رضا عالیان
در چند ماه گذشته بارها از این حرف می‌زدیم که باید در بازار تعادل بین عرضه و تقاضا ایجاد شود و تا زمانی که این اتفاق نیفتد و قیمت دلار هم شرایط پایدار پیدا نکند، انتظار ثبات در بازار و کاهش قیمت‌ها را نمی‌توان داشت. در حالی که در چند ماه گذشته به شرکت‌های واردکننده موبایل تخصیص ارز صورت نمی‌‌گرفت، در ۲۵ روز گذشته ناگهان به شرکت‌های واردکننده تخصیص ارز داده شد و بخش زیادی از ثبت سفارش شرکت‌ها توانست تخصیص ارز بگیرد و این اتفاق هم در زمانی رخ داد که قیمت ارز هم روند کاهشی پیدا کرده بود. تمام این شرایط دست به دست هم داد تا قیمت موبایل در شرایط فعلی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد و در برخی مدل‌ها حتی ۲۰ تا ۲۵ درصد هم کاهش پیدا کند. اما علت کاهش قیمت موبایل چیست؟ در یک ماه گذشته که قیمت ارز پایین آمد، خیلی‌ها منتقد بودند که چرا همزمان که قیمت ارز پایین آمده، قیمت موبایل پایین نیامده است. نکته این بود زمانی که قیمت ارز پایین آمد، موبایلی با قیمت کاهشی ارز از گمرکات ترخیص نشد که قیمت موبایل هم همزمان کاهش پیدا کند. موبایل‌هایی که تخصیص ارز گرفتند، در هفته گذشته تازه ارزشان تامین شد و وارد بازار شدند و قاعدتا روند کاهش قیمت موبایل را باید در اواخر هفته گذشته و اوایل این هفته شاهد بودیم که این اتفاق هم افتاد. از طرفی تخصیص ارز زیادی داده شد و خیلی از شرکت‌ها توانستند برای ثبت سفارششان تخصیص بگیرند و ارزشان را تامین کنند و در این دو هفته اخیر، کالا وارد کشور کنند که اشباع کالا در بازار موبایل باعث شد خیلی از شرکت‌ها حتی با سود دو درصد و نهایتا تا چهار درصد کالاهایشان را بفروشند و در بعضی مدل‌ها حتی سود هم گرفته نمی‌شود برای اینکه بازرگانان می‌خواهند کالایشان را زودتر بفروشند تا بتوانند باز هم ثبت سفارش انجام دهند و کالا وارد کشور کنند. همین فضای رقابتی که ایجاد شده، باعث شده که سود بازرگانان به حداقل ممکن برسد و از طرفی در شرایطی که وقتی کالا در بازار کم بود، واسطه دلالی ایجاد شده بود، اکنون دیگر این دلال‌ها هم حضور ندارند و قیمت کالا با حداقل سود ممکن به دست فروشنده و درنهایت به دست مصرف‌کننده برسد. به همین خاطر است که امروز با گذشت یک ماه، با روند کاهشی قیمت موبایل روبرو شدیم. با وجود این، باید توجه داشت که وضعیت آینده خیلی مبهم است، به این خاطر که معلوم نیست قیمت ارز به چه ترتیبی پیش برود، کاهشی باشد یا افزایشی، معلوم نیست در آینده هم همین‌طور که در یک ماه گذشته به شرکت‌ها تخصیص ارز دادند، همین تخصیص را بدهند، معلوم نیست که قوانین و مقررات خلق‌الساعه‌ای که در حوزه بازرگانی گرفته می‌شود، در ماه‌های آینده چه تاثیراتی در روند واردات کشور بگذارد. چون این موارد مشخص نیست، نمی‌توان واضح درباره آینده صحبت کرد، اما می‌توان امیدوار بود که اگر روند کاهشی قیمت ارز را شاهد باشیم، اگر موانعی که بر سر واردکنندگان مانند محدودیت‌های ثبت سابقه برطرف شود، اگر تخصیص‌ها به‌موقع، منظم و پایدار باشد، اینطور نباشد که یک ماه تخصیص ارز ندهند و بعد یک ماه ناگهان همه تخصیص‌ها را با هم انجام دهند، چون این یکی از مواردی است که باعث می‌شود هم بازرگان متضرر شوند و هم مردم آسیب ببینند و هم کسبه‌ای که کالا را به مردم می‌رسانند، متضرر شوند. اگر این روند پایدار و مستمر باشد و موانع برطرف شود، می‌توانیم انتظار داشته باشیم در آینده هم روند کاهشی را داشته باشیم. اما اگر اتفاقات قریب‌الوقوعی که همیشه شاهدشان هستیم رخ دهد، هیچ چیز مشخص نیست و معلوم نمی‌شود که فردای بازار موبایل چه اتفاقی رخ می‌دهد.
