محسن عباسی
تحلیل بورس روزبه‌روز سخت‌تر و درصد خطای تحلیلگران بیشتر می‌شود، علت این موضوع هم تغییرات مکرر پیش‌فرض‌های تحلیل است و ارتباط صد درصدی به عملکرد تحلیلگران ندارد.
در حال حاضر عده‌ای معتقدند که به زودی سهام کوچک (نه همه گروه‌ها و سهم‌ها، منظورم سهام پروژه شده و بی‌بنیاد و غیرنقدشونده است) دوباره در کانون توجه بازار قرار می‌گیرند و گروه‌های بزرگ دچار ریزش قیمتی می‌شوند و بنابراین با ریزش گروه‌های بزرگ شاهد رشد مجدد نمادهای کوچک‌تر خواهیم بود، همین جا باید با قاطعیت تمام عرض کنم که این سناریو از ریشه غلط است. این الگوی معاملاتی چند سال پیش است که با فرسایشی شدن بازار، عده‌ای از سفته بازان سهم‌های به اصطلاح زیر خاکی را پیدا می‌کردند و با شعار تیک آور یا زیر ارزش ذاتی بودن شروع به پروژه کردن سهم و بالا بردن قیمت می‌کردند. عزیزان این سناریو برای زمانی بود که حجم نقدینگی در بازار کم بود سهم‌های پروژه‌ای گاهی زیر ۱۰۰ تومان بودند! نقدینگی مورد نیاز برای اینکار کم بود و در توان برخی سفته بازها بود! در شرایط فعلی وارد سهام پروژه‌ای شدن و خرید گروهی و رانت و ... چیزی جز گیر کردن در اینگونه سهام برای شما نخواهد داشت و باز هم شما را از بازار عقب خواهد انداخت. من با رشد گروه‌های بزرگ تا این حد هم موافق نیستم و توصیه‌ای برای ورود به هیچکس ندارم اما بر اساس تحلیل خودم شرایط بازار را تحلیل می‌کنم و مانند همیشه ممکن است تحلیل من اشتباه باشد! سهام بزرگ گروه خودرو و فلزات و بانک رشد زیادی کرده‌اند و قطعا با این رشد نیاز به عرضه و استراحت دارند و امیدوارم زودتر این اتفاق بیفتد اما واکنش بازار را ببینید، تجربه دارا یکم برای مردم شیرین بود و خیلی‌ها هم از دارایکم جا ماندند و هم از رشد سهام گروه‌هایی که در دارایکم بود. حالا بازار هم پشت سر دولت در این یک ماه در صف خرید سهام صندوق‌های ETF بعدی ایستاده است. این یک واقعیت است و با حرف من و شما تغییری نخواهد کرد. من و شما عامل ایجادش نبودیم اما نمی‌توانیم نسبت به آن بی‌تفاوت باشیم، نمی‌توانیم عکسِ بازار عمل کنیم و معتقد باشیم کارمان درست است، اینجا بورس است و هرگونه تعصب بیجا مانع سود است! از نظر من بیشترِ سهام گروه خودرویی، تعدادی از فلزی‌ها، تک‌سهم‌هایی از بانکی‌ها و ... به هیچ عنوان ارزنده نیستند و اگر با عینک قدیمی به آنها نگاه کنیم به نظر حبابی می‌رسند اما: آقای بازار پول خود را وارد این سهم‌ها کرده است و بر اساس بازی دولت در حال حرکت است. مردم هم کم کم وارد شدند و رشد این گروه‌ها تشدید شد، قطع به یقین بدانید که حباب تعدادی از سهام بزرگ هم در آینده خواهد ترکید و بی‌برو برگرد گروه خودرویی اولین کاندیدا هستند.
اما الان چه باید کرد
سهام بزرگ را بفروشیم و وارد سهم‌های کوچک و پروژه‌ای شویم؟ این یک اشتباه مرگبار خواهد بود زیرا این سهم‌ها در حال اصلاح و ریزشِ قیمتی بخشی از روند حبابی شدن‌شان طی یک‌سال گذشته هستند و مطمئن باشید یک روز اگر سهام بزرگ تغییر روند بدهند، سهام کوچک زیر دست و پا له خواهند شد و مطلقا غیرنقدشونده خواهند بود. از این سرمایه‌گذاران جدید چه انتظاری دارید؟ بیایند و سهام بزرگ بازار را بفروشند و سهام کوچک را بخرند؟
با این حجم از هیجان خرید می‌توانید هیجان فروش بازار را هم تصور کنید؟روزی اگر بازار اصطلاحا «پنیک» شود (ترس و هیجان در سمت فروش) شاهد یک بازار سراسر قرمز خواهیم بود.
چه باید کرد؟
به نظر من بازار را باید بر اساس تایم تحلیل کنیم. بزرگ‌ترین بازیگر این بازار دولت است. تا زمانی‌که منافع دولت حکم کند حمایت‌ها از بازار ادامه خواهد داشت و به نظرم دولت به تدریج تا پایان سال بازار را بزرگ‌تر خواهد کرد و حمایت‌ها کم و بیش ادامه‌دار خواهد بود. بعد از عرضه صندوق‌ها، (شاید یکی، دو ماه بعد از عرضه آنها) دولت از شارژ قیمتی و ایجاد صف‌های میلیاردی سهام بزرگ دست برخواهد داشت اما قیمت سهام بزرگ را برای یک دوره چند ماه بازارگردانی خواهد کرد و نقدشوندگی بازار را حفظ خواهد کرد. معتقدم فعلا تا هفته پایان شهریور ما در روند مثبت باقی خواهیم ماند و همچنان هم اولویت با سهام بزرگ و نقدشونده است و بقیه بازار هم نگاهشان به این لیدرها خواهد بود. این بحث جدای از ارزندگی یا ارزنده نبودن این نمادهاست و ما باید حقایق جاری بازار را قبول کنیم و خلاف جهت شنا نکنیم. من هم معتقدم خیلی از سهم‌ها با مترهای ما، ارزنده نیستند اما نقدینگی همچنان وارد بازار می‌شود. اگر هوشیار باشیم. هنوز هم سودهای بزرگ در بازار وجود دارد.
