مجید اعزازی|
دبیر گروه راه‌و شهرسازی|
1- افزایش حوادث و بروز برخی از مشکلات فنی در صنعت هوایی کشور طی روزهای گذشته به اوج خود رسیده است، به گونه‌ای که طی چند روز گذشته، سه پرواز ایرلاین‌های داخلی دچار حادثه یا نقص فنی شدند. در سومین مورد اما هواپیمای تهران- ماهشهر از باند خارج شد و در اتوبان کناری فرودگاه ماهشهر متوقف ماند. (صفحه 13 را بخوانید) افزایش اینگونه حوادث دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد اما از آنجا که صنعت هوایی تکنولوژی محور و سرمایه بر است، انگشت اتهام به درستی به سوی کهنه و قدیمی بودن هواپیماهای فعال در ناوگان هوایی کشور نشانه رفته است. بر کسی پوشیده نیست که تحت تاثیر تحریم‌های یکجانبه امریکا طی 40 ساله گذشته، صنعت هوایی ایران روز به روز تحلیل رفته است و در پی تشدید تحریم‌ها در دهه 90 شمسی، وضعیت سلامت و ایمنی ناوگان هوایی کشور وخیم‌تر از قبل شده است. البته در دوره پسابرجام، مسوولان دولتی از نیاز ناوگان هوایی به 500 فروند هواپیما سخن به میان آوردند و در همین چهارچوب، و تحت سایه گشایش‌های پسابرجامی، قرارداد خرید 200 فروند هواپیما (100 فروند ایرباس، 80 فروند بویینگ و 20 فروند‌ای. تی .آر) با طرف‌های خارجی بسته شد، اما عمر گشایش‌های برجامی به قدری نبود که این قراردادهای خرید به‌طور کامل تحقق یابند و صرفا 13 فروند‌ای.تی. آر و سه فروند ایرباس نو وارد کشور شد که اثر زیادی در نوسازی ناوگان هوایی کشور نداشتند. از سوی دیگر، در شرایطی که تحریم‌های چند ساله اخیر، شریان‌های مالی اقتصاد ایران را به‌شدت محدود کرده، تامین مالی هزینه خرید قطعات هواپیما نیز دچار مشکل شده است. بی‌گمان، به دلیل تکنولوژی محور بودن و سرمایه بر بودن صنعت هوایی، حل مشکلات و نقایص فنی ناوگان هوایی کشور نیازمند حل و فصل مسائل و مشکلات بین‌المللی است.
2-البته نباید فراموش کرد که توجه مردم به حوادث هوایی، بیش از سایر حوادث است. این در حالی است که از نظر آماری، حوادث دیگری در کشور رخ داده و می‌دهد که در آنها، جان انسان‌های بیشتری از بین می‌رود و خانواده‌های بیشتری را داغ‌دار می‌کند. به‌طور مثال، براساس آمار منتشرشده از سوی سردار سیدکمال هادیان فر، رییس پلیس راهور کشور در 9 ماه نخست سال جاری، حدود 13 هزار و 711 نفر از شهروندان بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده‌اند. در واقع هر نیم ساعت یک نفر بر اثر تصادفات در کشور فوت کرده است.
3-حفظ جان و حرمت انسان‌ها نه تنها در ادیان مختلف مورد تاکید قرار گرفته که به عنوان یک اصل و رکن جوامع مدرن از سوی مسوولان کشورها پیگیری می‌شود. از همین رو است که حتی نجات جان یک انسان، نجات جان همه انسان‌های جهان شمرده می‌شود و کم و زیاد بودن تلفات انسانی در آمارها هم مبنای بزرگ و کوچک کردن حوادث نمی‌تواند باشد. به همین دلیل هم مسوولان موظفند با در نظر گرفتن تدابیر لازم از جان شهروندان در برابر حوادث طبیعی و غیرطبیعی محافظت کنند. اگر حوادث هوایی کشور وابسته به مناسبات خارجی است و رفع یا کاهش آنها منوط به حل و فصل مسائل کلان سیاست خارجی است؛ حوادثی مانند تصادفات جاده‌ای منشأ داخلی دارند و می‌توان با تغییر در کیفیت خودروهای تولید داخل و اصلاح فنی جاده‌های حادثه ساز، به میزان قابل توجهی از این حوادث کاست و تلفات انسانی را کاهش داد. اینک سئوال این است که چرا مسوولان مربوطه به‌رغم تاکید چندین باره پلیس راهور بر ناایمن بودن خودروهای تولید داخل و لزوم توقف تولید آنها در کشور، برای کاهش تلفات جاده‌ای و... در کشور اقدامی نمی‌کنند؟ چرا منفعت یک یا چند گروه را به حفظ جان شهروندان ترجیح می‌دهند؟
