محسن عباسی
تقریبا برای هر تازه واردی در هر کجای دنیا بورس یک سرزمین ناشناخته و پیچیده است. یک سری نمودار و اعداد و اقام و جداول پیچیده که ظاهرا کار کردن در آن بسیار پیچیده است. بورس و بورس بازی دست کمی از خلبانی ندارد. یک اشتباه منجر به سقوط می‌شود. بورس مانند پزشکی است که یک برشِ اشتباه از یک رگِ بیمار، منجر به مرگ او می‌شود. اما سوال اینجاست که اگر بورس تا این حد پیچیده است چرا مردم اینقدر راحت وارد آن می‌شوند؟ و اگر اینقدر ساده است که همه وارد آن می‌شوند چرا دوام آوردن در آن اینقدر مشکل است؟ جواب مثل همیشه ساده است: بورس در عین پیچیدگی یک بازار ساده است و در عین سادگی، پیچیده است. بستگی دارد از کدام منظر به آن نگاه کنید. اگر بدانید که برای چه کاری در بورس هستید، تا کی می‌خواهید بمانید، چه زمانی به پول خود نیاز خواهید داشت و چه دانشی را باید بیاموزید در این صورت بورس برای شما ساده خواهد بود اما اگر آمده‌اید که از یک موج و نوسان، یک سود باد آورده به دست بیاورید قطعا بازار شما را زمین خواهد زد. کمی روشن‌تر صحبت می‌کنم. پیچیدگی و سادگی در بورس به برخی گزاره‌ها بستگی دارد. بستگی دارد شما که باشید؟چقدر پول وارد بورس کرده باشید؟ بلندمدتی باشید یا کوتاه‌مدتی؟ مستقیم سرمایه‌گذاری کرده‌اید یا غیرمستقیم؟ خلاصه‌تر اینکه «استراتژی شما در بورس» تعیین‌کننده میزان پیچیدگی بورس برای شماست. بورس جای عجیبی است؛ اگر برنامه بلندمدتی برای بورس نداشته باشید با مقداری ضرر و خاطره بد و کلی استرس بورس را بعد از چند ماه ترک خواهید کرد اما اگر با برنامه وارد بورس شوید احتمالا بعد از ۱۰ سال شاهد تغییرات شگرفی در زندگی خود خواهید بود. ۱۰ سال به نظرتان زیاد می‌آید؟ در این صورت برگردید به ۱۰ سال پیش ببینید تا به امروز چقدر از منظر مالی تغییر کرده‌اید؟ آیا برنامه‌ای داشته‌اید و به نتیجه رسیده است؟ با مرور ۱۰ سال پیش تا الان احتمالا این دوره کوتاه‌تر از آنچه در ابتدا فکر کردید گذشته است. بلندمدتی بودن لزوما به معنای خریدن سهم و بلندمدت نگاه داشتن آن نیست. بلندمدتی بودن یک نگرش و استراتژی است. استراتژی خرید و فروش نیست، بلندمدتی بودن یعنی برای باقی‌ماندن در بازار در بلندمدت برنامه داشته باشید. اگر به این فکر کنید که قرار است بلندمدت در بازار بمانید احتمالا خیلی از تصمیمات شما تغییر می‌کند. درست مانند سفر رفتن شما! اگر سفری طولانی در پیش داشته باشید قطعا برنامه‌ریزی دقیق‌تری می‌کنید، تجهیزات و ملزومات بیشتری با خود بر‌می‌دارید و قطعا از تجربیات سفرهای قبلی نهایت استفاده را می‌کنید.
بورس جای عجیبی است؛ اگر دلیل سود کردنتان را ندانید به زودی ضرر خواهید کرد و اگر نمی‌‌دانید چرا سود کرده‌اید یعنی سود شما اتفاقی به دست آمده و حاصل برنامه‌ریزی و استراتژی شما نبوده است. برنامه‌ریزی برای بورس یک امر کاملا شخصی است و برنامه فرد دیگر ممکن است اصلا مناسب شما نباشد.به تعداد معامله‌گران بورسی، برنامه و استراتژی برای بورس وجود دارد بنابراین سعی کنید برنامه خودتان را بسازید. رسانه‌ها، صفحات و کانال‌های فضای مجازی صرفا یک نگرش است، یک نظر و یک برش کوچک از فضای بزرگ بازار. من یا هر کس دیگری بر اساس تجربه و دانش خودمان، تحلیل می‌کنیم و استراتژی خودمان را دنبال می‌کنیم. من ۱۴ سال است در این بازار فعالیت می‌کنم و برنامه‌ای برای خروج از این بازار ندارم بنابراین نوسانات بورس بر اساس تجربه قبلی و برنامه بلندمدت من، تاثیر کمی بر من می‌گذارد، اما برای فرد تازه واردی که به علت رکود در کسب و کارش به بورس آمده و شاید چند ماهی مهمان بورس باشد باید برنامه جداگانه‌ای در نظر گرفت. شاید فقط بخشی از تجربیات من مناسب این افراد باشد. شاید فردی وام و قرض دارد در این صورت برنامه معاملاتی او با من فرق خواهد کرد. معامله‌گران کوتاه‌مدت از منظر تکنیکالی بسیار با دانش هستند، تابلوخوانی قوی دارند مدام پشت سیستم معاملاتی هستند کوچک‌ترین تحرکات را رصد می‌کنند و معمولا حد ضرر کوچکی دارند. این یک سیستم معاملاتی کوتاه‌مدت است. در حالی که بلندمدتی‌ها پول اضافه را وارد بازار کرده‌اند نوسانات را گاهی ماهانه و حتی سالانه می‌بینند تکنیکال را بلدند اما در تایم فریم‌های بلندمدت بررسی می‌کنند دایما پشت سیستم نیستند و معمولا شغل اصلی خود را هم رها نمی‌کنند. در بین این دو طیف هم افراد با درجات ریسک‌پذیری مختلفی قرار می‌گیرند که برنامه‌های متفاوتی دارند و استراتژی‌های مختلفی را به کار می‌گیرند. اگر استرس دارید دلیلش این است که برنامه ندارید، سعی کنید برنامه مشخصی برای خود تدوین کنید. نقطه شروعِ برنامه‌ریزی، تجربیات قبلی شماست.
