت‌ها به خاطر موضوع ارز 4200 تومانی اقدام به ارزان‌فروشی می‌کنند. با توجه به وجود تحریم‌ها و تأثیر منفی در برخی از صنایع بعضی شرکت‌ها به‌واسطه این موضوع محصولات صادراتی خود را ارزان‌تر از قیمت‌های جهانی به فروش می‌رسانند که این موضوع تأثیر به‌شدت منفی در بازار سرمایه گذاشته است. همچنین به علت فرسوده بودن برخی تجهیزات شاهد بهره‌وری پایین در تولید این شرکت‌ها هستیم. با بررسی برخی از این صنایع حتی به این نتیجه می‌رسیم که محصولات آنها درصد زیادی از تولید جهان را تشکیل می‌دهند. اما به‌واسطه تحریم‌ها فروش این شرکت‌ها تحت‌الشعاع قرارگرفته و شاهد مشکلات زیادی در این شرکت‌ها هستیم و سرمایه‌گذاران این صنایع چشم به نتایج مذاکرات دوخته‌اند تا بتوانند با اطمینان بالاتری نسبت به آینده سرمایه‌گذاری خود تصمیم بگیرند.
یکی از مسائل این روزهای بازار سرمایه در صنعت بانکی نیز تراکنش‌های بین‌المللی است که می‌تواند درآمد خوبی را برای این صنعت ایجاد کند که محدودیت‌های موجود برای موضوع FATF تأثیر منفی را روی این صنعت گذاشته است و با رفع این محدودیت‌ها می‌توانیم شاهد بهتر شدن وضعیت این صنعت باشیم. اما در حال حاضر مباحثی همچون قیمت‌گذاری دستوری باعث ایجاد زیان‌های چند هزار میلیارد تومانی در برخی صنایع شده چراکه افزایش قیمت این صنایع به‌اندازه افزایش بهای تمام‌شده آنها نبوده و تأثیر منفی زیادی را بر روی نمادهای آن صنایع گذاشته است. همچنین بحث حذف ارز 4200 تومانی نیز می‌تواند باعث ایجاد تأثیر مثبت در برخی صنایع شود که چرا با حذف ارز 4200 تومانی و وجود حاشیه سود ثابت در فروش این شرکت‌ها می‌تواند باعث ایجاد سود‌های چندین برابری در این صنایع شود.
اما در رابطه با بودجه سال 1401 مسائل مختلفی در بازار تأثیر منفی گذاشت و یکی از این مسائل بحث نرخ خوراک در صنایع بود که باعث شد شاهد تأثیر منفی بیشتری در این صنایع باشیم. البته که کاهش فروش اوراق در بازار سرمایه در سال آینده کاهش چشم‌گیری پیداکرده که می‌تواند تأثیرات مثبتی را در کلیت بازار سرمایه بگذارد و در آینده نزدیک بتوانیم شاهد بهتر شدن وضعیت بازار سرمایه باشیم. در سال آینده دولت چیزی نزدیک به 200 هزار میلیارد تومان بازپرداخت اوراق دارد و در مقابل نزدیک به 88 هزار میلیارد تومان فروش اوراق خواهد داشت و این موضوع می‌تواند سیگنال خوبی برای بازار سرمایه باشد. با توجه به کلیت مسائل ذکرشده دولت و تصمیم‌گیران باید با شفاف‌سازی هرچه بیشتر در رابطه با مسائل مربوط به بازار سرمایه و اقتصاد کشور عدم اطمینان نسبت به آینده بازار سرمایه را کاهش دهند تا مجدداً سرمایه‌گذاران به سمت بازار سرمایه حرکت کنند و این نبود نقدینگی در بازار سرمایه را کاهش دهند تا شاهد آینده بهتری برای این بازار باشیم.
